Van Gelder werd maandag, een week voordat hij bij de Olympische Spelen in Rio de finale aan de ringen zou turnen, op voorspraak van gymnastiekbond KNGU door de leiding van TeamNL naar huis gestuurd.

Hij was buiten het atletendorp op stap geweest en had alcohol genuttigd, waarmee hij volgens een verklaring de normen en waarden "op grove wijze" had overschreden.

Van Gelder zat die avond in de uitzending van Studio Rio. Volgens de NOS is de turner daarna het nachtleven in gegaan en keerde hij om 6.00 uur in de ochtend pas terug in het olympisch dorp. Zijn terugkeer zou erg luidruchtig zijn geweest en is dus niet onopgemerkt gebleven.

"Wij als management van Yuri hebben begrepen dat hij enorm aangeslagen en kapot is", liet Orlando van den Bosch van Zeloo Sports dinsdag weten.

Van Gelder zelf heeft met NOC*NSF afgesproken voorlopig geen commentaar te geven op zijn straf. De 33-jarige Brabander is dinsdag kort na het middaguur geland op Schiphol.

"We weten wat Yuri er al die jaren voor heeft gedaan en gelaten om op het hoogste niveau te kunnen presteren", aldus Van den Bosch. "Uiteindelijk haalde hij de Spelen, belandde hij in de finale en was er de overtuiging dat hij medaillekansen had. Yuri zal eerst de klap moeten verwerken om later zijn verhaal doen."

Ook de nationale sportkoepel NOC*NSF weigerde voorlopig nadere toelichting te geven. Dat liet een woordvoerder van TeamNL weten. Chef de mission Maurits Hendriks sprak eerder op dinsdag van een "moeilijke beslissing".

"Onze sporters hebben een voorbeeldrol en daar past dit gedrag absoluut niet bij. We hebben Yuri erop aangesproken en hij heeft toegegeven dat hij die ochtend pas is teruggekeerd in het dorp. Yuri heeft ons geen andere keuze gelaten."

Binnen en buiten de turn- en sportwereld is met verbijstering gereageerd op het nieuws over Van Gelder.

"Ik weet niet of ik boos ben, maar sta gewoon met mijn mond open", zegt Anthony van Assche dinsdag in gesprek met Omroep Zeeland. De 27-jarige turner was een van de laatste afvallers voor de olympische turnselectie.

"Ik zat de wedstrijd van de handbaldames te kijken en toen las ik het bericht over Van Gelder. Ik kon er de rest van de nacht niet meer van slapen. Dit is heel zuur voor mij."

Van Assche weet hoe lang Van Gelder al uitkeek naar zijn olympische debuut, na mislukte missies in 2008 en 2012. "Yuri is al zolang bezig met een strijd om naar de Olympische Spelen te gaan. En dan gebeurt dit."

Van Gelder heeft volgens NOC*NSF toegegeven dat hij alcohol heeft genuttigd in de nacht van zaterdag op zondag. Wat er precies gebeurd is, blijkt niet uit het persbericht van de sportkoepel.

In de regels die NOC*NSF heeft opgesteld voor topsporters, staat nergens vermeld dat het drinken van alcohol verboden is. Wel staat er dat een topsporter zich dient te gedragen zoals "van een goed lid van TeamNL verwacht mag worden''. Daarbij wordt verwezen naar de Code of Ethics van het Internationaal Olympisch Comité (IOC).

Ook in de gedragscode van het IOC wordt niet expliciet gezegd dat het drinken van alcohol verboden is. Wel wordt er op gewezen dat deelnemers zich behoorlijk dienen te gedragen, zodat ze anderen niet lastig vallen.

Wielrenner Bauke Mollema stelde dinsdag bij aankomst op Schiphol dat hij de regel niet kent dat sporters geen alcohol mogen drinken tijdens de Olympische Spelen. Volgens Mollema is het "misschien wel zo verstandig voor sporters die nog in actie moeten komen", om geen drank te nuttigen.

In het Holland Heineken House reageerden oud-sporters geshockeerd en teleurgesteld op het gedwongen vertrek van Van Gelder. Oud-hockeyer Teun de Nooijer vond het vooral jammer voor de Nederlandse sport. "Want wie weet wat er allemaal in het vat zat?"

Oud-zwemmer Johan Kenkhuis sprak van een drastische maatregel. "Maar dan weet je ook meteen dat het heel ernstig is. We kunnen ervan uitgaan dat hij iets heeft gedaan dat niet door de beugel kon."

Video: Marianne Vos vol ongeloof over gedrag Van Gelder