
Defensie-expert Colijn legt uit welke wapens Oekraïne van het Westen krijgt
Rusland heeft de VS een nota overhandigd met de titel Russische zorgen over zeer gevoelige ('most sensitive') wapenleveranties aan Oekraïne. Volgens de Russen zijn soortgelijke waarschuwingen ook bij andere leveranciers afgeleverd, al geven die niet allemaal spullen die de Russen als most sensitive beschouwen.
De nota aan de Amerikanen werd van tafel geveegd en president Joe Biden kondigde aan voor nog eens bijna 800 miljoen dollar (bijna 740 miljoen euro) aan wapens te zullen leveren. Daardoor staat de teller voor Amerikaanse militaire hulp aan Oekraïne sinds Bidens inauguratie in januari 2021 nu op 3,3 miljard dollar.
Het Amerikaanse boodschappenlijstje is lang, hieronder een (zeer) bescheiden greep. (En dan nog slechts uit de leveringen die openbaar zijn gemaakt.)
- Ruim 1.400 Stinger-antivliegtuigraketten
- Ruim 5.500 Javelin-antitankraketten
- Ruim 700 Switchblade-kamikazedrones (tankkillers)
- 18 houwitsers met 40.000 granaten (artillerie)
- 11 Mi-17-helikopters
- 200 M113-pantserwagens
- Onbemande vliegtuigen en kustschepen
- 14 radarsystemen om Russische artillerie op te sporen
De hele lijst heeft nu zo'n omvang dat landen als Taiwan al beginnen te grommen, omdat ze moeten wachten op hun wapens. Er staat voor 14 miljard dollar aan Taiwanese bestellingen in de wacht.
'Houwitsers s.v.p.'
Ook interessant is wat Oekraïne op dit moment niet zo hard nodig heeft: even geen Javelin-antitankraketten en ook geen Stingers. Kyiv zal ook niet meer om Poolse MIG-29-vliegtuigen vragen, hoewel Oekraïne die best zou kunnen gebruiken. Die zijn leuk om te krijgen, maar andere wapens hebben nu prioriteit.
Biden stuurde recent een gezant naar Oost-Europa voor twee bezoekjes. Eén aan Warschau om te vragen of de Polen nog steeds als tussenstation voor (meer en steeds betere) Amerikaanse wapens willen fungeren. En een bezoek aan Kyiv om te horen wat het Oekraïense leger het hardst nodig heeft om de beslissende slag om het Donetsbekken te voeren. "Houwitsers (artillerie), tanks, langeafstandsraketwerpers en luchtverdediging s.v.p.", was het antwoord. Het liefst oude Sovjetmeuk, want de westerse systemen gebruiken bijvoorbeeld andere munitie dan de rest van hun materieel en zijn 'te modern'.
Het draait dus om twee dingen: welk wapentuig is most sensitive en wanneer wordt Polen daardoor te bang om op eigen grondgebied aangevallen te worden door de Russen?
Hoewel de Russen gedreigd hebben deze aanvoer als oorlogsdaad te beschouwen, schuwen ze tot nu toe het Poolse territorium, mogelijk uit angst voor NAVO-repercussies. Ze claimen een transportvliegtuig met een wapenzending neergehaald te hebben, vooralsnog zonder bewijs, maar dat zou een Oekraïens toestel in het Oekraïense luchtruim zijn geweest.

HIMARS is het echte werk
Als je het mij vraagt, zijn de artillerie en bijbehorende granaten, gevechtswagens en luchtverdedigingssystemen belangrijk, maar niet erg sensitive. De VS waagt rustig de gok door de Russische nota van tafel te vegen. Ik ben benieuwd of ze dat ook doen met de wens van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky om te worden voorzien van HIMARS. Dat lijkt me de lakmoesproef.
Als andere raketsystemen most sensitive zijn, is HIMARS most-most sensitive. Het is een mobiele meervoudige raketwerper, waar de Russen extra bang voor zijn, omdat de raketten zich - o de ironie - niets meer aantrekken van de 500 kilometergrens uit het oude INF-verdrag. Daar stapte de VS onder Donald Trump uit, omdat de Russen zich er niet aan zouden houden.
Als die HIMARS-raketten worden 'opgevoerd', zouden ze vanuit Oekraïne met gemak doelen in Rusland kunnen bestoken. De Russische president Vladimir Poetin eiste in december tevergeefs een verdrag om deze zogeheten offensive strike systems vanuit Oekraïne juridisch te verbieden.

Bejaard Sovjetwerkpaard doet nog altijd dienst
We mogen niet vergeten dat er ook een bescheiden wapenstroompje vanuit Europa naar Oekraïne gaat. Hoe verder je naar het oosten opschuift, hoe zwaarder de wapens waarmee men over de brug komt, al was het maar omdat de strijd van het buurland daar als urgenter wordt gevoeld. Slowakije levert bijvoorbeeld S-300-luchtverdedigingsraketten.
Zelensky heeft ook om gemoderniseerde T-72-tanks gevraagd, die Tsjechië hem wel wil leveren. Israël, dat er een aantal buitmaakte op Syrië, doet dat niet, om Rusland nog enigszins te vriend te houden. Tot verbazing van kenners is die bejaarde Sovjettank uit 1968 nog altijd de ruggengraat van de Russische oorlog. Meer dan achttienduizend T-72's doen nog altijd dienst in meer dan twintig landen.
De Russen knutselden allerlei constructies in elkaar op hun oude tanks om die te beschermen tegen westerse drones en antitankraketten en zo de wurging van Kyiv tot een goed einde te brengen. Hun tanks werden er alleen maar zichtbaarder en dus kwetsbaarder door.
Een merkwaardige historische kanttekening is dat het Nederlandse optiekbedrijf Oldelft in de jaren tachtig via via (illegaal) tientallen T-72-tanks van de Iraakse dictator Saddam Hussein van nachtzichtapparatuur heeft voorzien. De blauwdrukken moeten nog ergens bij de AIVD in een kluis liggen. Most sensitive.