Huidskleur, nationaliteit, etniciteit, taal of geloof: wanneer deze criteria gebruikt worden bij opsporing of handhaving, is er sprake van etnisch profileren. Zeker wanneer dit gepaard gaat met dat deze manier van controleren niet objectief te rechtvaardigen is.

Jair Schalkwijk, onderzoeker bij Controle Alt Delete, geeft tekst en uitleg over beweegredenen van politieagenten om etnisch te profileren. "Onder druk van gebrek aan menskracht, tijd en middelen voelen politiemensen zich gedwongen om iedere dag opnieuw selectiebeslissingen te maken: wie wordt er vandaag wél en wie wordt er vandaag niet nagetrokken, aangesproken, staande gehouden of aangehouden? En wat is er logischer dan de aandacht richten op de groepen die vaker voorkomen in de criminaliteitsstatistieken?"

Er is begrip voor agenten, maar dat betekent niet dat etnisch profileren in essentie niet discriminerend is. "Dit is een vorm van statistisch discrimineren: politiemensen hebben extra aandacht voor burgers die behoren tot een groep die oververtegenwoordigd is in de criminaliteitsstatistieken, vanwege hun ras, huidskleur, afkomst of etniciteit. Dit is - allereerst - in strijd met het eigen beleid van de politie. Dat staat in het handelingskader proactief controleren. Goed om te zeggen: van de politie zelf zou dit niet mogen."

Schalkwijk is van mening dat etnisch profileren nooit een optie zou moeten zijn. "Controle Alt Delete vindt dat je niet verantwoordelijk bent voor het gedrag van anderen die er mogelijk net zo uitzien als jij. Witte mannen moeten bijvoorbeeld ook niet vaker door de politie gecontroleerd worden omdat pedofielen vaak witte mannen zijn. Wetshandhavers moeten kijken naar gedrag, niet naar uiterlijk."