Na de EK van eerder deze maand was al min of meer duidelijk dat Grol (36) en Steenhuis (28) naar Tokio zouden mogen. Beide judoka's stonden er al beter voor dan hun concurrent en pakten ook nog eens zilver in Lissabon. Grol won op de EK bovendien in een verhitte wedstrijd van rivaal Roy Meyer en Steenhuis versloeg Marhinde Verkerk in een rechtstreeks duel.

Alleen in de categorie tot 70 kilogram was na het laatste meetmoment nog écht onduidelijk wie de voorkeur van de selectiecommissie zou krijgen. Polling leek er voor de EK iets beter voor te staan, maar ze zag haar concurrente Van Dijke goud pakken door de Franse wereldtopper Margaux Pinot in de finale te verslaan.

De dertigjarige Polling verloor in de halve finale juist van Pinot en kon door een blessure niet strijden om brons. Van Dijke, de nummer vier van de wereld, zei na haar Europese titel dat zij "de enige juiste keuze" voor de Olympische Spelen is en de keuze van de selectiecommissie is inderdaad op haar gevallen.

Het is een hard gelag voor viervoudig Europees kampioene Polling, die in de aanloop naar de EK "geen enkele reden kon opnoemen" waarom zij gepasseerd zou worden voor Tokio. De in Italië woonachtige Groningse mocht in 2016 wel naar de Spelen, maar ze werd toen direct uitgeschakeld. Van Dijke maakt haar olympische debuut.

"Ik heb in mijn carrière vaker in een positie gezeten om keuzes te maken, maar dit was de allermoeilijkste", zegt voorzitter Tjaart Kloosterboer van de selectiecommissie. "Natuurlijk ben je altijd verzekerd van een goede keuze als je het hebt over de nummer drie en vier van de wereld, maar zo voelt dat vanzelfsprekend niet. Het is ongelooflijk wrang voor Kim dat we haar niet mee kunnen nemen naar Tokio."

Volgens Kloosterboer waren er in het hele kwalificatietraject geen significante verschillen tussen Polling en Van Dijke. "Uiteindelijk hebben we - mede op basis van de input van coaches - het laatste gedeelte van het traject eruit gelicht. Dat is licht in het voordeel van Sanne."

Polling, die tijdens het kwalificatietraject geplaagd werd door blessureleed, zegt dinsdagavond in een reactie op Instagram dat ze nog altijd denkt dat zij in Tokio de meeste kans maakt op een medaille. "Ik zal nu eerst even de tijd nemen om dit te verwerken en dan zullen we zien wat dit jaar nog brengt."

Grol kan zich gaan voorbereiden op zijn vierde Olympische Spelen. De zwaargewicht heeft al twee bronzen olympische medailles op zijn naam staan in de categorie tot 100 kilogram. De Spelen van 2016 liepen voor Grol uit op een debacle - de derde ronde was het eindstation - waarna hij naar het zwaargewicht overstapte.

Steenhuis deed nog niet eerder mee aan de Spelen. De nummer twee van de WK 2018 verloor vijf jaar geleden nog de olympische concurrentiestrijd van Verkerk, met wie ze dus nu afrekent. De 35-jarige Verkerk, de wereldkampioen van 2009, pakte in 2012 en 2016 geen medaille op de Spelen.

De selectiecommissie van de judobond keek bij het aanwijzen van de judoka's naar onder meer resultaten op kwalificatietoernooien, de plek op de wereldranglijst en de theoretische kans op een medaille in Tokio. Daarnaast werd rekening gehouden met onder meer mentale weerbaarheid en blessuregevoeligheid.

De Nederlandse selectie is nu zo goed als rond. Sanne Verhagen (categorie tot 57 kilogram) kan zich nog bij de olympische equipe voegen, maar ze is nog niet officieel zeker van kwalificatie. Ook Tessie Savelkouls (+78 kg), die nog aan het revalideren is van een zware blessure die ze begin 2020 opliep, maakt volgens de judobond in potentie nog kans op Spelen.