"Ik wil meer horen. Ik vraag naar uw oordeel, vervolgens gaan we morgen wel bekijken of daar politieke consequenties aan zitten", zei de gefrustreerde GroenLinks-leider Jesse Klaver tegen VVD-Kamerlid Jeroen van Wijngaarden, die weigerde daarop in te gaan.

De oppositie richtte de pijlen zelf wel op Rutte. Sommige partijen sorteerden in het debat zelfs al voor op zijn vertrek. Het stond in schril contrast met de woorden van de coalitieleden. Die vroegen Rutte om "weerspiegeling", "reflectie" en "bezinning". ChristenUnie-leider Mirjam Bikker benadrukte dat ze pas een oordeel over het functioneren van de premier wil vellen als die heeft geantwoord.

Op zich is dat geen vreemd standpunt bij een debat in de Tweede Kamer. Maar er ligt nu wel een snoeihard en bijna tweeduizend pagina's tellend rapport van de enquêtecommissie. Daarin worden ook harde noten gekraakt over Rutte. De premier heeft het verschil niet gemaakt voor de Groningers. Waarom wordt op basis daarvan geen oordeel geveld?

Ook D66'er Faissal Boulakjar nam geen standpunt in. Zijn opmerking dat het niet over politieke vragen maar over de "mensen in Groningen zou moeten gaan", leidde tot boegeroep van Groningers op de publieke tribune. "Echt pijnlijk", noemde Sandra Beckerman (SP) deze woorden. "Groningers moeten eindelijk vooropstaan. We vragen een oordeel omdat ze willens en weten niet voorop zijn gezet door de premier."

CDA-Kamerlid Eline Vedder stelde wel kritische vragen aan Rutte. Zo sprak ze haar onbegrip uit over een opmerking die Rutte maakte tijdens zijn verhoor. De premier zei in oktober tegen de enquêtecommissie dat hij zich pas in 2018 realiseerde dat de gaswinning in 2013 "bizar hoog" was.

Een jaar eerder vond de zware aardbeving bij Huizinge plaats. Die leidde tot grote zorgen over de veiligheid van de inwoners van het bevingsgebied. Het advies van de toezichthouder om de gaswinning zo snel en zo veel mogelijk terug te schroeven werd niet opgevolgd. De kraan werd juist verder opengedraaid.

Voor veel Groningers is dat nog steeds een open wond. Toen die recordhoeveelheid begin 2014 bekend werd, zorgde dat voor grote onrust en woede. Desondanks drong het pas jaren later door tot Rutte. Vedder was lang niet de enige die hiernaar vroeg. "Ongeloofwaardig", oordeelde Henk Nijboer (PvdA). "Ik zeg het maar gewoon. Ik denk dat u daarover loog", zei hij tegen Rutte.

De premier kwam dinsdagavond zelf niet aan het woord, omdat het debat is verdeeld over twee dagen. Woensdag zal hij zich dus moeten verdedigen. Ook staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) komt dan aan het woord, al zal hij het een stuk makkelijker krijgen dan de premier.

Kritiek op Vrijbrief bleef dinsdag namelijk uit. Hij kreeg vanuit de Kamer vooral veel vragen over hoe hij de situatie voor de zwaarst gedupeerden wil verbeteren. "Groningen zit er niet op te wachten dat we de staatssecretaris naar huis sturen", zei Nijboer.