Het gaat om een groep van meer dan honderd bewakers. Van dertien van hen heeft NU.nl identiteitskaarten en ook oorkondes voor trainingen die zijn verstrekt door de ambassade ingezien. De anderen wilden zich uit angst voor de Taliban niet bekendmaken.

"De meesten van ons werken hier al meer dan tien jaar", zegt een van de bewakers. "Van de ene op de andere dag was het ambassadepersoneel verdwenen. We voelen ons in de steek gelaten. De Taliban hebben nu nog geen sterke greep op Kaboel. Maar ze zullen op een gegeven moment huis-aan-huisbezoeken gaan afleggen. Als de Taliban erachter komen dat we voor de Nederlanders werken, zullen ze ons komen oppakken, vrezen we. Daarom willen we weg."

"Nederland heeft een verantwoordelijkheid om te zorgen voor de mensen die voor ons werken", zegt PvdA-Kamerlid Kati Piri. "Het is echt een grove schande dat deze mensen desondanks niet op een evacuatielijst gezet worden. De Kamer is ook duidelijk geweest: deze mensen moeten in veiligheid gebracht worden. Ik ga het kabinet daaraan houden en om opheldering vragen, maar het is diep triest dat dat nodig is."

Het Norwegian Centre for Global Analyses meldde eerder deze week dat de Taliban volgens meldingen zijn begonnen met het opsporen van Afghanen die voor de NAVO of de Amerikanen hebben gewerkt. Het lijkt een kwestie van tijd voordat ze ook landgenoten die voor andere westerse landen of instellingen hebben gewerkt in het vizier krijgen.

Nederland besloot na een oproep van de Verenigde Staten over de oprukkende Taliban alle Nederlandse diplomaten en hun families per direct te evacueren, zonder lokale collega's in te lichten. Die waren met stomheid geslagen toen ze op zondag 15 augustus de ambassade verlaten aantroffen, zo vertelden ze aan NRC. Nadat de Taliban de stad hadden ingenomen, besloot Den Haag ook 37 lokale medewerkers en hun gezinnen over te laten komen naar Nederland. Zij zaten inmiddels allemaal ondergedoken.

Een afvaardiging van de bewakers sprak voor de evacuatie met Nederlandse diplomaten over hun penibele situatie. Ze werden desondanks niet op de evacuatielijsten gezet. "We worden ingehuurd door een beveiligingsbedrijf en daarom voelde de ambassade zich niet verantwoordelijk voor ons, ook al werken velen van ons al hun hele leven hier."

Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten dat er contact is met het beveiligingsbedrijf. Verder wil ze geen uitspraken doen over beveiliging en bewaking van de ambassade.

De Amerikanen en de Britten evacueren hun bewakers wél. Aanvankelijk nam het Verenigde Koninkrijk hetzelfde standpunt in als Nederland, maar daar kwam het vrijdag na ophef in de media van terug. De Amerikanen deden het sowieso al.

Abdul (zijn achternaam is bekend bij NU.nl) heeft sinds het vertrek van de Nederlandse diplomaten geprobeerd met het crisiscentrum in contact te komen, maar zijn poging bleef zonder resultaat. Hij moest een paar keer zijn gegevens opgeven. "We melden ons", kreeg hij te horen, waarna hij nooit meer iets vernam van het crisiscentrum. Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt daarover tegen NU.nl: "Het crisiscentrum werkt heel hard om alle consulaire verzoeken individueel te bekijken en te beoordelen."

De bewakers zijn nog steeds actief bij de inmiddels verlaten ambassade, maar voelen zich daar niet veilig. Een Afghaanse politicus in het huis naast de ambassade heeft passerende Taliban-strijders gezegd dat de bewakers bij hem horen. "Maar hoelang kan dat nog goed gaan?" Een van de mannen stuurde NU.nl foto's die hij bij de toegangspoort heeft gemaakt. Daarop is te zien dat Taliban-strijders in pick-uptrucks voorbijrijden.

Bewaker Abdul ging eerder deze week naar het vliegveld om te kijken of hij weg kon komen, maar moest onverrichter zake terugkeren. Zijn in Duitsland wonende broer zegt tegen NU.nl: "Voor onze familie ontstaan grote problemen als de Taliban erachter komen dat mijn broer voor de Nederlandse ambassade heeft gewerkt. Wij vinden als familie dat de Nederlandse Staat zijn verantwoordelijkheid moet nemen."

Eerder deze week werd bekend dat een groep die tussen 2003 en 2006 een legerbasis in het noorden van Afghanistan heeft bewaakt wel naar Nederland kan komen. Eerder waren deze bewakers door de ambassade afgewezen. Het ministerie van Defensie heeft ingestemd met hun komst, op voorwaarde dat ze hun documenten overleggen.

Aanvankelijk mochten alleen tolken en hun families naar Nederland komen, maar in het Kamerdebat van woensdag werd duidelijk dat het demissionaire kabinet ruimhartiger zal omgaan met het naar Nederland halen van Afghanen die voor de Nederlandse militaire missie, voor hulporganisaties of op een andere manier actief zijn geweest. De bewakers van de ambassade behoren vooralsnog echter niet tot die groep.

Uit veiligheidsoverwegingen zijn alle gezichten en namen op de afbeeldingen in dit artikel onherkenbaar gemaakt.

Verbetering: In een eerdere versie van dit artikel stond dat ook Groot-Brittannië besloot zijn ambassadebewakers achter te laten. In de tijd tussen het schrijven en het publiceren van dit artikel besloten de Britten echter de bewakers toch te helpen, bleek dankzij een tip van een alerte lezer. We hebben de desbetreffende alinea daarom verwijderd.