"Ik kan niet voor een bestuur werken dat Esther zo behandelt", schrijft De Neef, voormalig VVD-Kamerlid, in een verklaring op het sociale medium X. "Daarvoor is ze mij te lief en heeft het bestuur er een te grote puinzooi van gemaakt."

Het partijbestuur schoof Ouwehand zaterdag aan de kant als lijsttrekker vanwege "signalen en informatie" over mogelijke "integriteitsschendingen". Wat de klachten inhouden, heeft het bestuur niet bekendgemaakt. De partijvoorzitter was maandagochtend niet bereikbaar.

Het bestuur heeft dit weekend een externe commissie ingesteld die onafhankelijk onderzoek zal doen. Over minder dan twee weken staat het partijcongres op de agenda. Het is niet bekend of het onderzoek voor die tijd afgerond is.

De crisis ontvouwt zich op een, op z'n zachtst gezegd, ongelukkig moment. Over ruim twee maanden zijn er Tweede Kamerverkiezingen. De campagnes barsten in aanloop naar Prinsjesdag net los.

PvdD-Kamerlid Christine Teunissen liet zaterdag direct weten vierkant achter Ouwehand te staan. "Ik wil dat Esther fractievoorzitter blijft en ik steun haar", schreef ze op X.

Ook lokale afdelingen steunen Ouwehand. De overige vier Tweede Kamerleden kwamen maandagochtend met een verklaring. Zij scharen zich niet expliciet achter Ouwehand. Zo meldt Lammert van Raan dat hij "geen partij" wil kiezen.

Bij de Kamerleden overheerst vooral verbijstering. "Wat is er in vredesnaam gebeurd de afgelopen dagen?", schrijft Frank Wassenberg op X. Eva van Esch en Leonie Vestering reageren geschokt en schrijven dat ze nog veel vragen hebben. Alle vier benadrukken ze dat "iemand onschuldig is tot het tegendeel is bewezen".

Een dag voordat het bestuur Ouwehand aan de kant schoof, ontving het een kritische brief van haar. Daarin schrijft Ouwehand over een gebrek aan professionalisering en democratie in de partij.

In haar brief benoemt Ouwehand ook het conflict dat ontstond rondom de voorgaande lokale verkiezingen. Zo wilde het bestuur dat ze alle fractievoorzitters na de gemeenteraadsverkiezingen ertoe zou bewegen in de oppositie plaats te nemen. Dit speelde opnieuw op bij de Provinciale Statenverkiezingen. Ze schrijft dat haar pogingen om tot een "gezondere werkwijze" te komen op "bizar verzet" stuitten.

Ouwehand denkt dat haar kritische brief aanleiding is voor het bestuur om haar aan de kant te schuiven. "Ik vind het moeilijk om het één los te zien van het ander." Dat geldt ook voor Teunissen. "Het is een gotspe dat het bestuur Esther opeens via een bizarre verklaring aan de kant probeert te schuiven."