Voor de Provinciale Statenverkiezingen liet Hoekstra al weten partijleider te willen blijven. Dinsdag zei CDA-voorzitter Hans Huibers dat Hoekstra "zonder twijfel" kan aanblijven als partijleider, ondanks de forse verkiezingsnederlaag.

Het gaat volgens Hoekstra over iets groters. "Wij als CDA moeten deze uitslag ons aantrekken", zei hij. "We hebben te weinig geluisterd naar de mensen in het land."

Volgens Hoekstra is er "een kloof" tussen Den Haag en de rest van het land. Hij wil zijn oor nu beter te luisteren leggen. Wat er nu gaat veranderen voor het CDA, blijft onduidelijk. Ook kwam de partij niet met een analyse van de gemaakte fouten.

Er kwam ook geen eisenpakket richting de coalitiegenoten. Eerder zinspeelde de partij op aanpassing van het stikstofbeleid. Daar vloeit veel onvrede bij boeren uit voort, maar het verklaart niet het grote verlies van het CDA. De partij verloor bijna de helft van het aantal provinciale en Eerste Kamerzetels.

De CDA-top kwam voor de tweede keer in een week tijd samen om de rampzalige verkiezingsuitslag te bespreken. De christendemocraten verliezen volgens de prognoses vier zetels in de Eerste Kamer en duikelen van negen naar vijf zetels. Vergeleken met de Tweede Kamerverkiezingen bleven veel kiezers thuis of stemden ze op de BoerBurgerBeweging (BBB).

De partij van Caroline van der Plas voert vooral stevig oppositie tegen het stikstofbeleid. De kabinetsplannen stuiten op veel maatschappelijk en politiek verzet. Daarbij gaat het vooral om het vervroegen van het halveren van de uitstoot naar 2030 en de optie om boeren te kunnen onteigenen.

Het CDA lijdt het meest onder de plannen. De christendemocraten wisten zich decennialang verzekerd van brede steun onder de boeren. Maar met de recente kabinetsplannen lijkt de partij de boeren tegen zich in het harnas te hebben gejaagd.

Sinds de zomer stuurt het CDA daarom aan op een aanpassing van het stikstofbeleid. Uit onderzoek van Ipsos en de NOS was dat voor een grote groep kiezers een belangrijke reden om 'tegen' het kabinet te stemmen.

Coalitiepartij D66 heeft wat dat betreft een totaal andere opvatting. De natuur verslechtert door de stikstofuitstoot en de woningbouw stokt. Daar wil de partij zo snel mogelijk iets aan doen. D66'ers hameren daarom op strenge maatregelen.