Rutte voelt 'schaamte' voor debacle in Groningen en verliest vertrouwen oppositie
De oppositiepartijen hebben er geen vertrouwen in dat Rutte het na een jarenlange opeenstapeling van fouten nog kan oplossen voor de Groningers.
Het is opnieuw een gevoelige klap voor de premier. Er wordt regelmatig een motie van wantrouwen ingediend in de Kamer, maar ze komen niet heel vaak uit de koker van partijen als GroenLinks en PvdA. Het besluit is dan ook niet lichtvaardig genomen, benadrukten ze. Van de aanwezige oppositie steunde alleen SGP de motie niet.
Zelf ziet Rutte nog wel een rol voor zichzelf weggelegd. De premier liet er geen twijfel over bestaan dat hij niet van plan is af te treden. "Ik realiseer me dat we het leed uit het verleden niet kunnen wegnemen, maar ik wil onderdeel zijn van de weg voorwaarts om deze dingen ook uit te voeren. Dat is mijn absolute ambitie", zei de premier.
De coalitie steunt de premier in deze opgave. "Ik wil zien dat Rutte als kopman van het kabinet pal naast de Groningers gaat staan en onvermoeibaar aan de slag gaat", zei D66'er Faissal Boulakjar. Zijn woorden zorgden voor hoon bij de oppositie, die zijn gebrek aan kritiek op de premier hekelden.
Volg dit onderwerp
Oppositie prijst optreden van CDA en CU in debat
Daarentegen complimenteerden Jesse Klaver (GroenLinks) en Henk Nijboer (PvdA) hun collega's van het CDA en de ChristenUnie. Het nieuwe CDA-Kamerlid Eline Vedder en CU-leider Mirjam Bikker legden volgens Klaver "Rutte het vuur aan de schenen".
Bikker had vooral moeite met het besluit van het kabinet om na de beving van Huizinge niet uit voorzorg in te grijpen. In het jaar dat volgde werd zelfs fors meer gas gewonnen uit het Groningenveld. Volgens de enquêtecommissie heeft dit "haarscherp" duidelijk gemaakt dat de veiligheid op dat moment geen rol van betekenis speelde.

Premier voelt 'boosheid' en 'schaamte'
Kamerbreed werd tijdens het debat getergd gereageerd op de reflectie van Rutte. De premier kwam niet veel verder dan aangeven dat alles wat zijn kabinetten sinds Huizinge verbeterd hebben "belangrijk was, maar niet genoeg".
Ook benadrukte Rutte meerdere malen dat de problematiek complex is. En specifiek over zijn eigen rol zei hij het volgende: "Mijn interventies hebben niet altijd geleid tot het gewenste resultaat, hoe graag ik dat ook anders had gezien."
Vrijwel alle Kamerleden spraken de premier aan op het gebrek aan emotie. Na aandringen nam Rutte een menselijkere houding aan. Hij vertelde over de ingrijpende verhalen die hij hoorde op bezoeken aan Groningen. Vedder, geschrokken van de eerste reactie van de premier, was blij met dit inkijkje. "Ik vond het namelijk nogal technocratisch. Ik denk dat de mensen op de publieke tribune 's avonds niet naar bed gaan met het idee: ik verwijt het de premier dat de interventies niet zijn gelukt en dat de opvolging van de verwachtingen niet goed is gemanaged."
Ook gaf Rutte na aandringen van Bikker toe dat hij "boosheid en schaamte" voelt over het feit dat ambtenaren hun minister cruciale informatie onthielden, en vanwege de gevolgen die dit heeft gehad voor de Groningers.
Schril contrast tussen Rutte en Vijlbrief
Eerder op de dag kwam de linkse oppositie al hard in aanvaring met Rutte. Het debat moest twee keer worden geschorst, omdat de premier moest uitzoeken hoe bepaalde zaken precies waren gegaan. Het ging beide keren niet om kleinigheden, wat tot grote ergernis bij de Kamerleden van GL, SP, PvdA en Partij voor de Dieren leidde.
Zo werd vooral gesteggeld over de hogere winning in 2013. Waarom greep het kabinet niet in, terwijl er wél op het ministerie bekend was dat er minder gewonnen kon worden? De oppositie vindt dat dit het kabinet en Rutte als eindverantwoordelijken te verwijten valt. De premier verdedigde zich door te zeggen dat cruciale informatie waarover ambtenaren beschikten niet bij de politieke top terechtkwam.
Het debat met Rutte stond in schril contrast met de beantwoording van staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw). De Kamerleden hadden hun vragen over hoe het nu verder moet in Groningen voor hem bewaard.
De staatssecretaris maakte tijdens het debat met de Kamer zo nu en dan een opmerking richting de publieke tribune, waar tientallen Groningers het debat volgden. Hij beloofde dat de schadeafhandeling echt menselijker, makkelijker en milder wordt. Ook gaat hij zijn voorgenomen nieuwe maatregelen nog eens tegen het licht houden om te zien of er dingen verbeterd kunnen worden.

NUjij: Uitgelichte reacties