Dit artikel is afkomstig uit AD Den Haag. Elke dag verschijnt een selectie van de beste artikelen uit de kranten en tijdschriften op NU.nl. Daar lees je hier meer over.

Voor de Haagse juf 'Saloua', die niet met haar eigen naam in de krant wil uit angst om haar baan te verliezen, is het elke ramadan weer improviseren. Het lesgeven terwijl ze aan het vasten is, vindt ze niet zo'n probleem. Nu de ramadan eind maart begint, zijn de dagen immers wat minder lang dan enkele jaren geleden.

Maar het dagelijkse gebed is wel een probleem. Net zoals op veel andere scholen in het voortgezet onderwijs, is er op haar onderwijsinstelling geen enkele plek waar ze zich even kan terugtrekken voor die paar verplichte gebeden in de middag. Terwijl Saloua, vooral in de ramadan, graag zoveel mogelijk op tijd wil bidden. In deze voor moslims heilige maand doen veel moslims extra hun best als het gaat om hun religie. En dus is er maar een oplossing: in haar pauze loopt de juf snel even naar de moskee in de buurt om te bidden.

Werkgevers hoeven wettelijk gezien geen maatregelen te nemen tijdens de ramadan, aldus mkb-Nederland. Toch is het volgens de ondernemersorganisatie wél goed om aandacht te besteden aan vastende medewerkers. Daarmee toon je je begrip en respect.

Omdat elke moslim op zijn of haar eigen manier meedoet aan deze voor hen heilige maand, is er niet één manier waarop je iedereen kunt helpen, aldus mkb-Nederland. Zo begint de ene medewerker liever iets later met werken, terwijl de ander juist meer behoefte hebben aan een stilte- of gebedsruimte. De belangenorganisatie raadt werkgevers dan ook aan om te vragen wat iemand nodig heeft en dan het liefst vóór de ramadan begint.

Medewerkers hebben sowieso recht op pauze. Ook mag een werkgever zijn werknemers niet verbieden om te bidden op het werk. En als mensen vrij vragen voor Eid-al Fitr (Suikerfeest) mag dat ook niet zomaar worden geweigerd.

Om werkgevers een beetje te helpen bij het omgaan met de ramadan heeft mkb-Nederland een aantal tips opgesteld. Zo wordt hen aangeraden om met medewerkers te bespreken of ze misschien andere werktijden willen, indien dat mogelijk is. Omdat vastende moslims vaak net voor zonsopgang eten en vroeg opstaan, willen sommigen het liefst zo snel mogelijk door naar hun werk. Maar er zijn ook mensen die juist graag later beginnen.

Wat je ook vaak ziet, is dat sommige moslimmedewerkers gewoon door willen werken tijdens de pauzes omdat ze toch niet hoeven te eten en drinken. Maar pauzes zijn in Nederland gewoon verplicht. Wel kunnen werkgevers en werknemers er volgens mkb-Nederland voor kiezen om kortere pauzes te hanteren, zodat medewerkers bijvoorbeeld eerder weg kunnen of later kunnen beginnen. Ook wordt aangeraden om een stilteruimte te creëren, ook voor niet-moslims, die zich even terug willen trekken.

Dat creëren van die stilteruimtes is echter wel een dingetje. Zo zijn er bedrijven/instellingen die daar niet aan willen beginnen. Bij andere bedrijven is het fysiek niet mogelijk. Directeur Karima el Bouchtaoui van Ocullus Consultancy, expert diversiteit en inclusie, reageert verbaasd. Zij vindt dit niet meer van deze tijd. Waarom zou je niet mogen bidden op je werk, maar wel roken, vraagt zij zich af.

Toch ziet ze langzamerhand een kentering. "Ik ken wel steeds meer organisaties die dit soort gesprekken hebben met hun medewerkers." Het is ook in het voordeel van het bedrijf, legt zij uit. Want een tevreden werknemer is loyaler, werkt harder en meldt zich niet zo snel ziek. "Je wil ook als werkgever dat je medewerker zich veilig en thuis voelt. Daar heb jij ook profijt van. Vooral gezien de tekorten op de arbeidsmarkt. Nieuwe talenten binnenhalen, kost ook ontzettend veel geld en tijd."

Zij wijst er op dat bedrijven in Nederland wel moeten. Nu al heeft iets meer dan een kwart van de beroepsbevolking een andere culturele achtergrond. In de toekomst is dat 40 procent. Als je ervoor kiest om géén rekening te houden met de behoefte van je personeelsleden, brengt dat volgens haar risico's met zich mee. Sommigen zullen vertrekken naar een andere baas, anderen beginnen voor zichzelf. "En hoeveel tijd is het nou dat gebed? Tien à vijftien minuten. En als het om vrije dagen gaat, dan geef je de ene werknemer vrij met Suikerfeest en de andere met Kerst. Mijn tip aan werkgevers? Ga eens met die mensen in gesprek."

Bij vervoersorganisatie HTM, een van de grootste werkgevers in de stad, zien ze dat tijdens de ramadan veel collega's om een ander rooster vragen. "Je ziet dat collega's het heft in eigen handen nemen. Ze vragen overgangsdiensten aan, die zo goed mogelijk passen bij hun tijden. Die kunnen we niet 100 procent toekennen, maar we proberen er wel rekening mee te houden", legt een woordvoerder uit.

Datzelfde geldt eigenlijk ook voor de verlofaanvragen tijdens het Suikerfeest. "Er wordt dan het nodige verlof aangevraagd, maar dat kunnen we niet aan iedereen toekennen, dat is gewoon teveel. Maar dat is ook zo met de Kerst en andere feestdagen. We proberen dat zo goed mogelijk te doen en dat gaat eigenlijk fantastisch", zegt zij. "Er wordt vaak ook onderling geruild. Dat gaat allemaal in goed overleg."

Het enige dat het bedrijf volgens haar niet kan regelen voor haar islamitische bestuurders is een aparte gebedsruimte. "Op onze eindpunten is daar geen ruimte voor. Dat zijn kleine ruimtes", legt ze uit. Maar de meeste collega's nemen volgens haar zelf de gelegenheid om in een andere ruimte te bidden. Ik heb ook wel eens meegemaakt dat ze bidden in de ruimte waar ook andere collega's waren."