Nederlandse ziekenhuizen creëren een database met gegevens van coronapatiënten om zo nieuwe patiënten sneller en effectiever te kunnen behandelen. Omdat er sprake is van een crisissituatie wordt er geen toestemming gevraagd aan de patiënten of hun naasten om de gegevens te gebruiken.

"Veel data van de intensivecarebehandeling worden automatisch verzameld via het elektronisch patiëntendossier", vertelt intensivist Paul Elbers van het Amsterdam UMC aan NU.nl. "Het gaat om zo'n 30.000 datapunten per persoon per dag die routinematig worden verzameld. Denk daarbij aan hartslag, de hoeveelheid toegediende zuurstof, klachten van een patiënt en de behandeling."

Al deze datapunten worden geanonimiseerd en verzameld in een grote database. Hierop wordt machine learning losgelaten om erachter te komen welke behandeling bij welke patiënt het beste werkt en om te voorspellen hoe het ziekteverloop is bij een geïnfecteerde patiënt. Het doel is om beter in te schatten welke behandelingen en welke zorgcapaciteit nodig zijn

Het initiatief wordt gecoördineerd door het Amsterdam UMC, de Vrije Universiteit Amsterdam en het Maastricht UMC+. De bedoeling is dat alle Nederlandse ziekenhuizen zich bij het initiatief zullen aansluiten. "Tot nu toe hebben rond de vijftig ziekenhuizen definitief toegezegd om mee te werken aan de database", aldus Elbers.

'Patiënten vaak te ziek om toestemming te verlenen'

"Het gaat hier om gevoelige, zeer persoonlijke informatie. Op die gegevens rust het medisch beroepsgeheim van de arts", vertelt Monique Verdier, vicevoorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). "De coronapatiënten maken al een zware tijd door. Ook zij moeten er blind op kunnen vertrouwen dat de artsen en de ziekenhuizen uiterst zorgvuldig met hun medische gegevens omgaan."

De informatie uit de patiëntendossiers kan worden gebruikt, vertelt een woordvoerder van de AP aan NU.nl, maar er is in principe toestemming nodig van de patiënt. Dat is pas anders als toestemming vragen niet mogelijk is of door de huidige omstandigheden niet van de arts kan worden verlangd.

Volgens het UMC Amsterdam is dat laatste hier aan de orde. "Patiënten zijn vaak te ziek zijn om toestemming te verlenen en we willen de behandelaars, patiënten en hun dierbaren niet nog meer te belasten", aldus Elbers. "Wel kunnen zij bezwaar maken bij het ziekenhuis, dan worden hun gegevens niet gebruikt."

Volg de laatste ontwikkelingen rond het virus in ons liveblog.

Het coronavirus in het kort

  • Het coronavirus verspreidt zich vooral van mens op mens via nies- en hoestdruppeltjes. De kans dat je besmet raakt via oppervlakken zoals deurklinken is klein. Deze kans wordt kleiner als je vaak je handen wast.
  • Je kunt de kans op verspreiding flink verkleinen door minstens 1,5 meter afstand te houden van anderen.
  • Een geïnfecteerde persoon besmet gemiddeld twee à drie anderen. De voorzorgsmaatregelen zijn nodig om dit in te dammen.
  • Verreweg de meeste patiënten hebben milde (griepachtige) klachten.
  • Bijna alle sterfgevallen betreffen ouderen of andere kwetsbare personen, zoals hart-, long- of diabetespatiënten. Als iedereen de maatregelen naleeft, verkleint dat hun risico's.
  • Lees hier welke voorzorgsmaatregelen je moet nemen.