Logo NU.nlNU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Donderdag 30 maart 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

Wat is etnisch profileren? En waarom gebeurt het? Antwoord op jullie vragen

Door NU.nl

28 jun 2022 om 15:01Update: 9 maanden geleden
nujij comment268 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail
Wat is etnisch profileren precies en waarom doen sommige wetshandhavers het? Jair Schalkwijk, onderzoeker bij Controle Alt Delete, zat een uur lang klaar om al jullie vragen over etnisch profileren te beantwoorden. Zie hier een overzicht van de beste vragen en antwoorden.

PatrickvL: Als statistieken uitwijzen dat er een grote zekerheid bestaat dat bepaalde groepen mensen zich meer met criminaliteit bezighouden dan andere groepen, dan is het toch geen etnisch profileren, maar symptoombestrijding? Deze discussie legt de nadruk op een discussie die het gevolg is van ontkenning van de feiten. Wanneer wordt deze discussie beslecht met de echte cijfers?

"Onder druk van dit gebrek aan menskracht, tijd en middelen voelen politiemensen zich gedwongen om iedere dag opnieuw selectiebeslissingen te maken: wie wordt er vandaag wél en wie wordt er vandaag niet nagetrokken, aangesproken, staande gehouden of aangehouden? En wat is er logischer dan de aandacht richten - dat is eigenlijk uw vraag - op de groepen die vaker voorkomen in de criminaliteitsstatistieken?"

"Maar dit is een vorm van statistisch discrimineren: politiemensen hebben extra aandacht voor burgers die behoren tot een groep die oververtegenwoordigd is in de criminaliteitsstatistieken, vanwege hun ras: hun huidskleur, afkomst of etniciteit. Dit is - allereerst - in strijd met het eigen beleid van de politie, dat staat in het handelingskader proactief controleren. Goed om te zeggen: van de politie zelf zou dit niet mogen."

"Het is bovendien, zo vindt Controle Alt Delete, in strijd met de mensenrechten die gelijkheid en vrijheid voorop stellen."

Tim_Hartog: De stellingname lijkt te zijn dat 'profileren' op basis van cijfers en ervaring per definitie verkeerd is. Is dit geen geval van ontkenning van onderliggende problemen? Of is het al 'discriminatie' om dit überhaupt bespreekbaar te maken?

"Het is geen discriminatie om dit überhaupt bespreekbaar te maken en je vraag is begrijpelijk. Het hangt er vooral van af wélke data de politie gebruikt om zich op te baseren. Wanneer het profileren gebaseerd is op gegevens omtrent ras (etniciteit, nationaliteit, afkomst, huidskleur), dan mag dat volgens de wet niet. Maar er zijn wel andere slimme manieren van profileren, waarbij de politie kijkt naar gedrag in plaats van afkomst."

"Bijvoorbeeld: stel dat de politie alcoholcontroles wil uitvoeren om de veiligheid in het verkeer te bevorderen. Dan kan de politie controles opzetten na sportwedstrijden, na de vrijdagmiddagborrel, na bridgetoernooien of na uitgaansavonden. Er zijn genoeg situaties waarin mensen gezamenlijk alcohol drinken waarna het risico bestaat dat ze achter het stuur kruipen - op deze situaties kan de politie zich richten zonder etnisch te profileren."

  • Nationaal Coördinator wil belofte kabinet: 'Stop met discriminerende lijsten'
    Zie ookNationaal Coördinator wil belofte kabinet: 'Stop met discriminerende lijsten'

WZandvoort: Is etnisch profileren altijd slecht, of zijn er ook situaties die het rechtvaardigen?

"Controle Alt Delete vindt dat je niet verantwoordelijk bent voor het gedrag van anderen die er mogelijk net zo uitzien als jij. Witte mannen moeten bijvoorbeeld ook niet vaker door de politie gecontroleerd worden omdat pedofielen vaak witte mannen zijn. Wetshandhavers moeten kijken naar gedrag, niet naar uiterlijk."

Plat_vinkje: Profileren wetshandhavers soms bewust op etniciteit? Of gaat het onbewust en zit het probleem 'm in het systeem?

"Het korte antwoord is beide: soms is het bewust, soms is het een opdracht, soms gaat het onbewust. En het probleem zit ook in het systeem."

"Wij als samenleving vragen van wetshandhavers dat zij proactief optreden: nog voordat de overval gepleegd, nog voordat de kraak gezet is, moet de politie verdachten al inrekenen. De politie heeft daarom heel ruime bevoegdheden. Bijvoorbeeld bij preventief fouilleren, ID-controles, dynamische verkeerscontroles en gewone verkeerscontroles. Bij verkeerscontroles, bijvoorbeeld kan de politie op grond van de Wegenverkeerswet ieder voertuig en de bestuurder daarvan staande houden en onderwerpen aan een controle. Een (redelijk vermoeden van een) verdenking van een strafbaar feit is niet vereist."

"Ruime discretionaire bevoegdheden versterken etnisch profileren (daar zit onder andere de systeemfout), maar soms krijgen politieagenten zelfs uitdrukkelijk de opdracht om etnisch te profileren. Dat gebeurt bij het gebruik van etnisch geladen risicoprofielen."

"Van statistisch discrimineren is sprake wanneer wetshandhavers extra aandacht hebben voor burgers die behoren tot een groep die oververtegenwoordigd is in de criminaliteitsstatistieken, vanwege hun huidskleur, afkomst of etniciteit."

"Iedere keer dat wetshandhavers mensen (mede) op basis van hun huidskleur, afkomst of etniciteit controleren, omdat de burger tot een groep behoort die oververtegenwoordigd is in de misdaadstatistieken, is er sprake van etnisch profileren."

"Het maakt daarbij niet uit of de selectiebeslissing bewust of onbewust gebeurt. Het kwalificeert beide als etnisch profileren volgens de breed gedragen gestelde definitie."

Hoe moet je met etnisch profileren omgaan als je het ziet gebeuren? Kan je het melden?

"We hebben veel adviezen op onze website voor als de politie je aanspreekt. Ons belangrijkste advies is om het contact met de politie te filmen vanaf het begin."

"Over etnisch profileren kan je een klacht indienen bij de politie. Wij adviseren om een klacht in te dienen wanneer een politieagent onvriendelijk of bot is, niet naar je luistert of je niet serieus neemt. Wij adviseren om aangifte te doen wanneer de agent etnisch profileert of je racistisch uitscheldt, zoals schelden met het n-woord of moslims uitmaken voor zwijn. Op deze pagina vind je al onze adviezen."

"Gediscrimineerd bij een controle door de politie? Hier kun je bij ons een melding doen en dan adviseren we je en kunnen we je wellicht ook bijstand geven. Je hebt dan wel videobeelden, een audio-opname of getuigen nodig, om te kunnen bewijzen wat je zegt."

"Dat laatste is lastig, en daarom is ons belangrijkste advies: film het. Filmen doe je om bewijs te hebben van wat er gebeurd is. Je filmt voor je eigen veiligheid en die van anderen. Als je filmt, film dan vanaf het begin, zodat je de héle interactie op beeld hebt. Wetshandhavers mogen jou niet hinderen hierbij. Let er wel op dat je zelf het werk van de wetshandhavers niet hindert: houd 1,5 meter afstand."

"Trouwens: zet de beelden niet zomaar online. Denk aan de privacy van mensen: zowel van de wetshandhaver als van het slachtoffer. Deel de beelden sowieso met ons."

Ben je benieuwd naar een volledig overzicht van de vragen en antwoorden? Klik dan op deze link.

Deze week besteden we extra aandacht aan racisme

  • We vinden racisme een belangrijk thema. Daarom lees je daar deze week elke dag verhalen over, kan je meepraten over stellingen en vragen stellen aan relevante deskundigen. Een greep uit de producties tot nu toe:
  • Verschillende kleuren in gezin: 'Ze zei dat ik mijn zakken had volgestopt'
  • Vragen over institutioneel racisme beantwoord: 'Is racisme iets wits?'
  • Nationaal Coördinator wil belofte kabinet: 'Stop met discriminerende lijsten'
  • Docenten over antidiscriminatielessen: 'Ontdek het met je klas'
  • Experts: Racisme is gevolg van slavernij en ons koloniaal verleden
  • Alle stukken zien? Kijk dan hier
Beeld: ANP
nujij comment268 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail

Lees meer over:

Discriminatie en racismeNUjij


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

nujij comment268 reacties

Net binnen

  • 23:33
    Peter Pannekoek steunt Theo Maassen: '3-jarige peuters ook bij mij niet welkom'
  • 23:12
    Opgeluchte Vitesse-directeur na akkoord: 'Beoogd eigenaar had belangrijke rol'
  • 23:09
    Turkije keurt als laatste NAVO-lidstaat de toetreding van Finland goed
  • 22:38
    Inspectie en Heineken ruziën over blikjes zonder statiegeldlogo

Meest gelezen

  • 1
    Aïcha Marghadi haalt fel uit naar Tom Egbers en Jack van Gelder
  • 2
    Jutta Leerdam na dagen van geruchten zoenend gezien met YouTuber Jake Paul
  • 3
    OverzichtVerliezen in Bakhmut | Poetin: 'Sancties raken Rusland'
  • 4
    Nederlandse stikstofaanpak mag van Brussel geen vaart verliezen
  • 5
    Vrouw doodgeschoten in portiek Amsterdam, vermoedelijke dader ook overleden


Nieuwsvideo's

  • Oekraïne heropent de strijd om Melitopol: waarom is de stad zo belangrijk?
    Oekraïne heropent de strijd om Melitopol: waarom is de stad zo belangrijk?
  • Burgers' Zoo bestaat 110 jaar en trakteert olifanten op wat lekkers
    Burgers' Zoo bestaat 110 jaar en trakteert olifanten op wat lekkers
  • Halsema spreekt met demonstrerende sekswerkers in Amsterdam
    Halsema spreekt met demonstrerende sekswerkers in Amsterdam
  • Vrouw bekneld tussen bestelbus en gevel na ongeval in Rotterdam
    Vrouw bekneld tussen bestelbus en gevel na ongeval in Rotterdam

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Adverteren
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Cookie instellingen
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Adverteren
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden