PubHubs (kort voor Public Hubs) wordt geen Facebook-killer, maar denkt wel bestaansrecht te hebben naast de andere sociale netwerken.

"Ik baal er een beetje van dat Facebook een sociaal netwerk heet, want het kan net zo goed een asociaal netwerk heten", zegt Jacobs. "Facebook is van huis uit een commercieel plundernetwerk, gemaakt om zijn gebruikers te manipuleren en op die manier geld te verdienen. Mensen worden blootgesteld aan alle oplichters ter wereld. Is dat sociaal?"

Dat moet PubHubs helemaal anders gaan doen. Om te beginnen is de software transparant, zodat iedereen kan controleren dat er geen gegevens worden weggesluisd. "Het is een bepaalde houding: we hebben niets te verbergen", zegt Jacobs. "Het is ook een praktische keuze om de technologie open source te maken. Iedereen kan bijdragen."

Op PubHubs kunnen mensen zich bij gemeenschappen (Hubs) aansluiten. Deze Hubs kunnen over verschillende onderwerpen gaan. Zo kan er een Hub zijn voor een basisschool, waar leraren, kinderen en ouders samenkomen. Binnen de Hubs bestaan Rooms voor verschillende onderwerpen binnen de gemeenschap. Er zijn bijvoorbeeld een Room voor alleen leraren en een Room waarin praktische zaken voor een schoolreisje worden besproken. Daar zitten bijvoorbeeld wel ouders en leraren in, maar geen kinderen.

Zo zijn er veel Hubs te bedenken. Er zou bijvoorbeeld een Hub kunnen komen voor patiënten die dezelfde klachten hebben en elkaar begrijpen. Of een Hub rondom een bepaalde band of bepaald tv-programma. Misschien zelfs een Hub van een streamingdienst, met Rooms waarin mensen specifieke series en films kunnen bespreken.

De Hubs worden opgezet en beheerd door partnerorganisaties. Zij moeten ervoor zorgen dat iedereen in de Hub en Rooms zich aan de regels houdt. "Wat in een Hub gebeurt, blijft bij die organisaties", zei Jacobs recent bij de presentatie van de eerste beelden van het platform. "Daar kunnen wij niet bij."

Sommige Rooms binnen Hubs zijn openbaar toegankelijk voor iedereen. Maar Rooms kunnen bepaalde eisen stellen voor toegang, bijvoorbeeld als een groepje patiënten op een vertrouwelijker niveau met elkaar wil praten. Dan kan het een prettig idee zijn als mensen van elkaar weten dat ze zich niet anders voordoen dan ze zijn. Een zorgbegeleider in zo'n groep is dan ook te vertrouwen, omdat het profiel is gecontroleerd.

Jacobs en José van Dijck, hoogleraar Media en Digitale Samenleving aan de Universiteit Utrecht, kregen een onderzoeksbudget van 2,5 miljoen euro, dat voor een groot deel in de ontwikkeling van het netwerk wordt gestopt. Daarmee kan PubHubs voorlopig vooruit.

"Op termijn moet er een financieel model komen", zegt Jacobs. Hoe dat eruit komt te zien, is nog niet helemaal rond. "Maar omdat we het non-profit willen doen, hoeft er niet zodanig veel winst gemaakt te worden dat aandeelhouders daar enthousiast van worden. We denken er wel aan om aan eigenaren van Hubs een bedrag te vragen. Voor patiëntenfederaties die nu al een eigen website met een houtje-touwtjediscussieplatform hebben dat geld kost, is het misschien aantrekkelijker om dat bij ons onder te brengen."

Het duurt nog wel even voordat geïnteresseerden zich kunnen aansluiten bij de eerste Hubs. Jacobs verwacht dat de eerste gemeenschappen begin 2023 online komen.