Dit artikel is afkomstig uit Trouw. Elke dag verschijnt een selectie van de beste artikelen uit de kranten en tijdschriften op NU.nl. Daar lees je hier meer over.

Een dancefeest in de fietstunnel onder het Rijksmuseum, of in het chique Concertgebouw? Naut Donders en Jeroen Fontein van Audio Obscura draaien hun hand er niet voor om. In de tien jaar dat ze nu evenementen organiseren op bijzondere locaties, zijn ze op heel wat plekken geweest. Het Amsterdamse Centraal Station bijvoorbeeld, waar ze mensen lieten dansen terwijl de treinen boven hun hoofd reden. Ooit moesten ze een muur uit de Bijlmerbajes zagen om er een nooduitgang te maken voor de ruim tweeduizend mensen die daar zouden komen tijdens het Amsterdam Dance Event.

Waarom zou je een dancefeest willen organiseren op een locatie die er eigenlijk niet geschikt voor is? "We vonden dat er te weinig respect was voor elektronische muziek en de makers", zegt Fontein. "Een producent is eigenlijk een heel orkest in zijn eentje, maar de stroming werd nooit in één adem genoemd met bijvoorbeeld pop- en rockmuziek. Het was een onderschatte kunstvorm en we wilden elektronische muziek juist in het spotlicht zetten. Waarom zou je wel een concert kunnen geven op een bijzondere plek, maar geen dancefeest? Je moet tegen ons niet zeggen dat iets onmogelijk is. Daarom zijn we tien jaar geleden begonnen met Audio Obscura."

Aanvankelijk wilde niemand met ze samenwerken. De gemeente Amsterdam was bijvoorbeeld heel huiverig om een vergunning af te geven voor de fietstunnel onder het Rijksmuseum, om maar niet te spreken van het Rijksmuseum zelf. Bijna zes jaar deden ze erover om de partijen te kneden en te masseren. Best logisch, want direct boven die fietstunnel is de eregalerij van het museum en je kunt natuurlijk niet hebben dat 'De Nachtwacht' van de muur trilt door de bassen of de bijna tweeduizend mensen die er direct onder staan te springen, zegt Donders. "Al maanden van tevoren zijn we met grote speakers en meetapparatuur naar die tunnel gegaan. Op de schilderijen werden sensors geplakt om te kijken wat er gebeurde. Gelukkig bleef alles binnen veilige waarden. Ook tijdens het feest zelf hebben we alles nauwgezet in de gaten gehouden."

Twee keer organiseerden ze een evenement onder het Rijksmuseum, maar vooral over het optreden van Underworld tijdens ADE 2017 wordt nog steeds vol ontzag gesproken. Alles kwam die avond bij elkaar, zegt Donders met glimogen. "Op die plek zo'n high-energy live-act; het was echt uniek. Ik krijg nog kippenvel als ik denk aan wat er gebeurde toen hun hit Born Slippy door de tunnel galmde. Daarmee hebben we echt onze naam gevestigd, daarna wisten de mensen wel wie we zijn."

Het is volgens Fontein opmerkelijk wat een bijzondere locatie kan doen voor een evenement. Zo stond dj Joris Voorn in 2015 in Het Concertgebouw. "We hadden hem net als de dirigent op de bok gezet en alle stoelen uit de zaal gehaald zodat het publiek kon dansen. Voor Voorn was het een heel bijzonder moment, omdat zijn vader en zus klassieke musici zijn en daar ook hebben opgetreden.

"Voorn had zijn set dus minutieus voorbereid en dat gaf al een bijzondere sfeer, maar het gebouw zelf deed ook iets met de bezoekers. Zo hoorde ik achteraf dat er mensen op het feest waren geweest die een stift hadden meegenomen, omdat ze van plan waren ergens op een muur een graffiti-tag te zetten. Maar toen ze eenmaal binnen waren, had het gebouw zo'n indruk op ze gemaakt dat ze het toch maar uit hun hoofd hadden gelaten."

Gebruikmaken van locaties die niet zijn ingericht voor dancefeesten brengt uiteraard meer risico's met zich mee, en het vergt veel van je improvisatievermogen, zegt Fontein. "Er zijn veel meer zaken waarmee je rekening moet houden. Je wilt vooraf voorkomen dat het misgaat." Daarbij moet je niet alleen nadenken over praktische zaken zoals een ontruimingsplan, maar ook over de samenwerking tussen veel verschillende partijen. En soms komt er zelfs politiek bij kijken. Zo moest het feest dat was gepland in de Bijlmerbajes twee weken voor ADE 2018 plotseling worden afgelast.

De Bajes was echt een droomlocatie, mijmert Donders. "Die binnenplaats met overwoekerde fitnesstoestellen, het had iets apocalyptisch. We kregen carte blanche en mochten zelfs gaten in de muren zagen om nooduitgangen te maken."

Het feest zou plaatsvinden in de honderd meter lange tunnel onder de gebouwen, waarop alle torens uitkwamen. Toen bleek drie weken voor de datum dat er boven, in een van die torens, nog statushouders woonden. Die zouden er eigenlijk uit zijn, maar hadden op het laatste moment toch toestemming gekregen om langer te blijven. Dat had direct consequenties voor het ontruimingsplan. Bovendien lag de huisvesting van die groep politiek zo gevoelig, dat ze er niet zomaar even uitgezet konden worden. "We zaten in een soort snelkookpan waar we niet meer uitkwamen en toen hebben we de boel afgeblazen", aldus Fontein.

Wat het volgende is? We zijn altijd op zoek naar nieuwe locaties, zegt Donders. "De beginvraag is altijd waar ik nou weleens een feestje zou willen vieren, wat zou een te gekke plek zijn om te staan en met welke act? Het begint altijd met dromen en fantaseren. En dan zoom ik in op Googlemaps op zoek naar grote vlakken waar je veel mensen kwijt kunt. En ik kijk hoe het uitzicht zou zijn."

Ook als ik privé ergens rondloop denk ik zo, zegt Fontein. "Zo was ik in augustus bijvoorbeeld in San Francisco op Alcatraz. Die locatie zou moeilijk zijn, maar ik had wel een mooie plek gevonden waar je uitkijkt op dat gevangeniseiland en de Golden Gate Bridge, en over de stad. Heel jammer dat dat niet is gelukt. Maar dat is vaak zo, er komt zoveel bij kijken voor een idee werkelijkheid wordt."

Voorlopig zoekt het duo het dichter bij huis. Zo haalden ze dj Black Coffee naar de Van Nellefabriek in Rotterdam. "Leuk hè: Coffee in de oudste koffiefabriek in Nederland", grapt Donders. "En we hebben wel toffe plannen, maar daar zeggen we nu nog niets over. Dat is zo megalomaan, en we zijn nog in gesprek. We willen bijvoorbeeld graag een festival organiseren op een hele vette locatie. Hopelijk kunnen we dat dit jaar nog aankondigen."

Het idee voor Unfold.art bestond al, maar kreeg tijdens de coronapandemie echt momentum, zegt Naut Donders. Samen met Jeroen Fontein begon hij, naast Audio Obscura, Unfold.art. De bedoeling van het relatief nieuwe bedrijf is om audiovisuele lichtkunst op een voetstuk te zetten.

Net als elektronische muziek is lichtkunst een onderschatte kunstvorm, zegt Fontein. "En de technische mogelijkheden worden in rap tempo beter, waardoor de innovatie in lichtkunst nu heel snel gaat."

Begin 2020 was Skalar de eerste expositie die het duo naar de Westergasfabriek in Amsterdam haalde. De tweede expositie van kunstenaarsduo Nonotak heet Sora en is nog enkele dagen te zien. Het is een enorme installatie van licht en geluid die je eerder moet ondergaan en beleven dan ernaar kijken. De bedoeling is dat Sora na Nederland op wereldtournee gaat naar onder meer Seoul, Tokio, Barcelona en Los Angeles.

Sora is nog tot 5 februari te zien in de Westergasfabriek in Amsterdam