
Meerderheid Tweede Kamer wil abortus niet uit het strafrecht schrappen
Normaal gesproken wordt er in de Kamer gedebatteerd over onderwerpen die leden zelf op de agenda hebben gezet. Heel af en toe spreken de Kamerleden over een onderwerp dat burgers hebben geagendeerd. Dat gebeurde woensdag voor de twintigste keer sinds de invoering van het burgerinitiatief in 2006.
"Haal abortus uit het Wetboek van Strafrecht. Abortus is geen misdaad", zei Dzifa Kusenuh aan het begin van het debat in de Kamer. "Abortus is zorg, maar valt nu onder het strafrecht." Ze sprak namens de initiatiefnemers BNNVARA, Spuiten en Slikken en Humanistisch Verbond.
In het initiatief roepen ze concreet op artikel 296 uit het Wetboek van Strafrecht te schrappen. De passage gaat over het afbreken van een zwangerschap. Iemand die een abortus uitvoert is in principe strafbaar, tenzij aan bepaalde voorwaarden is voldaan. De initiatiefnemers willen dit omdraaien. Abortus moet in de basis een recht zijn, vinden ze.
Kusenuh kaartte aan dat het recht op abortus wereldwijd wereldwijd onder druk staat. Ze noemde daarbij de Verenigde Staten, Polen en Hongarije als voorbeelden. Abortus moet volgens de initiatiefnemers onderdeel worden van het reguliere zorgstelsel, zodat de ingreep goed in de Nederlandse wet verankerd is.
Wat is een burgerinitiatief?
Iedere Nederlander van achttien jaar of ouder kan via een burgerinitiatief een onderwerp op de agenda van de Tweede Kamer zetten. Er gelden wel een aantal voorwaarden.
- 40.000 andere burgers moeten het burgerinitiatief steunen.
- Het voorstel moet nieuw zijn: er mag de laatste twee jaar geen besluit over zijn genomen in de Kamer.
- Het moet gaan over een onderwerp waarover de nationale overheid besluiten neemt.
- Als het voorstel in strijd is met diepgewortelde normen en waarden wordt het afgekeurd.
- Dit gebeurt ook als het gaat over de Grondwet, belastingen of begrotingen.
- Het initiatief moet een duidelijk voorstel zijn. Bijvoorbeeld een voorstel om iets in te voeren of af te schaffen. Een klacht of alleen een bepaald onderwerp is dus niet genoeg.
Rechtse en christelijke partijen steunen initiatief niet
In het debat spraken GroenLinks, D66, PvdA, SP en eenpitter Gündogan steun uit voor het initiatief. De partijen vinden dat de verankering in het strafrecht zorgt voor een stigma op abortus. "Door het strafrecht als vertrekpunt te nemen voor abortus, voor iets dat in essentie zorg en geen misdaad is, criminaliseer je de arts en de vrouw", zei Corinne Ellemeet (GL).
D66-Kamerlid Wieke Paulusma stipte aan dat abortus een vorm van medische zorg is, waarbij het tucht- en privaatrecht kunnen gelden als er fouten worden gemaakt.
De andere aanwezige partijen, CU, SGP, VVD, PVV, CDA en FVD, keerden zich tegen het burgerinitiatief. Met name de christelijke partijen maken zich zorgen over de bescherming van het ongeboren leven. Mirjam Bikken (CU) benadrukte dat een ongeboren leven dat nog niet levensvatbaar is nergens anders in de wet wordt beschermd.
Ook de rechtse partijen willen abortus niet uit het Wetboek van Strafrecht schrappen. Ze benadrukten dat abortus op dit moment helemaal niet strafbaar is. De VVD is van mening dat er nu in de wetgeving een "goede balans bestaat tussen het recht van vrouwen en de bescherming van het ongeboren kind".
Op dit moment is er dus geen Kamermeerderheid die abortus uit het strafrecht wil halen. GroenLinks-lid Ellemeet is al een tijdje bezig met het schrijven van een initiatiefwet met hetzelfde doel. Later dit jaar zal ze die bij de Tweede Kamer indienen. Het was woensdag dus niet de laatste keer dat het onderwerp werd besproken in het parlement.

NUjij: Uitgelichte reacties