De verhouding tussen Den Haag en Rabat was sinds 2019 bekoeld. Marokko wilde de afgelopen jaren niet met het Nederlandse kabinet praten. De afgelopen maanden werkten de landen aan een betere relatie, wat dinsdag werd bekroond met een bezoek van de staatssecretaris aan Marokko.

Van den Burg spreekt van een "belangrijke stap in onze sterke relatie". Het feit dat Rabat weer met Nederland om tafel wil zitten kan gezien worden als diplomatiek succes voor het kabinet. "De afgelopen periode is al veel geïnvesteerd aan beide kanten in onze samenwerking, onder andere op migratie. Heel goed om daar vandaag persoonlijk, in een open sfeer, over door te praten", zegt Van der Burg in een schriftelijke verklaring.

Nederland heeft baat bij goede samenwerking met Marokko op het gebied van migratie, vooral omdat het lange tijd erg ingewikkeld was om migranten terug te sturen die niet in Nederland mogen blijven. Die terugkeer is nu dus weer op gang gekomen. Volgens het ministerie van Justitie en Veiligheid zijn er tot nu toe 125 afgewezen asielzoekers teruggestuurd. In 42 gevallen ging het om een gedwongen uitzetting.

Het ministerie geeft ook aan dat er nog 490 Marokkanen op de lijst staan om teruggestuurd te worden naar hun moederland. Onder hen zijn 140 mensen die wachten op een reisdocument van de Marokkaanse overheid waarmee ze terug kunnen. Van de rest moet de identiteit nog vastgesteld worden, zegt het ministerie. Sinds 2021 zijn 26 speciale reisdocumenten (zogenoemde laissez-passers) gebruikt voor terugkeer, waarvan negen dit jaar.

Een groot deel van de Marokkanen die niet in Nederland mogen blijven, raakt buiten beeld. Volgens het ministerie moesten vorig jaar in totaal 1.126 van hen het land verlaten. 319 van hen moeten naar een andere lidstaat van de Europese Unie. Ruim 70 procent van de overige 807 is buiten beeld van de autoriteiten.

De Tweede Kamer is al jaren geïrriteerd over de haperende terugkeer van afgewezen asielzoekers. Mensen uit onder meer Marokko zijn zogeheten veiligelanders die weinig kans maken op een vluchtelingenstatus. Van der Burgs voorganger Ankie Broekers-Knol probeerde destijds nieuwe afspraken te maken met Rabat, maar dat mislukte.