
Snookersport op rand van afgrond door enorm Chinees omkoopschandaal
Wie in de maand april de vingers gedachteloos over de afstandsbediening laat glijden, zal op enig moment bij de BBC uitkomen. Je ziet een groen laken, gekleurde ballen en spelers met vlinderdasjes. Je hoort een fluisterende commentator en je weet: het WK snooker is bezig.
Snooker is in Nederland alleen onder fijnproevers populair, maar in Groot-Brittannië en sinds kort ook China wordt er gretig naar gekeken. De vraag is: kunnen de fans ook komende april weer van het WK genieten? Een omkoopschandaal van ongekende omvang heeft de sport aan het wankelen gebracht.
Tien Chinese spelers zijn de afgelopen maanden geschorst. En bepaald geen anonieme krabbelaars. Liang Wenbo (foto boven) was in oktober het eerste dominosteentje dat viel en lijkt de spil van het schandaal. Hij wordt niet alleen verdacht van matchfixing, maar zou ook zijn landgenoten hiertoe hebben aangezet.
Collega Chang Bingyu deed er op sociale media een boekje over open. "Ik kreeg een bedreigend telefoontje van Liang Wenbo. Hij had ingezet op mijn wedstrijd. Als ik niet akkoord ging, zou ik grote problemen krijgen. Ik had geen andere keuze. Ik was ontzettend bang."
Wat is matchfixing?
- Matchfixing is feitelijk hetzelfde als omkoping. Een speler verliest opzettelijk een wedstrijd of een aantal punten en krijgt daarvoor betaald door criminelen. Zij kunnen met deze voorkennis flink verdienen op de gokmarkt.
Snooker en matchfixing gaan hand in hand
Snooker en matchfixing zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De sport is er enorm geschikt voor, want het draait om fracties van millimeters. Een kenner kan simpelweg niet zien of een speler opzettelijk of per ongeluk mist.
Bovendien is het een individuele sport. Dat helpt. Een voetballer is afhankelijk van 21 anderen op het veld en een Formule 1-coureur die met de rem erop rijdt, wordt door zijn team aan de kant geschoven. Een snookerspeler heeft alles zelf in de hand.
Voor het eerste geval van matchfixing moeten we terug naar de beginjaren van het snooker, naar pionier Joe Davis. Hij wordt beschouwd als de grondlegger van de sport en slokte tussen 1927 en 1946 alle wereldtitels op. De Engelsman was de eerste speler die verdacht werd van matchfixing.
Davis zou zijn tegenstanders zo nu en dan wat frames hebben gegund. Op die manier duurden de wedstrijden langer en werd er meer verdiend met de kaartverkoop. Daar zat deels een nobel streven achter. Davis wist dat gelijkopgaande partijen de populariteit van 'zijn' sport ten goede zouden komen. Hij was bereid om in dienst van het snooker wat minder goed te lijken.

Ook meervoudig wereldkampioen Higgins liep tegen de lamp
Zo onschuldig bleef het niet. In de daaropvolgende decennia werd de sport regelmatig opgeschrikt door matchfixingschandalen. Viervoudig wereldkampioen John Higgins werd in 2010 voor zes maanden geschorst toen een video opdook waarin hem 300.000 pond werd geboden om bij demonstratiepartijen opzettelijk wat frames te verliezen.
Higgins werd vrijgesproken van matchfixing, want het was niet bewezen dat hij volmondig met het voorstel had ingestemd. De Schot kreeg wel een schorsing aan zijn broek omdat hij verzuimde het voorval te melden en zo de sport in diskrediet had gebracht.
Het huidige schandaal is omvangrijker. Veel omvangrijker. Er is sprake van een crimineel netwerk dat de sport in z'n greep houdt. Bovendien draait het dus om topspelers. In andere sporten is er ook weleens matchfixing, maar duiken zelden namen van wereldtoppers op. De gokmaffia richt zich liever op lagere niveaus, waar gekke uitslagen veel minder opvallen.
De tien geschorste spelers
- Zhao Xintong (nummer 9 van de wereld)
- Yan Bingtao (nummer 16 van de wereld)
- Lu Ning (nummer 46 van de wereld)
- Liang Wenbo (nummer 56 van de wereld)
- Li Hang (nummer 64 van de wereld)
- Chang Bingyu (nummer 77 van de wereld)
- Zhang Jiankang (nummer 82 van de wereld)
- Chen Zifan (nummer 93 van de wereld)
- Bai Langning (nummer 126 van de wereld)
- Zhao Jianbo (amateur)
Snooker nam een vlucht in China
Snooker is lang een uitsluitend Britse sport geweest. Daar bracht één speler begin deze eeuw verandering in. Het Chinese supertalent Ding Junhui nestelde zich in de wereldtop en maakte snooker enorm populair in zijn thuisland.
Het is vergelijkbaar met wat Raymond van Barneveld in de jaren negentig in Nederland met darts heeft gedaan. Vermogende Chinese sponsors stapten in het snooker en er werden steeds vaker grote toernooien in het Aziatische land georganiseerd.
De Britten waren er maar wat blij mee. 'Hun' snookersport kreeg een mondiaal aanzien. Momenteel zijn er 22 Chinezen in de top honderd van de wereldranglijst te vinden. Liefst acht van deze spelers zijn betrokken bij het huidige matchfixingschandaal.

'Een hartverscheurende situatie'
Voorzitter Jason Ferguson van de internationale snookerbond is er kapot van. "Het is een hartverscheurende situatie voor iedereen die z'n best heeft gedaan om de sport naar grote hoogte te stuwen", vertelde hij onlangs.
"Daarom moeten we dit tot op de bodem uitzoeken. We moeten de sport zuiveren voor alle kijkers en mensen die kaartjes kopen. Een onafhankelijk tribunaal zal met een uitspraak komen. En wij zullen ons daarbij neer moeten leggen."
Op 15 april begint in Sheffield het WK snooker. De sport zal voor die tijd schoon schip willen hebben gemaakt. Wat de uitkomst van het onderzoek ook wordt, de Chinese inbreng in snooker zal gemarginaliseerd worden. Wat in twee decennia is opgebouwd, kan in één klap verdwijnen.