
Facebook kreeg na lobby voorrang op stroomnet voor datacenter Zeewolde
Uit de documenten, die werden vrijgegeven na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), blijkt dat ambtenaren van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) kritiek hadden op de plannen om een van de grootste datacenters van Europa in de Flevopolder te bouwen.
Zo schreven zij in augustus 2020 aan toenmalig minister Eric Wiebes (Economische Zaken) dat ze betwijfelden of het "wenselijk" was om mee te werken aan de vestiging van het Tulip-datacenter (de codenaam die Facebook aan het project gaf). Volgens hen was de "economische meerwaarde relatief beperkt" en "niet in lijn met het bestaande en voorgenomen beleid dat hyperscale datacenters in de randen van Nederland dienen te vestigen".
Ook gold er een verkoopstop op landbouwgronden, terwijl het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) het grootste deel van de landbouwgrond bezat. "Het uitgangspunt is dat er geen waardevolle landbouwgrond meer verkocht wordt", aldus de ambtenaren.
Bovendien zou het megadatacenter van Facebook een enorme hoeveelheid stroom verbruiken, zeiden de ambtenaren. "De groei van de datacenters leidt tot een stijging van het elektriciteitsverbruik. Zolang die productie nog niet volledig hernieuwbaar is, leidt dit ook tot een extra CO2-reductieopgave."
Waarom er kritiek is op de bouw van het nieuwe datacenter in Zeewolde
- Meta (het moederbedrijf van Facebook) wil een datacenter van circa 1,5 miljoen vierkante meter bouwen in Zeewolde (Flevoland)
- Tegenstanders wijzen op het hoge stroom- en koelwaterverbruik van datacenters
- Ons stroomnet is erg vol en volgens RTL moeten sommige bedrijven inmiddels jaren wachten op een aansluiting
- De komst van vergelijkbare datacenters van Microsoft en Google in Nederland stuitte op felle kritiek
- Een krappe meerderheid van de gemeenteraad van Zeewolde lijkt voorstander
Minister gaf ondanks schaarste opdracht tot aansluiting op stroomnet
EZK gaf netbeheerder TenneT uiteindelijk de opdracht om een stroomaansluiting voor Tulip mogelijk te maken, ondanks dat dit volgens ambtenaren ongebruikelijk was. Ze waarschuwden ervoor dat dergelijke bemoeienis van het Rijk met het stroomnet ertoe zou leiden dat andere bedrijven in de toekomst ook een voorkeursbehandeling zouden eisen.
Meta (het moederbedrijf van Facebook) dreigde echter "op zoek te gaan" naar een andere investeringsplek in Europa als de aansluiting er niet zou komen, blijkt uit de documenten.
De aansluiting schuurt met de schaarste op het hoogspanningsnet. Recent meldde RTL Nieuws nog dat bedrijven en scholen soms jarenlang moeten wachten op een aansluiting. Uit de documenten blijkt dan ook dat TenneT geen voorstander is en ambtenaren merken op dat de samenwerking tussen de netbeheerder en Tulip "erg stroef" verloopt. Een woordvoerder van TenneT zegt tegen De Telegraaf dat een dergelijke constructie zoals die met Meta nooit eerder is voorkomen.
In september 2020 gaf Wiebes TenneT middels een brief de opdracht voor de aansluiting. Volgens de oud-minister "rechtvaardigt" het belang van de vestiging van Facebook in Nederland het om af te wijken van de "gebruikelijke werkwijze".
Raad stemt op 16 december over plannen
Een woordvoerder van het ministerie zegt tegen De Telegraaf dat de minister "geen oordeel heeft uitgesproken" over de komst van Facebook. "Dat was en is aan de decentrale overheden." Ook het ministerie van Binnenlandse Zaken zegt tegen de krant dat bij de bouw van nieuwe datacenters de "gemeenten en provincies een grote en eigen verantwoordelijkheid" hebben.
Ondanks de kritiek van topambtenaren en protesten van omwonenden en boeren, blijven de gemeente Zeewolde en de provincie Flevoland achter de komst van Facebook staan. Het college van burgemeester en wethouders stemde op 18 november in met de bouw van het datacenter, dat zo'n 1,5 miljoen vierkante meter gaat beslaan. Op 16 december stemt de gemeenteraad van Zeewolde over het plan.
Nederland is aantrekkelijk voor grote techbedrijven vanwege de grote kortingen die ons land biedt. In de documenten staat dat een aantal bedrijven profiteert van kortingen die oplopen tot wel 90 procent, afhankelijk van het precieze verbruik. Onder meer Microsoft en Google hebben datacenters in Nederland.
NUjij: Uitgelichte reacties