Logo NU.nlNU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Donderdag 8 juni 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
Vijf redenen waarom slachtoffers van seksueel geweld dat niet 'gewoon vertellen'

Vijf redenen waarom slachtoffers van seksueel geweld dat niet 'gewoon vertellen'

Door José Boon

21 jan 2022 om 18:01Update: een jaar geleden
nujij comment429 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail
"Waarom heb je het niet gelijk verteld?", is een van de veelgehoorde reacties die slachtoffers krijgen als ze vertellen over seksueel misbruik of seksueel overschrijdend gedrag. John de Mol adviseerde vrouwen in de aflevering van BOOS om te gaan praten, maar slachtoffers hebben genoeg redenen om stil te blijven.

Een op de vier vrouwelijke slachtoffers en een op de drie mannelijke slachtoffers heeft aan niemand verteld dat zij ooit misbruikt zijn. "Zij hebben goede redenen om niet te vertellen over hun ervaringen met seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld", zegt directeur van het Centrum Seksueel Geweld Iva Bicanic.

Ze noemt de vijf belangrijkste redenen waarom slachtoffers zwijgen.

1. Slachtoffers krijgen zelf de schuld

Driekwart van de mensen die over hun ervaringen met seksueel geweld vertellen, krijgt in een reactie de verantwoordelijkheid in zijn of haar schoenen geschoven. Dat heet victim blaming, aldus Bicanic. Ze vroeg slachtoffers naar de reacties uit hun omgeving op de onthulling, en deelde deze op in categorieën.

Een greep uit de categorieën van Bicanic

  • Waarom-vragers: 'Waarom ben je niet weggegaan?' 'Waarom heb je niet geschreeuwd?'
  • Betweters: 'Je weet toch dat dat kan gebeuren als je meegaat?' 'Dat zal mij nooit overkomen.'
  • Scherpschutters: 'Jij hebt ook altijd van die rare dingen.' 'Met jou is het ook altijd wat.'
  • De ongelovigen: 'Weet je het wel zeker?' 'Heb je het je niet ingebeeld?'
  • Afzwakkers: 'Is het wel echt zo erg?' 'Hij heeft je toch niet verkracht?' 'Overdrijf je niet een beetje?'
  • De ruimdenkers: 'Weet je wel wat dit voor hem/haar (de pleger) betekent?'

2. De dader is geen 'monster', maar een bekende

Iedereen kent de verhalen over een man die 's nachts in de struiken een meisje als een roofdier van haar fiets trekt. Maar in 85 procent van de gevallen is de pleger een bekende van het slachtoffer, vertelt Bicanic. Dat kan een collega, een familielid of een buurman zijn. Niet zelden voelt het slachtoffer zich loyaal naar de dader.

Bicanic: "Er is altijd sprake van een verschil in macht. Degene die het doet is groter, sterker, slimmer of rijker. En daar wordt misbruik van gemaakt." Het feit dat slachtoffers dus over bekenden moeten praten die ook nog machtiger zijn dan zij, maakt het ingewikkeld om uit de school te klappen.

3. Slachtoffers schamen zich voor wat er is gebeurd

Mensen denken vaak dat ze het gewoon hebben laten gebeuren omdat ze niet in verweer zijn gegaan. "Maar nietsdoen of meewerken is normaal slachtoffergedrag", zegt Bicanic. "Het is een automatische reactie van je lichaam om te kunnen overleven." Uit onderzoek blijkt dat dit in 70 procent van de gevallen gebeurt. Dat zegt dus niets over instemming van het slachtoffer.

Ook is het heel gewoon dat een lichaam een erectie krijgt of vochtig wordt in een stressvolle situatie. Bicanic: "Veel mensen raken hiervan in de war en twijfelen eraan of ze het misschien toch wel lekker vonden. Ook vinden veel mensen het überhaupt al gênant om over seks te praten, laat staan over grensoverschrijdende seks."

  • Waarom John de Mols reactie op beschuldigingen van wangedrag kwalijk is
    Zie ookWaarom John de Mols reactie op beschuldigingen van wangedrag kwalijk is

4. Angst voor dreigementen van de pleger

Plegers van seksueel wangedrag en misbruik hebben een arsenaal aan dreigementen waardoor slachtoffers zwijgen. Bicanic heeft verschillende voorbeelden: "Als je het vertelt..."

  • "Maak ik je leven kapot"
  • "Gaan je ouders uit elkaar"
  • "Krijgt je oma een hartaanval"
  • "Moet ik of jij de gevangenis in"

Maar dreigementen kunnen ook subtieler zijn, zoals:

  • "Niemand zal je geloven"
  • "Iedereen lacht je uit"
  • "Jij kwam op mij af"
  • "Doe niet zo preuts"

5. 'Het is niet gebeurd'

"Heel veel mensen proberen gewoon te vergeten wat er is gebeurd en maken zichzelf wijs dat er niets is gebeurd", zegt Bicanic. "Ook kunnen slachtoffers er pas op latere leeftijd achter komen dat ze bijvoorbeeld verkracht zijn, omdat ze dan meer weten over het leven en over seksualiteit. Dan komt pas het besef." Vooral jonge slachtoffers kunnen deze inschatting zelf nog minder goed maken.

Het blijft een risico voor mensen om te praten over hun ervaringen omdat toehoorders er iets van vinden. "Als je vertelt wat jou is overkomen, verlies je het alleenrecht op je herinneringen en gaan mensen zich ermee bemoeien. En het kan verkeerd aflopen, bijvoorbeeld wanneer de familie iemand uitsluit." Bicanic zegt daarom: "Mensen gaan het alleen vertellen als het niet anders kan."

Tot slot moeten slachtoffers zelf beslissen of ze iets willen vertellen, wanneer en aan wie, vindt Bicanic. "Omstanders moeten ophouden met victim blaming. En de plegers zijn verantwoordelijk, maar hebben zelf ook een probleem. Ik hoop dat we een klimaat scheppen waarin zij zich veilig voelen om hulp te vragen en hun kwetsbaarheid op tafel te leggen."

Heb je hier zelf mee te maken gehad of ken je iemand die hiermee te maken heeft gehad en wil je hier met iemand over praten? Je kan terecht bij Slachtofferhulp Nederland via 0900-0101 of bij het Centrum Seksueel Geweld via 0800-0188 en de chat.

Eerder

  • 21 jan 2022 om 16:34
    Grensoverschrijdend gedrag is niet nieuw in de mediawereld (en daarbuiten)
    Grensoverschrijdend gedrag is niet nieuw in de mediawereld (en daarbuiten)
  • 21 jan 2022 om 16:35
    John de Mol: 'Heb onbedoeld indruk gewekt schuld bij vrouwen te leggen'
    John de Mol: 'Heb onbedoeld indruk gewekt schuld bij vrouwen te leggen'
Beeld: DigitalVision
nujij comment429 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail

Lees meer over:

The voice of HollandGrensoverschrijdend gedrag

NUjij: Uitgelichte reacties

Sebasti
HR Analytics Specialist
21 jan 2022 om 18:19
Bedankt voor dit artikel, José Boon. Ik heb veel kennissen die exact deze redenen hebben genoemd (en nog meer), waarom ze niet hierover hebben verteld. Bijvoorbeeld omdat ze pas veel later beseften hoe fout de situatie eigenlijk wel niet was. Of dat ze de persoon in kwestie niet zwart wouden maken binnen de vriendengroep en dat ze bang waren voor een splitsing hier binnen, waarbij vrienden "een kant" moesten kiezen. Of dat ze altijd dachten bij dit soort situaties aan enge mannen uit de bosje, maar niet een bekende die misbruik maakte toen ze dronken waren, waardoor ze twijfelen of wat hen is overkomen wel echt zo erg was. Dat ze zich schaamden, of dat ze inderdaad bang waren dat mensen hen niet zouden geloven. Ik kan me dat heel goed voorstellen en ik vind het verschrikkelijk dat we nog in een samenleving leven waarin dit kan gebeuren. Voor iedereen: Wees waakzaam, trek aan de bel als je iets verdachts ziet, en vraag zelf altijd om toestemming als je de volgende stap wil maken.
Respect: 👍 105Reacties: 💬 7
Reageer
nujij commentBekijk alle reacties


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

nujij comment429 reacties

Net binnen

  • 00:53
    Trein richting Amsterdam geëvacueerd wegens brand in tunnel in Tirol
  • 00:18
    Opnieuw een explosie in Rotterdam: bewoner raakt lichtgewond
  • 00:00
    Steeds meer Nederlanders maken zich zorgen over hun geldzaken in de toekomst
  • 23:18
    Spider-Man-acteur Tom Holland neemt jaar pauze na opnames The Crowded Room

Meest gelezen

  • 1
    Let op voor tropisch weekend: zwemmen afgeraden en gratis zonnebrandcrème
  • 2
    Damdoorbraak Oekraïne leidt af van groot tegenoffensief
  • 3
    Messi slaat FC Barcelona en oliedollars af en verkast definitief naar Inter Miami
  • 4
    Topduif van 1 miljoen euro verliest waarde doordat ringetje wordt afgeknipt
  • 5
    Ridouan Taghi heeft een nieuwe advocaat: Michael Ruperti vervangt Inez Weski


Nieuwsvideo's

  • Wagner-baas blijft maar razen en tieren: waarom grijpt Poetin niet in?
    Wagner-baas blijft maar razen en tieren: waarom grijpt Poetin niet in?
  • Hawaïaanse krater verandert in ‘lavameer’ na uitbarsting
    Hawaïaanse krater verandert in ‘lavameer’ na uitbarsting
  • Drone filmt ontploffing van oude sluis in Terneuzen
    Drone filmt ontploffing van oude sluis in Terneuzen
  • Het klinkt vrolijk, maar zijn vogels blij als ze zingen?
    Het klinkt vrolijk, maar zijn vogels blij als ze zingen?

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Adverteren
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Privacy instellingen
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Adverteren
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker
  • Privacy instellingen

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden