Uit de interne communicatie tussen Kaboel en Den Haag zou blijken dat de ambassadeur en lokale stafleden in Afghanistan het kabinet sinds het voorjaar van 2020 al vroegen om voorbereidingen te treffen, voor het geval de Taliban een opmars zouden maken.

De ambassade zou een evacuatielijst met daarop zestig namen naar het kabinet hebben gestuurd. Tot een paar dagen voor de val van Kaboel kreeg de ambassade van Den Haag te horen dat slechts drie personen in aanmerking kwamen voor evacuatie. De ambassade mocht zelf kiezen welke drie, maar de Nederlandse ambassadeur weigerde dat te doen. Dat blijkt volgens de krant uit een interne mail van 12 augustus.

In de stukken staat volgens de Volkskrant ook dat Frankrijk in juli aanbood om mensen mee te nemen op een vlucht. Demissionair minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Zaken) zou hier niet van op de hoogte zijn geweest.

Het kabinet schreef eerder deze maand in een feitenrelaas dat al in maart werd nagedacht over de mogelijkheden om mensen weg te halen uit Afghanistan als de veiligheidssituatie verder zou verslechteren. Dat was ook ingegeven door zorgen van andere landen.

Eind april werd vastgesteld dat evacuatie eigenlijk alleen mogelijk was via de luchthaven van de hoofdstad. Toch zou het nog maanden duren voor het de Nederlandse overheid duidelijk werd dat er met spoed militaire vliegtuigen die kant op moesten.

Ook de militaire inlichtingendienst MIVD dacht dat Kaboel nog wel enige tijd begaanbaar zou blijven. Desalniettemin waarschuwde de inlichtingendienst al zeker sinds december 2020 dat het waarschijnlijk een kwestie van tijd was voor de regering in Afghanistan door de Taliban verjaagd zou worden.

Tijdens de uiteindelijke evacuatie zijn in totaal 1.897 mensen naar Nederland gehaald. Onder hen waren 787 Nederlanders met hun kerngezin en mensen met een verblijfsvergunning. 459 Nederlandse burgers en personen met een verblijfsvergunning zijn in Afghanistan achtergebleven.

Daarnaast meldde het kabinet dinsdagavond dat waarschijnlijk 22 tolken en hun gezinnen zijn achtergebleven na de beëindiging van de evacuatievluchten eind vorige maand. Met een deel van deze tolken heeft de overheid nog contact.

Woensdag wacht het kabinet een pittig Tweede Kamerdebat over de evacuatie van Afghanen en Nederlanders uit Kaboel. Diverse Kamerleden hebben het ministerie van Buitenlandse Zaken naar aanleiding van het Volkskrant-artikel om opheldering gevraagd. Zo wil SP-Kamerlid Jasper van Dijk dat de interne communicatie tussen het kabinet en de ambassade nog vóór het debat naar de Kamer wordt gestuurd.