Door de oorlog zijn veel Oekraïners gevlucht uit de oostelijke regio Donetsk, waar enkele van de hevigste gevechten, beschietingen en bombardementen plaatsvonden. In de deelstaat wonen nu nog voornamelijk pro-Russische separatisten en etnische Russen.

Volgens documenten die de onderzoeksjournalisten in handen kregen, verwachten de separatisten dat 70 procent van de overgebleven bevolking in Donetsk ervoor kiest om zich aan te sluiten bij de Russische Federatie. Bewoners van Donetsk konden eerder in de deelstaat al Russische paspoorten aanvragen.

De seperatistische DNR, die wordt geleid door Denis Pushilin, zou al begonnen zijn met de voorbereidingen op het referendum. Zo worden er verkiezingscommissies opgezet en pogingen ondernomen om kiezers te registreren. Het referendum zou op 11 september moeten plaatsvinden.

De separatistische bewegingen in Donetsk en Luhansk verklaarden de deelstaten in 2014 al onafhankelijk van Oekraïne. Dat gebeurde door middel van een referendum, dat internationaal niet erkend werd. De Russische president Vladimir Poetin erkende de onafhankelijkheid van Donetsk en Luhansk afgelopen februari, waarna hij troepen stuurde naar de gebieden en Oekraïne binnenviel.

In tegenstelling tot Luhansk is Donetsk nog niet helemaal ingenomen door de Russische troepen. Dat is momenteel het voornaamste doel van Rusland, maar de Oekraïense strijdkrachten bieden nog weerstand in steden als Sloviansk en Kramatorsk.