
Trouw Pooltafel in de wiskundeles voor betere concentratie
Dit artikel is afkomstig uit Trouw. Elke dag verschijnt een selectie van de beste artikelen uit de kranten en tijdschriften op NU.nl. Daar lees je hier meer over.
In lokaal 235 weet wiskundedocent Ruben Knippenbergh (30) de leerlingen meer te boeien dan tijdens een gemiddelde les. Het is het eerste uur, nauwelijks 8.30 uur, meestal staren de brugklassers hem op dit tijdstip nog gapend aan. Nu staan ze met de mond wijdopen rond de pooltafel in het midden van de klas. Om wanorde te voorkomen gaat de groep in tweeën: de jongens beginnen met de praktijk, de meisjes duiken in de theorie.
Het Sintermeertencollege in Heerlen is een van de zes middelbare scholen in Nederland waar door middel van poolen het vak wiskunde leuker en aantrekkelijker wordt gemaakt. Met het initiatief Smartcue wil de Koninklijke Nederlandse Biljart Bond (KNBB) dat meer kinderen ervaring krijgen met de keu. In navolging van Nederland nemen Finland, Cyprus, Bulgarije en Duitsland het lesmateriaal binnenkort over.
"Het is natuurlijk een typische cafésport", zegt Knippenbergh, die zelf in competitieverband speelt en met wiskunde en poolen twee passies combineert. "Pas op latere leeftijd komen kinderen ermee in aanraking. Dat is terug te zien in het aantal bondsleden."
'Het beste gevoel ter wereld'
De KNBB kreeg in de coronajaren een flinke knauw. In de aangesloten disciplines snooker, poolen en biljarten waren een maand geleden nog 26.000 leden actief, een daling van bijna 10 procent. Daar zaten ongeveer tachtig kinderen bij.
Dat kan beter, vindt Knippenbergh. Met een flinke dosis bezieling legt hij zijn eersteklassers havo/vwo de basisbeginselen uit. De tien aanwezige leerlingen maken met hun hand op de groene tafel een brug en duwen hun duim naar de knokkel van de wijsvinger. Na enkele minuten potten de eersten de rode bal. Knippenbergh veert op: "Dit geeft toch het beste gevoel ter wereld?"
Pim Katoele (12) bevestigt die vraag met een knik. Hij denkt met poolen hoge cijfers te halen en kijkt uit naar de resterende negen lessen die hem in het vooruitzicht zijn gesteld. "Dit is echt veel leuker dan een normale wiskundeles. We hebben meer plezier. Het is losser."
'Ze roepen te snel dat ze het niet begrijpen'
"De leerlingen zijn consumenten geworden", zegt Knippenberghs collega Ron Prevoo-Loijens (46). "Als ze een betere voetballer willen worden, moeten ze meer doen dan alleen filmpjes kijken. Zo is het met wiskunde ook. Ik kan de opgaven honderd keer voor ze oplossen, maar als ze het zelf niet proberen, lopen ze hoe dan ook vast. Ze roepen veel te snel dat ze de stof niet begrijpen."
Die houding lijkt een gevolg van de coronacrisis, zegt Knippenberg. "Een groot verschil met vijf jaar geleden is dat ze moeite hebben met structureren en motiveren. Dat komt mede door het thuisonderwijs. Ze zijn niet gewend zich lang te concentreren."
Volgens beiden is de truc om oefeningen concreet te maken. Zoals met poolen: hoeken, kijklijnen, driehoeksgetallen en natuurkundige thema's als kracht en beweging zijn onderdeel van het spel. Ook ontstaat volgens de docenten getalbegrip bij de leerlingen. "Keusporten hebben een positief effect op concentratie en ruimtelijk inzicht", zegt Knippenbergh.
Tienduizenden vacatures
"Wiskunde is bij uitstek een vak waarvoor ze moeite moeten doen", zegt Prevoo-Loijens. "Als je bij geschiedenis slecht scoort op de stof over de Tweede Wereldoorlog, haal je het cijfer bij de toets over de Romeinen op. Als je bij wiskunde het concept negatieve getallen niet begrijpt, heb je het volgende hoofdstuk nog steeds een probleem."
De KNBB hoopt met het poolen in wiskundelessen ook een maatschappelijke bijdrage te leveren. Er zit momenteel een enorm gat van tienduizenden vacatures tussen vraag en aanbod van technisch geschoold personeel in Nederland. Dat gat zal de komende jaren blijven groeien.
Knippenbergh denkt voorlopig klein. "Voor mij is dit project geslaagd als ik een van de kinderen binnenkort bij mijn vereniging zie binnenlopen."
Ga gratis verder
Log in of registreer gratis op NU.nl en krijg toegang tot extra artikelen