Aantal slachtoffers van weeffout in toeslagenstelsel veel groter dan gedacht
Dat hebben de verantwoordelijk ministers Karien van Gennip (Sociale Zaken) en Carola Schouten (Armoedebeleid) woensdag laten weten in een reactie op Kamervragen.
De Tweede Kamer had vragen gesteld na berichtgeving van NRC. De krant toonde vorige maand aan dat de regels voor een grote groep mensen rond het bestaansminimum erg nadelig uitpakken.
In 2019 schatte de Belastingdienst dat zo'n 5.700 huishoudens onder het bestaansminimum leven door weeffouten in het toeslagenstelsel. Daar komen volgens een "ruwe, voorlopige inschatting" zo'n 4.500 huishoudens bij, schrijven de ministers. Deze huishoudens hebben een te laag inkomen om van te leven.
Het gaat dan om samenwonende stellen voor wie de uitkering van één partner, bijvoorbeeld voor werkloosheid of arbeidsongeschiktheid, het enige inkomen is. Zij hebben recht op minder toeslagen dan een paar dat via de bijstand eveneens op of iets boven het bestaansminimum uit komt. Dat is een onbedoeld gevolg van ingewikkelde fiscale regels.
"We weten dat juist de kwetsbaarste mensen vaak een beroep doen op meerdere regelingen", laten de bewindspersonen in een reactie weten. "En precies die complexe samenloop van regelingen kan nadelig uitpakken."
Wat is het bestaansminimum?
- Het bestaansminimum is het bedrag dat minimaal nodig is om aanvaardbaar van te leven in Nederland. De overheid stelt elk half jaar vast hoeveel geld daarvoor nodig is, afhankelijk van iemands leeftijd en woonsituatie.
- Meestal is het bestaansminimum even hoog als een bijstandsuitkering.
- Wie een lager inkomen heeft, kan recht hebben op toeslagen, zoals de zorgtoeslag of huurtoeslag.
- Op dit moment ligt het brutobedrag voor koppels op 1.934,45 euro per maand.
Overheid zoekt al zeven jaar naar een oplossing
Het probleem is in Den Haag al jaren bekend. Eind 2016 bracht de Nationale ombudsman het al onder de aandacht. Achtereenvolgende kabinetten hebben zich erover gebogen, maar vonden geen bruikbare oplossing.
Nu bovendien blijkt dat de groep gedupeerden bijna twee keer zo groot is dan gedacht, zeggen de ministers alle mogelijke oplossingen nogmaals tegen het licht te houden. Dat doen ze in samenspraak met onder meer uitkeringsinstantie UWV en de Belastingdienst. De betrokken ministers en staatssecretarissen beloven er alles aan te doen om nog voor de zomer met een oplossing te komen.
Daarbij speelt volgens de bewindslieden ook een "recente uitspraak"van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) mee. Deze instantie, de hoogste bestuursrechter op het gebied van sociale zekerheid, oordeelde in september 2022 dat gedupeerden een schadevergoeding moeten krijgen voor misgelopen toeslagen.
NUjij: Uitgelichte reacties