Demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) wil met de beoogde wet de asielopvang beter over het land verspreiden. Gemeenten kunnen op dit moment alleen vrijwillig locaties aanbieden. In de toekomst moet het door de wet mogelijk zijn om ze daarvoor te belonen. In het uiterste geval kan ook dwang worden toegepast.

Het wetsvoorstel kwam na maanden moeizaam onderhandelen tussen VVD, D66, CDA en ChristenUnie tot stand. De VVD voelde weinig voor het verplichten van gemeenten, maar ging toch akkoord. Na de val van het kabinet trok de partij de steun in. In het verkiezingsprogramma dat deze week werd gepresenteerd staat dat de liberalen de wet in de huidige vorm niet kunnen steunen.

De VVD wilde de wet daarom donderdag controversieel verklaren. Dat betekent dat de wet op de lange baan zou worden geschoven, omdat het kabinet demissionair is. Maar er waren niet genoeg Kamerleden die dit plan steunden. Een kleine meerderheid van de Kamer, waaronder D66, CDA en de ChristenUnie, wil toch door met de behandeling.

Maar het is de vraag of dit nog lukt voor 22 november. Op die dag zijn er verkiezingen en de weken daarvoor gaat de Kamer nog met verkiezingsreces. De komende weken heeft de Kamer het druk met de begrotingsbehandelingen en de debatten rondom Prinsjesdag.

Volt wil het wetsvoorstel direct volgende week behandelen. De Kamerleden die zich bezig houden met de wet zullen dinsdag een besluit nemen over de planning.

Als de spreidingswet op korte termijn wordt behandeld, zullen in ieder geval de VVD en de rechtse oppositie de wet niet steunen. Andere partijen, zoals het CDA, hebben al aangegeven dat ze het voorstel op een aantal punten willen aanpassen. Uitvoeringsorganisaties en de Raad van State (het adviesorgaan over wetten van de overheid) vinden dat de wet onnodig complex is en lastig uitvoerbaar.

Mocht de wet uiteindelijk aangenomen worden, moet de Eerste Kamer zich er ook nog over buigen. Nu de VVD zich tegen het voorstel heeft gekeerd is de kans dat de wet daar wordt weggestemd groter geworden.