Het kabinet wil een centrale database opzetten. Daarin moeten alle persoonsgegevens die mensen aanleveren voor een paspoortaanvraag opgeslagen worden. Het gaat daarbij om gegevens als vingerafdrukken, handtekeningen en pasfoto's.

Nu slaat de gemeente waar iemand een paspoort of identiteitskaart aanvraagt zelf de benodigde persoonsgegevens op. Het kabinet wil met een wijziging van de Paspoortwet overgaan op één centrale opslag. Vingerafdrukken zouden in die database worden opgeslagen totdat het identiteitsbewijs is uitgegeven. Pasfoto's en handtekeningen worden langdurig opgeslagen.

"Een database met pasfoto's, handtekeningen en vingerafdrukken is een goudmijn voor cybercriminelen", waarschuwt AP-voorzitter Aleid Wolfsen. "In plaats van te moeten inbreken in de databases van ruim driehonderd gemeenten, zijn criminelen straks met één hack klaar."

De AP constateert dat de overheid daarmee een groot privacyrisico neemt. Hoewel een centraal systeem misschien beter te beveiligen is, kan de invoering volgens de toezichthouder zeer ernstige gevolgen hebben. De privacywaakhond vindt dat het kabinet die risico's onvoldoende meeweegt.

Ook niet-criminele datalekken, bijvoorbeeld door een menselijke fout, zijn ernstiger bij zo'n centrale database, waarschuwt de AP. Er liggen dan in één keer veel meer gevoelige privégegevens van mensen op straat dan bij een decentrale opslag.

Bovendien ontstaat met zo'n centrale database het risico dat de overheid de gegevens in de toekomst ook voor andere dingen gaat gebruiken. De politie zou bijvoorbeeld vingerafdrukken uit de database kunnen gebruiken voor opsporingswerk.

"Je begeeft je daarmee op een hellend vlak", zegt Wolfsen. "We kunnen met hele kleine stapjes tegelijk in zeer onwenselijke situaties terechtkomen."

De toezichthouder waarschuwt verder dat er onduidelijkheid kan ontstaan over wie verantwoordelijk is voor de beveiliging van de gegevens. De toezichthouder adviseert daarom de plannen grondig aan te passen of anders in te trekken.