Dit artikel is afkomstig uit de Volkskrant. Elke dag verschijnt een selectie van de beste artikelen uit de kranten en tijdschriften op NU.nl. Daar lees je hier meer over.

Op vrijdagmiddag rijdt Ad van Ekeren (73), wereldwijd exporteur van tweedehands vrachtwagens, nog zorgeloos door Leerdam. Natuurlijk heeft hij gezien dat het de afgelopen dagen extreem veel heeft geregend. Zijn huis, pal aan de rivier de Linge, zou best wel eens in gevaar kunnen komen door het hoge water. Toch gelooft hij niet dat het uit de hand zal lopen. 'Geen paniek', denkt hij.

Tot hij rond kwart over vier die middag een appje krijgt van een vriendin bij de gemeente.

"Het wordt kritiek", appt de vrouw.

Daarna gaat het snel. Binnen een paar uur ziet Van Ekeren het water gevaarlijk snel stijgen tot aan de rand van zijn terras. In totaal komt de rivier die dag bijna 1 meter omhoog, schat hij.

Even later valt er een brief van burgemeester Sjors Fröhlich van Vijfheerenlanden op zijn deurmat. ‘Waarschuwing’, staat er. ‘De Linge treedt buiten zijn oevers. (..) Houd er rekening mee dat uw tuin en uw woning kan onderlopen.’ Volgens de brief is het waterpeil ‘kritiek’. ‘Het Waterschap krijgt het water niet weggepompt.’

In de brief staan ook nog wat tips: ‘Bel niet de brandweer. Zij kunnen nu weinig voor u doen.’

Verder wenst de burgemeester de bewoners de komende dagen ‘heel veel sterkte’.

Het lijkt de toekomst van Nederlanders vlakbij de rivieren: eens in de paar jaar moeten ze door de steeds extremere weersomstandigheden rekening houden met overstromingen.

Na de aanhoudende regenval van de afgelopen weken was dit weekend de beurt aan De Linge. Rondom de Betuwse rivier stonden grasvelden, opritten en tuinen blank. Ook was er wateroverlast in kelders, schuren en woningen.

Daarbij viel één ding op: bewoners bewapenen zich steeds professioneler tegen het water.

Neem Ad van Ekeren uit Leerdam. De 73-jarige handelaar appte die vrijdagavond zijn voetbalteam, waar hij de linksbuiten is. ‘Waterkeringen moeten omhoog’, schreef hij. ‘Helpers welkom.’ Binnen een uur stonden er zeven enorme mannen in zijn keuken. De een met gereedschap, de ander met bouwlampen. Samen installeerden ze een soort stormvloedkering rondom zijn huis.

Die was niet provisorisch in elkaar getimmerd. Integendeel.

Zijn huis en terras worden ondergronds afgeschermd door een damwand-achtige constructie. "Wij wonen in een badkuip", zegt Van Ekeren. Daarnaast heeft hij een lange waterdichte wand die hij gebruikt als vlonder, maar die in geval van nood rechtop gezet kan worden en de rand van de ‘badkuip’ met ongeveer een meter ophoogt. Ook zijn er standaard waterpompen geïnstalleerd. De vorige bewoners lieten het huis voor tienduizenden euro’s verbouwen na een waterramp die de straat in 1995 trof en die het huis en de vloeren bijna een halve meter onder water zette. De overstroming veroorzaakte destijds enorme schade.

Ook andere buren hebben soortgelijke constructies aangelegd en laten de Volkskrant zien hoe ze het water tegenhouden.

De meeste mensen uit de straat van Van Ekeren reageren sowieso laconiek op de golven die hun tuinen of woonkamers dit weekend dreigen te overspoelen. Ze wonen namelijk ‘buitendijks’: in de uiterwaarden van de rivier. "Waarschijnlijk had hier niet eens gebouwd mogen worden", zegt een van hen lachend. "Ik heb wel eens in de kleine lettertjes van een koopcontract gelezen dat de verkopers niet verantwoordelijk waren voor het waterpeil."

Het is al jaren omstreden huizen om zo vlak bij de rivier neer te zetten, al gebeurt dit nog altijd. Het betekent in elk geval dat de hele straat vanuit zijn huiskamer een spectaculair uitzicht heeft over het water. Maar het betekent dus ook af en toe een overstroming.

Dat het waterpeil vlak voor het weekend zo snel steeg, kwam doordat het waterschap de sluis bij Arkel vrijdag dichtzette, vertelt een woordvoerder van Waterschap Rivierenland. "Dat deden we om te voorkomen dat Gorinchem onder zou lopen. Dat is een dichtbevolkt gebied. Dat zou tamelijk veel schade opleveren. In Leerdam gaat het om 14 huizen."

"De keuze was: 500 man in Gorinchem of wij", zegt een zongebruinde man die speciaal voor het opkomende water is overgevlogen vanuit zijn tweede huis in Spanje. "We worden geofferd." Hij lacht. Ook hij heeft zijn eigen waterkering. "Boos?", zegt hij. "Ach welnee. Dit is de natuur. Het is wat het is. Straks zitten we weer in de droogte."

"Wij zijn niet in paniek hoor", zegt een vrouw, wier man in de kruipruimte de zaken controleert. Ze zijn aan het pompen. "Toen we dit kochten, zeiden ze nog dat dit maar eens in de 1400 jaar zou gebeuren". Ze wil alleen absoluut geen naam in de krant. Het huis moet ooit nog wel verkocht worden.

Het waterpeil lijkt zaterdag in de loop van de dag te stabiliseren. Om de snelle stijging in Leerdam tegen te gaan is de sluis verderop toch gedeeltelijk weer geopend, zegt de woordvoerder van het waterschap. Ook met de gemalen en de pompen wordt de waterstand beïnvloed. "Wij kunnen heel subtiel aan de knoppen draaien hier."

Toch is niet iedereen in de Leerdamse straat er gerust op. Van Ekeren wordt om de zoveel minuten gebeld en geappt.

"Henk", zegt hij. "Hoe is het met je water?"

Henk vertelt dat hij nog 30 centimeter over heeft tot De Linge in zijn huiskamer staat. Hij heeft zandzakken ingeslagen.

In hun straat loopt volgens het Waterschap uiteindelijk één kelder onder. Of buitendijkse huizen verzekerd zijn tegen waterschade?

"Geen idee", zegt Van Ekeren. "Afgelopen nacht ben ik drie keer opgestaan om te kijken of alles het hield. Maar ik ben niet zo snel bang. Ik ben voor mijn werk de hele wereld over gereisd. Ik ben ooit beland in een staatsgreep in Soedan. Dan maak je je geen zorgen over een paar centimeter water in Leerdam."