Voor het onderzoeksrapport Ongelijke Leggers (pdf), dat woensdag werd gepresenteerd door onderzoeksbureau Verinorm, werden ruim achtduizend (oud-)turnsters benaderd. Van hen reageerde slechts 19 procent. Te weinig volgens de onderzoekers om te spreken van een representatieve enquête. De resultaten zijn "eerder illustratief".

Voormalig topturnsters spraken over "het constant leven onder bedreiging van vernederen, beledigen, negatieve kritiek geven, voor de groep voor gek zetten, schreeuwen, manipuleren, intimideren, isoleren, uitschelden, dwang, chantage, controleren, dreiging, het doortrainen met blessures en het aanzetten tot ongezond gewichtsverlies".

Nog steeds is er sprake van grensoverschrijdend gedrag in de gymsport, concluderen de opstellers van het rapport. Tegenwoordig gaat het minder om fysiek geweld. Wel is er bijvoorbeeld sprake van het doortrainen met blessures. Daarnaast benoemden onder anderen voormalig topturnsters tegenover de onderzoekers een algehele angstcultuur.

In het rapport wordt een aantal aanbevelingen gedaan (zie kader).

Naast het doortrainen met blessures worden tegenwoordig ook andere vormen van mentaal geweld genoemd, zoals het niet mogen geven van de eigen mening. Ernstige vormen van grensoverschrijdend gedrag (fysiek geweld en verkrachting) worden vrijwel niet door de huidige sporters gerapporteerd.

Uit het onderzoek blijkt dat hoe hoger het sportniveau is, des te meer sporters grensoverschrijdend gedrag rapporteren. Het meest komt het voor bij de sporters die op internationaal wedstrijdniveau actief zijn. De disciplines waarin het meeste grensoverschrijdend gedrag wordt gerapporteerd, zijn vrouwenturnen en acrobatische en ritmische gymnastiek.

Het rapport noemt het machtsoverwicht van de trainer, de beslotenheid van de topsportcultuur, het op zeer jonge leeftijd selecteren en de vele trainingsuren als belangrijke risicofactoren. Plegers zijn naar verhouding vaker man, maar ook vrouwen maken zich er schuldig aan.

Uit het onderzoek komt verder naar voren dat een derde van de oud-sporters geen actie heeft ondernomen na grensoverschrijdend gedrag te hebben ondervonden. Zij misten vertrouwen dat instanties als de KNGU of NOC*NSF er iets mee zouden doen. Naar hun mening zijn eerdere schandalen in de doofpot gestopt.

Het onafhankelijke onderzoek, gefinancierd door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en uitgevoerd door Marjan Olfers en Anton van Wijk, richtte zich op het in kaart brengen van de aard, omvang en aanpak van grensoverschrijdend gedrag in zowel de top- als breedtesport, onder minderjarigen en bij volwassen in alle gymsportdisciplines.

De directe aanleiding voor het onderzoek was de Netflix-documentaire Athlete A (2020), over het misbruikschandaal in de Verenigde Staten rond sportarts Larry Nassar en berichten over misstanden in het turnen wereldwijd. De KNGU kondigde het onderzoek half juli aan.

Niet veel later bekende de Nederlandse turncoach Gerrit Beltman dat hij jarenlang jonge turnsters heeft mishandeld en vernederd tijdens trainingen. Het leidde tot tal van verklaringen van Nederlandse oud-turnsters.

Daarbij werden ook andere coaches beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag. Een aantal van de turnsters had al eerder gesproken over wantoestanden, maar de beschuldigde coaches bleven nog jaren actief.