Logo NU.nlNU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Dinsdag 21 maart 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
Robot

NU+ Belangrijk jaar voor AI: 'Politiek moet knopen doorhakken'

Door Rutger Otto

29 jan 2023 om 05:00Update: 2 maanden geleden
nujij comment228 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail
Kunstmatige intelligentie is de laatste tijd een hype. Programma's als chatbot ChatGPT en kunstgenerator DALL-E zijn veel in het nieuws. Maar AI is meer dan een gimmick en heeft de potentie om de maatschappij en onze levens te veranderen. Daarom wordt er in Nederland, maar ook op Europees niveau gewerkt aan nieuwe regelgeving.

"AI is een groeiende golf die snel op ons afkomt", zei D66-Kamerlid Hind Dekker-Abdulaziz deze week tijdens een commissiedebat in de Tweede Kamer. "We moeten dit jaar knopen doorhakken over de regelgeving. Alleen dan kunnen we meesurfen met de kansen die AI biedt", zegt ze. "Anders dendert de golf over ons heen."

De vernieuwingen op het gebied van kunstmatige intelligentie of AI gaan snel. In Nederland worden honderden miljoenen geïnvesteerd in de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. De overheid stimuleert kennis en talent. Maar het kabinet zegt waakzaam te zijn op de mogelijke keerzijde van de technologie.

Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Digitalisering) deelt de zorgen van Kamerleden die zeiden dat AI-systemen kunnen werken met (onbewust toegevoegde) vooroordelen waarmee ze zijn getraind. Daarmee ligt discriminatie op de loer.

In het verleden ging dat al een aantal keer helemaal mis. Het bekendste voorbeeld is het toeslagenschandaal. De Belastingdienst gebruikte algoritmes die fraude moesten aanpakken. Maar daarbij werd etnisch geprofileerd, waardoor tienduizenden mensen onterecht als fraudeur werden bestempeld.

Volg dit onderwerp

Ontvang een melding bij belangrijke ontwikkelingen rondom kunstmatige intelligentie

Controle door toezichthouder en register

In Nederland controleert een nieuwe afdeling van de privacywaakhond Autoriteit Persoonsgegevens (AP) of de AI van bedrijven en organisaties wel volgens de regels werkt. "We willen zorgen dat ongelijkheid, vooroordelen en discriminatie geen deel uitmaken van AI-systemen en de datasets waarmee de systemen worden getraind", zei Van Huffelen.

Om de bescherming van mensenrechten te staven, worden organisaties en bedrijven verplicht daar onderzoek naar te doen. Dat moet gebeuren voordat een AI-model wordt ingezet. Volgens de staatssecretaris wordt dit een "stevige toets" die boven op de bestaande privacytoetsen komt.

In Nederland bestaat al een Algoritmeregister. Overheidsorganisaties publiceren daar de algoritmes die ze in hun werk gebruiken. Daarmee moet het voor iedereen transparant en controleerbaar zijn hoe de programma's in elkaar zitten.

Het register wordt verplicht, maar is dat nu nog niet. "De verplichting komt op zijn vroegst in 2024", zegt de Van Huffelen. "Maar er moeten keuzes gemaakt worden die aansluiten op wat er op Europees niveau wordt afgesproken. Bijvoorbeeld over welke informatie in het register moet worden opgenomen."

Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Digitalisering).
Foto: ANP

Europese wetgeving op komst

Het komende jaar werkt de Europese Unie aan een verordening voor kunstmatige intelligentie, de AI Act. Daarin komen basisafspraken te staan over waaraan AI-systemen in de EU moeten voldoen voordat bedrijven en organisaties ze mogen gebruiken. Het Europees Parlement en de Europese Commissie onderhandelen op dit moment over de precieze invulling van de wet.

AI-systemen moeten door de wet aan bepaalde verplichtingen voldoen. Zo komt er een strenge keuring voor systemen met een 'hoog risico' op misbruik. Daaronder vallen bijvoorbeeld AI-programma's die invloed kunnen hebben op de kansen van mensen op de arbeidsmarkt. Of programma's die te maken hebben met de rechtspraak of medische apparaten.

Ethische kwesties rondom AI kunnen het beste op Europees niveau worden behandeld, zegt VVD-Kamerlid Queeny Rajkowski. "Het heeft geen zin om dat apart per land te doen", zegt ze. Als er Europese regels zijn, kan er steviger opgetreden worden tegen kwalijke software. Ook hoeft AI niet per land worden aangepast aan lokale regels.

Onderzoek naar impact van AI op het milieu

Wel wordt in Nederland geworsteld met een vraagstuk over de milieu-impact van AI. "We maken ons zorgen over het energieverbruik", zegt minister Micky Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat). "Het trainen van AI kost veel computerkracht vanuit datacenters. We moeten daarom besparende maatregelen treffen."

Maar Adriaansens benoemt ook de andere kant van de medaille. "We gebruiken AI ook om klimaatvraagstukken op te lossen", zegt ze. "AI kan warmtenetten efficiënter maken en zorgen voor minder warmteverlies. Maar de zorgen zijn terecht."

Wat de precieze effect van AI op het energieverbruik is, wordt de komende tijd onderzocht. Later dit jaar komt de minister met meer informatie.

Beeld: 123RF
nujij comment228 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail

Lees meer over:

Kunstmatige intelligentieTech

NUjij: Uitgelichte reacties

Opa_Buiswater
29 jan 2023 om 08:48
Gelukkig, de printer gaat nu zelf zijn problemen oplossen en de Europese Unie gaat daarbij bepalen dat hij daarbij niet etnisch mag profileren of het milieu vervuilen. Misschien kan de slimme ai de mensen in het Europees Parlement vervangen? Dat scheelt heel wat vliegverkeer en zo'n ai is minder corruptie gevoelig.
Respect: 👍 13Reacties: 💬 2
Reageer
Willem_L2
29 jan 2023 om 08:22
Goed idee (Not!), laten we de techniek kapot reguleren voordat het zich heeft kunnen ontwikkelen. Weten we zeker dat het ontwikkeld wordt in landen met minder ethische scrupules. Ja, aandacht voor discriminatie en milieu, maar laat de nieuwe techniek ook foutjes maken. Daar leren we van!
Respect: 👍 15Reacties: 💬 3
Reageer
nujij commentBekijk alle reacties


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

nujij comment228 reacties

Net binnen

  • 09:35
    Dolend Crystal Palace haalt ervaren trainer Hodgson na bijna twee jaar terug
  • 08:50
    VideoNieuwshelikopter filmt grote brand in Amerikaanse kerk
  • 08:22
    Inteelt vormt grootste bedreiging voor orka's voor Noord-Amerikaanse westkust
  • 07:58
    Alexander Skarsgard is voor het eerst vader geworden

Meest gelezen

  • 1
    Kledingmerk Scotch & Soda vraagt faillissement aan voor Nederlands deel
  • 2
    Rupert Murdoch (92) gaat voor de vijfde keer trouwen
  • 3
    Oekraïne zegt Russische raketten vernietigd te hebben bij aanval op de Krim
  • 4
    Jack van Gelder zegt dat hij niks gemerkt heeft van giftige werksfeer bij NOS Sport
  • 5
    Kind moet vaker naar meerdere crèches tegelijk: kan slecht zijn voor hechting


Nieuwsvideo's

  • Vervallen sleepboot zinkt in haven van Seattle
    Vervallen sleepboot zinkt in haven van Seattle
  • Nieuwshelikopter filmt grote brand in Amerikaanse kerk
    Nieuwshelikopter filmt grote brand in Amerikaanse kerk
  • Franse regering overleeft motie van wantrouwen op het nippertje
    Franse regering overleeft motie van wantrouwen op het nippertje
  • Woningen dreigen van klif te storten na aardverschuiving in VS
    Woningen dreigen van klif te storten na aardverschuiving in VS

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Adverteren
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Cookie instellingen
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Adverteren
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden