Het eerste onderzoek naar de effectiviteit van CoronaMelder is mislukt. Hoewel er wel cijfers zijn verzameld die iets hadden moeten zeggen over de meerwaarde van de app, zijn de gegevens incompleet en deels onbetrouwbaar, erkent het ministerie van Volksgezondheid tegenover NU.nl.

De corona-app van de overheid geeft een waarschuwing als je in de buurt bent geweest van iemand die later het coronavirus blijkt te hebben. De app is nu een week landelijk beschikbaar, maar werd sinds 17 augustus al getest in Oost-Nederland.

Vijf GGD's in Drenthe, Overijssel en Gelderland gingen toen proefdraaien om ervaring op te doen. Ook kon iedereen die een waarschuwing van de app kreeg zich bij de lokale GGD laten testen, ook als zij (nog) geen klachten hadden.

Op die manier kan onderzocht worden of coronapatiënten al gevonden konden worden vóórdat zij symptomen vertonen. Zo is dankzij de app te achterhalen hoeveel personen het virus bij zich dragen en ook anderen kunnen besmetten, zonder dat zij dat zelf doorhebben.

Vier weken later besloot het ministerie van Volksgezondheid echter vanwege de druk op de testcapaciteit om weer alleen mensen te laten testen als zij klachten hebben. Vanaf 12 september was enkel een waarschuwing van de corona-app niet meer genoeg om een test aan te vragen.

'Deel van onderzoeksdata is heel kwetsbaar'

"Dat betekent dat de periode te kort was om voldoende onderzoek te doen", zegt Ron Roozendaal, die bij het ministerie aan het roer staat van het CoronaMelder-project, tegen NU.nl. Daarnaast registreerde het ministerie bijvoorbeeld niet of iemand die zonder symptomen een test aanvroeg, later misschien alsnog klachten kreeg.

"Ook hadden we relatief weinig aanvragen binnen het testgebied (de vijf GGD-regio's, red.) en konden we niet vaststellen of iemand die zei een notificatie te hebben gekregen, die daadwerkelijk had gekregen. Dat maakt een deel van de onderzoeksdata heel kwetsbaar."

"Mijn kwalificatie zou niet zijn dat het onderzoek is mislukt", oordeelt Roozendaal. "De conclusie is dat de gegevens niet goed genoeg zijn. Zo is het leven, helaas."

Het onderzoek was de eerste kans om in de praktijk te achterhalen of de app daadwerkelijk coronapatiënten vindt voordat zij symptomen vertonen. De proef kan nu niet zomaar alsnog uitgevoerd worden, omdat mensen zich op dit moment alleen kunnen laten testen als zij toch al klachten hebben.

Groot onderzoek sinds corona-app landelijk beschikbaar is

Het ministerie van Volksgezondheid laat onderzoeken wat de impact van de landelijke introductie van CoronaMelder is. Onderzoekers kijken bijvoorbeeld hoe de app bijdraagt in de bestrijding van het coronavirus, maar ook welke mogelijke negatieve effecten de app heeft op het gedrag van mensen.

Besmette personen vinden voor of zonder dat zij klachten hebben, is niet het enige potentiële nut van de CoronaMelder. Zo kunnen mensen die al klachten hebben zich door een waarschuwing bijvoorbeeld laten overtuigen om toch maar een test aan te vragen.

Roozendaal verwacht de eerste resultaten halverwege november te kunnen delen.