Mei-juli 1959: De gasbel in de provincie Groningen wordt ontdekt. Het blijkt uiteindelijk een van de grootste gasvelden ter wereld. Een paar maanden later worden de eerste boortorens in de grond geslagen op het land van een boer in Kolham.

Juli 1962: De 'Nota de Pous' wordt naar de Tweede Kamer gestuurd. Uit deze beleidsbrief van minister van Economische Zaken Jan de Pous wordt duidelijk dat de Staat grote betrokkenheid wil bij de winning, het transport en de verkoop van het gas. Ook moet het gas snel uit de grond worden gehaald, omdat andere vormen van energie, zoals kernenergie, in opmars zijn.

Maart 1963: De Staatsmijnen (die handelt voor en namens de Staat), de oliebedrijven Shell en ExxonMobile en de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) sluiten een Overeenkomst van Samenwerking (OvS). Hiermee is de publiek-private samenwerking voor de exploitatie van het gasveld geboren. Het zorgt ervoor dat alle besluiten in de gasketen - van productie tot transport - op elkaar worden afgestemd en instemming van zowel de Staat als de publieke partijen (oliebedrijven) vereisen. Dit wordt ook wel het gasgebouw genoemd.

Ze richten de Maatschap Groningen op. Dit is een samenwerkingsverband van de NAM (waarvan Shell en Exxon aandeelhouders zijn) en de Staatsmijnen (gaat later over in DSM en EBN). Het College van Beheer neemt de besluiten met algemene stemmen. Hierin zitten twee vertegenwoordigers van de Staatsmijnen en twee van de NAM.

De OvS wordt tientallen jaren geheim gehouden. Dit zorgt voor flink veel achterdocht en leidt tot ergernis. Want wie is er nou eigenlijk de baas over het gas en welke belangen zijn daarmee gemoeid? Pas in 2018 lekt het document uit en wordt het alsnog vrijgegeven.

1971: De NAM komt met een eerste prognose over bodemdaling: maximaal 1 meter. Er wordt verwacht dat de bodemdaling kan leiden tot problemen met dijken, gemalen en vaarwegen. Andere risico's voor burgers worden niet verwacht.

1973: De oliecrisis leidt tot kleineveldenbeleid. De overheid wil haar bodemschat optimaal benutten en besluit ook kleinere velden in Nederland te exploiteren. Het Groningenveld wordt gebruikt voor het opvangen van schommelingen in de gasvraag. Hierdoor gaat de Nota de Pous in de prullenbak; het aardgas hoeft niet meer zo snel mogelijk opgepompt te worden. De NAM en de Staat willen er vooral zoveel mogelijk aan verdienen.

1983: De NAM en de provincie Groningen sluiten een akkoord over het vergoeden van schade door bodemdaling. De NAM neemt de kosten op zich tot een maximum van 650 miljoen gulden (ongeveer 295 miljoen euro).

December 1986: In de buurt van Assen vindt een aardbeving met een kracht van 2.7 op de schaal van Richter plaats. Dit is de eerste beving die in verband wordt gebracht met gaswinning. In deze omgeving komen van nature namelijk geen aardbevingen voor.

Geoloog en PvdA-Statenlid Meent van der Sluis uit Assen roert zich naar aanleiding van deze beving. Volgens hem bestaat er een causaal verband tussen de aardgaswinning en aardbevingen, maar de NAM noemt het flauwekul.

1989: Vanaf dit jaartal begint er discussie in de Tweede Kamer en in het land los te komen over de relatie tussen de gaswinning en aardbevingen. Het KNMI heeft trillingen waargenomen, maar volgens de toenmalig minister van Economische Zaken kan de oorzaak niet achterhaald worden. Hij acht het onwaarschijnlijk, maar niet uitgesloten, dat het om aardbevingen gaat. Het KNMI plaatst daarom de eerste seismometers.

1990: Er verschijnen steeds meer publicaties over het mogelijke verband. Over het algemeen is de conclusie dat de kans op geïnduceerde aardbevingen (een beving veroorzaakt door menselijk handelen) uiterst klein is, en er waarschijnlijk geen schade zal zijn als zich zo'n beving zal voordoen.

1993: Eindelijk erkenning: een commissie die twee jaar eerder was ingesteld door de overheid concludeert, na jaren van ontkenning door betrokken partijen, dat aardbevingen onder bepaalde omstandigheden wel degelijk het gevolg kunnen zijn van gaswinning.

Maar daarbij zeggen de onderzoekers dat het aantal bevingen en de zwaarte ervan (maximaal 3.3) geen reden zijn tot zorg. Ze zullen amper schade aanrichten, maar laten wel zien dat voorspellen lastig is. Ook het KNMI geeft aan dat er te weinig data zijn om zulke berekeningen te maken.

1995: De NAM komt, na wat tegensputteren, met de eerste publieksbrochure om burgers voor te lichten. Zij doet dit omdat er sinds de jaren negentig steeds meer bevingen plaatsvinden. Het plafond is inmiddels bijgesteld naar 3.4 op de schaal van Richter.

1997: Bij Roswinkel (Zuidoost-Drenthe) doet zich een beving voor met een kracht van 3.4. Het is de krachtigste beving tot dan toe. De NAM ontvangt meer dan tweehonderd schadeclaims.

1998: KNMI komt vanwege de beving bij Roswinkel met een nieuw rapport. Het instituut stelt de maximale kracht bij naar 3.8. Ook wordt opgemerkt dat er in enkele gevallen matige schade kan optreden aan gebouwen, maar lichte schade veel zal gaan voorkomen.

2003: De nieuwe Mijnbouwwet gaat in. Vanaf dit moment moet de NAM zijn winningsplan indienen bij het ministerie van Economische Zaken.

2003: In de gemeente Loppersum vinden drie aardbevingen plaats. Het leidt tot zorgen bij burgers over schade en de schadeafhandeling. Een jaar later komt de NAM met een vernieuwde informatiebrochure.

2004: Er vindt steeds meer onderzoek plaats. Het KNMI breidt het meetnetwerk uit en stelt het maximale plafond van een beving een tiende naar boven bij.

2005: De transport en handel van het gas worden van elkaar losgekoppeld. Sinds 1998 streeft de Europese Unie naar liberalisering van de energiemarkt. De Staat wil daarom niet langer grote invloed uitoefenen op de verkoop en prijs van gas. Dit wordt tot dan toe uitgevoerd door de in 1963 opgerichte Gasunie, die ook het transport regelt. In 2005 wordt GasTerra opgericht om zich bezig te houden met de handel.

2006: Bij Westeremden/Middelstum vindt een krachtige aardbeving plaats. De beving heeft een kracht van 3.5 en leidt tot grote ongerustheid. Groningers maken zich steeds meer zorgen over de zwaarder wordende aardbevingen en de gevolgen voor hun huizen. Er ontstaat ook twijfel over de geschatte maximale kracht van een beving. het vertrouwen in de NAM is beschadigd omdat dit al meerdere keren omhoog is bijgesteld. De inwoners vragen zich ook af of de gevolgen voor woningen inderdaad verwaarloosbaar zijn.

2007: Het winningsplan wordt herzien. De NAM wil het veld tot 2068 gebruiken. De minister stemt in, maar plaatst de kanttekening dat er kans is op schade als gevolg van gaswinning, al zal dit beperkt zijn.

2009: De Groninger Bodem Beweging wordt opgericht. Dit is een belangenorganisatie die opkomt voor mensen die schade ondervinden van de gevolgen van de gaswinning. De onvrede onder de Groningers over de schadeafhandeling door de NAM neemt verder toe. Gedupeerden geven aan dat ze zich niet serieus genomen voelen.

Augustus 2012: In Huizinge vindt een zware aardbeving plaats. Het is een wake-upcall. De beving vindt plaats op een zomeravond. Producten vallen uit de schappen in een supermarkt en mensen haasten zich de straat op. De beving heeft een kracht van 3.6 en duurt langer dan normaal het geval is. De zorgen onder de inwoners nemen nu echt toe.

2012: Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) komt met een schokkend rapport. Na de beving besluit SodM tot een eigen onderzoek, omdat zowel de NAM als het KNMI de urgentie volgens de toezichthouder niet voelt. De conclusie is niet mals: de maximale kracht van een aardbeving is helemaal niet te voorspellen. Ook speelt de snelheid van de gasproductie volgens de onderzoekers een rol.

Het KNMI en de NAM worden het na veel besprekingen eens over de conclusie dat het plafond niet te voorspellen is, maar hebben twijfels over de andere bevindingen. Het KNMI publiceert in 2013 een eigen onderzoek en komt dan ook tot de conclusie dat het aantal toenemende bevingen te maken heeft met de toenemende gasproductie.

Januari 2013: SodM adviseert de minister om de gaswinning uit het Groningenveld zo snel en zoveel mogelijk terug te brengen. Het kabinet besluit vervolgens om eerst meer onderzoek te doen. Minister van Economische Zaken Henk Kamp zegt dat hij "niet voldoende informatie" heeft om een bestuurlijk besluit te nemen.

2013: Heel veel gas. In ditzelfde jaar gaat de gaskraan zelfs nog verder open: 2013 gaat als jaar de boeken in met hoge productie. Dit leidt tot heel veel verontwaardiging bij de Groningers. Welke belangen spelen hier mee?

Januari 2014: De gaswinning wordt voor het eerst verlaagd. Ook komt het kabinet met een pakket maatregelen. Er wordt onder meer afgesproken dat huizen en gebouwen versterkt worden en dat er geïnvesteerd wordt in leefbaarheid en adequate schadeafhandeling.

Februari 2015: De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) uit keiharde kritiek. De raad concludeert dat tot 2013 niet zorgvuldig is omgegaan met de veiligheid van de inwoners. De risico's werden in al deze jaren niet onderkend en verwaarloosbaar geacht. In de besluitvorming stond het belang van de winning op de eerste plaats: het verdienen van zoveel mogelijk miljarden.

Ook hekelen de onderzoekers de Maatschap Groningen vanwege het besloten karakter. De macht ligt volgens de OVV bij een te kleine groep mensen en kan niet gecontroleerd worden.

Mei 2015: Hans Alders wordt benoemd tot Nationaal Coördinator Groningen. Hij moet zich bezighouden met het veiliger maken van de regio en bewoners helpen die hun huis willen versterken.

2015-2017: De Raad van State grijpt meerdere keren in. De bestuursrechter vernietigt meerdere keren de gasbesluiten van minister Kamp, onder meer omdat ze onvoldoende zijn onderbouwd.

Maart 2017: De NAM stapt uit het proces van schadeafhandeling. De afhandeling van schade verloopt al jaren stroperig. De Onafhankelijke Raadsman Gaswinning heeft hier forse kritiek op. De Tweede Kamer en de OVV willen dat de NAM stopt met de schadeafhandeling. Er wordt vervolgens een speciale commissie opgericht, die pas een jaar later aan de slag gaat. Al die tijd liggen de schadedossiers op de plank stof te vangen.

Januari 2018: Zeerijp wordt opgeschrikt door de zwaarste beving sinds Huizinge. Meer dan tienduizend Groningers gaan uit protest de straat op met fakkels. De besluiten om de gaskraan dicht te draaien komen hierna in een stroomversnelling terecht.

Januari 2018: De Rijksuniversiteit Groningen komt met een alarmerend rapport. Uit het onderzoek blijkt dat bewoners van het aardbevingsgebied met acute stressgerelateerde gezondheidsproblemen kampen. Dit zou zelfs tot vijf vervroegde overlijdens per jaar leiden.

In 2022 blijkt dat de hoofdonderzoekers het laagste cijfer van de bandbreedte in het eindrapport noteerden. Het gemiddelde zou uitkomen op zestien overlijdens per jaar. Een van de onderzoekers vertelt dit in een podcast van de NOS.

Maart 2018: Het kabinet maakt einde aan de gaswinning van het Groningenveld. Minister van Economische Zaken Eric Wiebes kondigt aan dat de gaskraan uiterlijk in 2030 dichtgaat.

Mei 2018: Nationaal Coördinator Alders legt zijn functie neer. Hij heeft het gevoel dat er niet naar hem geluisterd wordt.

2018: De Overeenkomst van Samenwerking lekt uit via boer Sijbrand Nijhoff. Hieruit blijkt dat de rol van de Staat veel groter was dan werd gedacht en dat hij medeaansprakelijk is. Ook staat erin dat de overeenkomst zou duren tot het gasveld was uitgeput en dus niet kon worden opgezegd. De Staat en de oliebedrijven houden elkaar als het ware gevangen.

2018-heden: De schadeafhandeling en versterkingsoperatie verlopen nog steeds erg traag. SodM stelt in 2020 dat de versterkingsoperatie in het huidige tempo nog zeker twintig jaar zal duren, terwijl het kabinet ooit 2028 als deadline had gesteld. Per 1 januari van dat jaar is de NAM ook bij deze operatie volledig buiten beeld gezet.

De inspecteur-generaal van de toezichthouder noemt het tempo "onacceptabel". Er moeten in totaal ongeveer 27.165 huizen worden beoordeeld en mogelijk versterkt. Tot op heden zijn daarvan pas 4.738 woningen klaar.

Ook de schadeafhandeling wil niet vlotten. In totaal zijn de afgelopen jaren meer dan 160.000 meldingen ingediend bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG). Er staan op dit moment 20.000 meldingen open en mensen moeten enorm lang wachten.

Tot op de dag van vandaag vinden er nog aardbevingen plaats, waardoor telkens nieuwe scheuren ontstaan. Het aantal bevingen neemt sinds 2012 wel af, maar niet zo snel als verwacht. SodM noemt de ontwikkeling in juni 2022 "verontrustend".