Een waterschap is net als een provincie of gemeente een overheidsorganisatie. Nederland telt 21 van deze waterschappen. Ze beheren samen 18.000 kilometer aan dijken, dammen en sluizen, houden samen 250.000 kilometer sloten, beken en rivieren schoon en zuiveren elk jaar ongeveer 2 miljard kubieke meter rioolwater.

Je stemt bij de waterschapsverkiezingen op een kandidaat van een bepaalde partij. Dit kunnen afdelingen van landelijke politieke partijen zijn, maar ook lokale partijen. De kandidaten met de meeste stemmen komen in het bestuur van het waterschap waar jij woont.

De gekozen vertegenwoordigers vormen het bestuur en bepalen het beleid. Een waterschap heeft een algemeen en een dagelijks bestuur. Het algemeen bestuur bestaat - afhankelijk van de grootte van het waterschap - uit achttien tot dertig leden. Een deel van deze zetels is gereserveerd voor vertegenwoordigers van boeren en natuurorganisaties. Die zetels noem je de geborgde zetels.

Een klein deel van het algemeen bestuur vormt het dagelijks bestuur. Zij voeren het beleid uit. Aan het hoofd van het algemeen bestuur en van het dagelijks bestuur staat de dijkgraaf. Hij of zij wordt aangewezen door de regering en is niet verkiesbaar. De positie is vergelijkbaar met die van een burgemeester. De dijkgraaf heeft geen stemrecht in het algemeen bestuur.

Voor het uitvoeren van de plannen betaal je als inwoner belasting. Maar wat doet een waterschap precies?

Een waterschap zorgt ervoor dat je schoon en genoeg water hebt. Ook regelt het de bescherming tegen te veel water. De organisatie doet dus verschillende dingen. Zo regelt ze de waterstand via gemalen en sluizen, en slaat ze water op bij droogte. Ook beheren de waterschappen de dijken en de natuur in en om het water.

Door klimaatverandering wordt jouw stem steeds belangrijker. We krijgen namelijk steeds vaker te maken met extreem weer. Dat kan grote gevolgen hebben. Zo hebben de overstromingen in Limburg van 2021 tot 1,2 miljard euro schade geleid. Maar ook door droogte raken we steeds vaker in de problemen. De waterschappen moeten deze problemen oplossen.

Moeten we de dijken verhogen of juist water meer ruimte geven en zelf wijken? Daar kunnen verschillende partijen anders over denken. Maar er spelen nog veel meer kwesties. Waar moeten we nieuwe woningen bouwen? Moeten we investeren in het voorkomen van droogte en wateroverlast, of de schade pas achteraf repareren? En moet een waterschap zich puur bezighouden met de veiligheid, of ook recreatie bij de dijken bieden? Het zijn allemaal vragen waarover jij je stem kan uitbrengen.