"In het onderzoek staat het belang van een veilige werkomgeving voor de werknemers van de Kamer centraal", schrijft Bergkamp maandag in een brief aan de Kamer. Zij doet dat ook namens de dagelijkse politieke leiding van de Kamer (presidium).

Arib noemt het onderzoek een "politieke afrekening" van Bergkamp en de mensen om haar heen. Ze is woedend over de gang van zaken. Arib heeft de politiek inmiddels zonder afscheid verlaten en liet weten niet mee te werken aan het onderzoek.

De uitkomst van het onderzoek heeft geen juridische gevolgen voor Arib, benadrukt Bergkamp. Zij of de ambtelijke top zijn namelijk niet de werkgever van de oud-Kamervoorzitter.

Een mogelijke uitkomst is dat ambtenaren bijvoorbeeld nazorg nodig hebben. "Een uitkomst kan ook zijn dat de meldingen onjuist zijn of ten onrechte zijn betrokken op mevrouw Arib. Ook een dergelijke vaststelling is zeer van belang."

Bergkamp spreekt namens het presidium de hoop uit "dat mevrouw Arib alsnog medewerking zal verlenen aan het onderzoek."

Bergkamp en de overige presidiumleden sommen op waarom een feitenonderzoek naar het gedrag van Arib belangrijk is. Verschillende Kamerleden hadden begin deze maand gevraagd het onderzoek juist (tijdelijk) te stoppen. Zij voelen zich niet prettig bij het idee dat Kamerleden onderzoek naar elkaar doen. Ook vinden de partijen dat er sprake is van belangenverstrengeling.

Maar er zijn in de afgelopen jaren te veel serieuze signalen binnengekomen bij het Kamerbestuur om er niets mee te doen, schrijft Bergkamp. De aanleiding voor het onderzoek zijn twee anonieme brieven met klachten over de werksfeer onder Arib als Kamervoorzitter (2016-2021).

Die klachten passen bij eerdere meldingen. "Dit is van belang omdat een anonieme brief die gezien moet worden als 'een donderslag bij heldere hemel' minder snel aanleiding geeft tot onderzoek dan een anonieme melding die volgt op eerdere signalen dat sprake zou zijn van een onveilige werkomgeving", schrijft Bergkamp.

Begin 2019 schreef een hoge ambtenaar aan het presidium dat hij vertrok vanwege Aribs "opstelling jegens het ambtelijk personeel". In 2019 vond een aantal gesprekken tussen de ambtelijke en politieke leiding plaats over "sociale veiligheid". In juni 2021 verscheen er een brief van de vertrouwenspersonen over een "sociaal onveilige werksituatie in de periode 2018-2021".

Al deze signalen "vergroten het gewicht" van de laatste anonieme brief die afgelopen zomer was verstuurd, aldus Bergkamp.

Bergkamp en de overige bestuursleden benadrukken dat het onderzoek onafhankelijk is. Dat was volgens hen al het geval door een extern bureau in te schakelen, maar vorige week kwam er kritiek op het feit dat het onderzoek wordt aangestuurd door een hoge ambtenaar die zelf de klachten over Arib onderschreef.

Om "iedere schijn van belangenverstrengeling" te vermijden, heeft het presidium gekozen om ook "de praktische procesbegeleiding" op afstand te zetten.