Logo NU.nlNU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Maandag 29 mei 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
Hoekstra, Kaag, Rutte, Van der Plas

Hoe nu verder na de verkiezingsuitslag? Kabinet worstelt nog steeds

Door Edo van der Goot

25 mrt 2023 om 05:00Update: 2 maanden geleden
nujij comment2.8K reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail
Den Haag heeft anderhalve week na kunnen denken over wat de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen nou betekent voor het kabinetsbeleid. Maar er is nog geen begin van een antwoord. De politieke kopstukken zijn het zelfs oneens over wat het probleem eigenlijk is.

"Er is een enorme kloof tussen ons in Den Haag en de rest van het land", meende CDA-leider Wopke Hoekstra dinsdagavond laat na crisisberaad van zijn partij. Daarover moet worden gesproken, vindt Hoekstra.

Voor vicepremier en D66-leider Sigrid Kaag is het nog te vroeg om conclusies te trekken. "Ik vind het best lastig om te zeggen: het is dit of het is dat. Ik zoek echt naar wat de drijfveren zijn en wat wij ermee kunnen", zei ze tijdens de wekelijkse persconferentie van het kabinet.

Kaag verving premier Mark Rutte die in Brussel zit. De D66'er wil eerst een "grondige analyse" van de verkiezingsuitslag. "Daar nemen we de tijd voor."

Een week eerder, twee dagen na de verkiezingsuitslag, zei Rutte vooral te hopen op politieke samenwerking. "Wij zijn altijd een land van coalities waar samenwerking nodig is, waar je naar elkaar luistert, waar je ook signalen verwerkt in beleid."

Rutte heeft dinsdag de drie vicepremiers Kaag, Hoekstra en Carola Schouten (CU) op het Torentje uitgenodigd om de verkiezingsuitslag te duiden. Een week later staat een debat in de Tweede Kamer gepland.

  • Top van kabinet gaat dinsdag uitslag van provinciale verkiezingen bespreken
    Zie ookTop van kabinet gaat dinsdag uitslag van provinciale verkiezingen bespreken

Wat moet het kabinet hiermee?

De uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen heeft het stikstofdossier zo mogelijk nog ingewikkelder gemaakt. Een ding staat in ieder geval vast: de BoerBurgerBeweging (BBB) is de grootste partij in alle provincies en wordt zo ook de grootste in de Eerste Kamer. De partij van Caroline van der Plas is een van de felste tegenstanders van het stikstofbeleid van het kabinet.

De grote vraag is nu: wat moet het kabinet hiermee? Na veel maatschappelijke onrust met boerenprotesten is ervoor gekozen om het rapport van Johan Remkes te omarmen. Dat betekent in principe een halvering van de stikstofuitstoot in 2030. Daarbij wordt vooral gekeken naar boeren, aangezien hun sector verreweg de meeste stikstof uitstoot.

In het uiterste geval moeten boeren ook onteigend kunnen worden. Maar BBB wil daar absoluut niks van weten. Alsof dat allemaal nog niet ingewikkeld genoeg is, zitten coalitiepartijen VVD, D66, CDA en CU ook niet op één lijn.

D66 wil haast maken met de stikstofplannen. Op voorspraak van de democraten kwamen er ambitieuze plannen in het coalitieakkoord. Het argument is steeds dat de natuur in rap tempo verslechtert en er geen woningen gebouwd kunnen worden.

Tot zo ver gaan VVD en CDA daarin mee, alleen het tempo gaat de partijen te snel. Dat was aanvankelijk al heel voorzichtig te horen na de boerenonrust. Maar sinds de verkiezingsnederlaag voor alle coalitiepartijen gebeurt dat een stuk luider.

Beeld uit video: Boeren draaien Nederlandse vlag weer om na succes BBB0:43
Afspelen knop

Boeren draaien Nederlandse vlag weer om na succes BBB

Boeren draaien Nederlandse vlag weer om na succes BBB

Nog geen verzoek stikstofplannen aan te passen

De BBB krijgt door de verkiezingswinst in alle provincies het voortouw om coalities te vormen. Diezelfde provincies spelen straks een hoofdrol bij de uitvoering van de stikstofplannen van het kabinet. Dat lijkt een onoverbrugbare tegenstelling waar niet meteen een antwoord op is.

Dat antwoord komt er vanuit het kabinet dan ook niet. Rutte wil eerst de collegevorming afwachten. Aan de ene kant is dat logisch. Zonder provincieplannen weet je ook niet of die in strijd zijn met de landelijke afspraken. Maar de eisen van BBB liggen al duidelijk op tafel. Waarom beginnen aan onderhandelingen als je vooraf al weet dat je op ramkoers met het kabinet ligt?

Het is hier belangrijk te vermelden dat het vooralsnog om plannen gaat. Het kabinet heeft de deadline in 2030 en de onteigening van boeren in een nieuwe stikstofwet staan. Die wordt naar verwachting in juni naar de Tweede Kamer gestuurd. Kortom: daar kan nog van alles in worden aangepast.

Vanuit de coalitiepartijen is (nog) geen verzoek tot aanpassingen binnengekomen bij het kabinet, benadrukte Kaag vrijdag. Hoekstra hintte hier vlak na de verkiezingsuitslag nog wel op, maar was deze week opeens minder uitgesproken.

Vooralsnog geldt dus de huidige stikstofwet. Daarin wordt niet gerept over onteigenen en staat het stikstofdoel op 2035. Dat is al meer richting de wensen van BBB.

Beeld uit video: Op deze plekken in Nederland is stikstof het grootste probleem1:40
Afspelen knop

Op deze plekken in Nederland is stikstof het grootste probleem

Op deze plekken in Nederland is stikstof het grootste probleem

Onbekwaamheid van ministers grotere ergernis

Qua stikstofbeleid valt er misschien nog wel wat te regelen en te ritselen. Het is alleen de vraag of de verkiezingen alleen daarover gingen. Bijna alle partijen voerden weliswaar campagne op dit thema, maar het lijkt aannemelijk dat er sprake is van een breder ongenoegen dan alleen stikstof.

Uit onderzoek van Ipsos bleek bijvoorbeeld dat de "onbekwaamheid" van de ministers een grotere ergernis onder kiezers is. Ook de gezondheidszorg, immigratie en integratie en het klimaat werden genoemd om 'tegen' het kabinet te stemmen.

Daarbij kun je de vraag stellen of verkiezingen voor de Provinciale Staten zijn bedoeld om met landelijk beleid af te rekenen. Als het al een 'tussenrapport' van het kabinet is, dan moet dat ook veel duidelijker de inzet zijn van de campagnes met vooral landelijke thema's, zegt een bewindspersoon.

  • Antwoord op jullie vragen over de verkiezingsuitslag: 'BBB weet zeker dat het lukt'
    Zie ookAntwoord op jullie vragen over de verkiezingsuitslag: 'BBB weet zeker dat het lukt'

'Wet' van Tjeenk Willink komt in gevaar

Kaag kijkt om de onvrede te verklaren ook naar het deze maand verschenen rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). De onderzoekers zien in Nederland verschillende klassen met onderling grote verschillen. Niet alleen in geld en vermogen, maar ook sociaal en cultureel.

Het maakt uit wie je kent en waar je bij hoort om hogerop te komen. Er is sprake van "structurele ongelijkheid", aldus het SCP.

Dat kan een uitgangspunt zijn als de drie vicepremiers en de premier dinsdag bij elkaar komen, alleen is Rutte het "totaal niet eens" met die bevinding, zei hij eerder in een interview met NU.nl.

Met al deze onderlinge verschillen, komt de 'wet' van de alom gerespecteerde oud-informateur Herman Tjeenk Willink in gevaar: pas als je weet over welk probleem je het hebt, kun je makkelijker praten over de oplossingen voor dat probleem.

Het kabinet komt volgende week dus niet samen om het over de oplossingen te hebben, maar moet het eerst eens worden over wat het probleem eigenlijk is.

Beeld: ANP
nujij comment2.8K reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail

Lees meer over:

Provinciale StatenverkiezingenBBBEdo van der Goot

NUjij: Uitgelichte reacties

Chiquitita72
25 mrt 2023 om 11:18
Het lijkt me een goed idee als de coalitiepartijen nu inderdaad eens goed gaan kijken waarom er zoveel onvrede is en niet voetstoots aannemen dat al die tegenstemmen alleen maar het gevolg zijn van het stikstofbeleid. Ik heb zelf ook op een van de andere partijen gestemd en heb een waslijst van onderwerpen waar ik zwaar ontevreden over ben ( het huizen tekort, tekorten in de zorg, de jeugdzorg, op scholen, rol van zorgverzekeraars, de toeslagen affaire en de afhandeling daarvan, de aardbevingsschade en Groningen en de afhandeling daarvan,het migratiebeleid, uitholling van het ov, alle andere terreinen waar de marktwerking voor achteruitgang heeft gezorgd en zo kan ik nog wel even doorgaan), kortom reden zat om een andere regering te willen, maar de stikstof aanpak is nou net dat ene punt waarin ik wel achter ze sta.
Respect: 👍 47Reacties: 💬 5
Reageer
Jex_Phoenix
25 mrt 2023 om 11:12
Het is in het belang van alle partijen en dit land dat men nu de focus legt op wetenschappelijke juistheden of onjuistheden mbt de noodzaak tot stikstof reductie. De gevolgen van deze politieke aardverschuiving kunnen alleen betekenis hebben zodra daar geen verdere discussie meer over bestaat. Het enige wat nu telt is dat men nog scherper kijkt naar de mate waarin boeren nu wel of niet grotendeels bijdragen aan de problematiek rondom stikstof en hoe belangrijk de datum 2030 nu echt is. Als blijkt uit nieuwe gegevens van deskundigen en een hoop discussie daaromtrent dat de plannen zoals die er nu liggen echt noodzakelijk zijn om verdere achteruitgang van de biodiversiteit te voorkomen en BBB werkt niet mee, dan zullen Nederlanders vrij snel inzien dat hun proteststem toch niet zo’n goede keuze was en zal BBB bij de volgende verkiezingen waarschijnlijk groots verliezen. Hoe dan ook, de natuur en onze biodiversiteit is toch echt belangrijker dan welk boerenbedrijf dan ook!
Respect: 👍 12Reacties: 💬 10
Reageer
nujij commentBekijk alle reacties


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

nujij comment2.8K reacties

Net binnen

  • 09:50
    Opa's en oma's springen in het gat van de oververhitte kinderopvang
  • 09:45
    Tevreden Hamilton juicht niet te vroeg: 'Barcelona echte test voor updates'
  • 09:08
    Van Kalmthout baalt van dure fout in Indy 500: 'Zat zoveel meer in'
  • 08:37
    Ten Hag doet oproep aan Manchester United-leiding: 'We moeten investeren'

Meest gelezen

  • 1
    Ajacied Berghuis geeft fan ferme klap in Enschede, krijgt boete en betuigt spijt
  • 2
    Boze Veerman bedreigd na vertrek Van Nistelrooij bij PSV: 'Wat een schijtwereld'
  • 3
    Pakketje ophalen bij de buurtwinkel? Winkelier zit ermee in zijn maag
  • 4
    Man zwaargewond door vuurwerk feestende Erdogan-aanhang in Den Haag
  • 5
    NU+Horner vreesde voor start nog voor zege Verstappen: 'Maar Max was heel goed'


Nieuwsvideo's

  • Aanhangers Erdogan vieren feest in grote Nederlandse steden
    Aanhangers Erdogan vieren feest in grote Nederlandse steden
  • Hoe weten we of er een recessie aankomt?
    Hoe weten we of er een recessie aankomt?
  • Steven Berghuis slaat na afloop FC Twente-supporter bij spelersbus
    Steven Berghuis slaat na afloop FC Twente-supporter bij spelersbus
  • Erdogan viert voorlopige winst Turkse verkiezingen
    Erdogan viert voorlopige winst Turkse verkiezingen

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Adverteren
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Privacy instellingen
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Adverteren
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker
  • Privacy instellingen

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden