Dit kun je gaan merken van de nieuwe Europese regels voor big tech

De Digital Markets Act (DMA) richt zich op de grootste bedrijven. Het gaat om internetplatforms met minimaal 45 miljoen maandelijks actieve gebruikers in Europa en de bedrijven moeten een beurswaarde van minstens 75 miljard euro hebben. Dat zijn bijvoorbeeld Google, Amazon, Facebook, Apple en Microsoft.

Een belangrijke vernieuwing is dat chatdiensten worden opengesteld, zodat gebruikers van verschillende diensten met elkaar kunnen praten. Dat betekent dat WhatsApp-gebruikers bijvoorbeeld moeten kunnen chatten met een Signal-gebruiker en andersom.

Daarmee zouden chatdiensten meer op e-mail moeten lijken. Daarbij maakt het niet uit van welke dienst je gebruikmaakt: een Gmail-gebruiker kan probleemloos mailen met iemand die via Outlook mailt. Op dit moment zijn die chatdiensten juist allemaal afgeschermd. Signal-gebruikers kunnen alleen elkaar berichten sturen, hetzelfde geldt voor WhatsApp en Telegram.

Gebruikers krijgen ook het recht om alle vooraf geïnstalleerde apps op hun telefoon te verwijderen. Op het moment is het zo dat telefoonfabrikanten hun telefoons leveren met een aantal van hun eigen diensten of apps waarmee ze een samenwerking hebben. Mensen die de telefoons kopen, moeten dankzij de DMA altijd in staat zijn om elke app te kunnen verwijderen.

Daarnaast mogen bedrijven hun eigen diensten ook niet voortrekken op concurrerende diensten. Google mag bijvoorbeeld niet zijn Chrome-browser als standaard instellen voor gebruikers.

De DMA wil ook de privacy van gebruikers beter beschermen. Zo mogen bedrijven die op verschillende platforms persoonlijke gegevens verzamelen die alleen combineren als de gebruiker daar toestemming voor geeft. Denk bijvoorbeeld aan data die Instagram met Facebook zou kunnen delen, omdat beide bedrijven van Meta zijn.

De techplatforms kunnen onder de nieuwe regels niet langer van ontwikkelaars eisen dat ze gebruikmaken van bepaalde diensten om in een appwinkel te mogen staan. Daarbij gaat het onder meer over betaaldiensten. Nu is het nog zo dat veel betalingen via diensten van Apple of Google lopen als apps uit hun winkels worden gedownload. Straks moeten klanten ook direct ontwikkelaars kunnen betalen.

Eurocommissaris Margrethe Vestager (Mededinging) verwacht dat de regels vanaf oktober dit jaar in werking treden, maar waarschijnlijk is dan niet alles direct in kannen en kruiken. Zo is de verwachting dat een-op-een-gesprekken sneller tussen verschillende apps gevoerd kunnen worden dan groepsgesprekken.

Als een bedrijf zich niet aan de regels houdt, kan het een boete verwachten die neerkomt op maximaal 10 procent van de wereldwijde omzet. Gaat een bedrijf herhaaldelijk in de fout, dan kan de boete oplopen tot 20 procent van de omzet.

Voldoet het bedrijf systematisch niet aan de DMA of worden de regels minstens drie keer in acht jaar geschonden, dan kan de Europese Commissie een marktonderzoek instellen. Als het dan nodig is, kunnen verregaande straffen opgelegd worden, zoals het opsplitsen van een bedrijf.