NU.nl
De EU-lidstaten hebben een akkoord bereikt over een verbod op de invoer van Russische aardolie die via zee wordt aangevoerd. Het verbod wegens de oorlog in Oekraïne treft meer dan twee derde van alle olie die Rusland naar de EU exporteert, meldt voorzitter Charles Michel van de Europese Raad tijdens een top in Brussel.
De EU-landen onderhandelden inmiddels bijna vier weken vruchteloos over de sanctie. Maar nu wordt Rusland "van een grote stroom inkomsten voor de oorlogsmachine" afgesneden, schrijft Michel maandag op Twitter. "Maximale druk op Rusland om de oorlog te beëindigen."
De boycot gaat eind dit jaar in, meldt voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. De Russische olie-export naar de EU zal dan met ongeveer 90 procent verminderen. Dat komt doordat Duitsland en Polen hebben toegezegd ook af te zien van de Russische olie die zij per pijpleiding krijgen.
Hongarije, Slowakije en Tsjechië hebben geen zeehavens en zijn dus afhankelijk van aanvoer via de pijpleiding. Deze landen zijn uitgezonderd van de Russische boycot, omdat ze anders niet wilden instemmen.
Premier Mark Rutte zei na de top in Brussel dat Rotterdam en andere belangrijke oliehavens en petrochemische centra niet hoeven te vrezen voor oneerlijke concurrentie uit Hongarije, Slowakije en Tsjechië. De leiders hebben afgesproken dat de drie landen hun goedkope pijpleidingolie niet mogen exporteren.
Ook verdere strafmaatregelen worden ingesteld
De overeenstemming over het olie-embargo maakt de weg vrij voor andere strafmaatregelen uit het zesde sanctiepakket van de EU. Zo worden de grootste Russische bank (SberBank) en twee andere banken afgesloten van SWIFT, de internationale communicatiedienst voor banken.
Ook gaat de EU drie Russische staatszenders weren. Het hoofd van de Russisch-orthodoxe kerk en een aantal andere personen dicht bij het Kremlin krijgen volgens ingewijden reisverboden opgelegd. Hun tegoeden worden bevroren.
Rutte en enkele van zijn collega's hebben laten weten dat ze bij een eventueel volgend sanctiepakket de volgorde willen omdraaien om een moeizaam traject als dit te voorkomen.
"Als we aan een zevende pakket gaan werken, moeten we eerst een debat over de techniek hebben", zei de premier. Daarbij kunnen alternatieven en het ombouwen van raffinaderijen worden besproken. Pas daarna wil Rutte "beginnen te spreken over hoe het sanctiepakket er eigenlijk moet uitzien".