"We willen niet langer de schatkist van Poetin spekken", zei Jetten. Hij erkende dat het een grote opgave wordt om de afhankelijkheid van Rusland in negen maanden af te bouwen.

Het aandeel Russisch gas kan voor het einde van het jaar volledig bespaard en vervangen worden, denkt Jetten. De minister kan niet uitsluiten dat er na 2022 nog Russisch gas via Nederlandse pijpleidingen naar andere landen stroomt.

Op dit moment importeert Nederland 6 miljard kuub gas per jaar. Dat is zo'n 15 procent van het totale jaarlijkse gasverbruik. Door de uitbreiding van zogeheten lng-terminals voor vloeibaar gas in Rotterdam en de aanleg van een drijvende lng-terminal in de Eemshaven wil het kabinet voor het einde van het jaar zo'n 8 miljard kuub extra vloeibaar gas importeren uit andere landen. Hiervoor is Nederland wel afhankelijk van de beschikbaarheid van vloeibaar gas op de wereldmarkt. Dat is nu erg duur en schaars.

In de Europese Unie is al afgesproken om uiterlijk 11 augustus te stoppen met de import van Russische steenkool. Het kabinet wil de komende weken ook proberen afspraken te maken met andere landen om ook zo snel mogelijk onafhankelijk te worden van Russische olie. Jetten heeft de Europese Commissie gevraagd te onderzoeken hoe Europa de inkoop van olie kan afbouwen zonder dat de leveringszekerheid in gevaar komt.

Om te voorkomen dat Nederland komende winter energie tekortkomt, moet er voldoende gas worden opgeslagen, onder meer in de gasopslag bij Bergen. Dit veld heeft een opslagcapaciteit van 4 miljard kuub.

De opslag in Bergen wordt in tegenstelling tot de opslagen in Norg en Grijpskerk commercieel gerund. Het Russische Gazprom huurt zo'n 40 procent van de opslag, maar heeft dit vorige zomer niet benut. Hierdoor is de opslag bij lange na niet gevuld.

Door de hoge gasprijzen en de risico's die daarbij komen kijken, is het momenteel voor bedrijven ook niet aantrekkelijk om de gasopslag te vullen. Normaal gesproken ligt de prijs van gas in de zomer lager dan in de winter, waardoor bedrijven geld verdienen aan het vullen in de warme maanden. Maar op dit moment is het niet zeker dat de gasprijs in de winter net zo hoog of hoger ligt, waardoor bedrijven mogelijk verliezen zullen lijden.

Het kabinet heeft daarom besloten om bedrijven toch te gaan verleiden om de opslagen te vullen. De Staat gaat garant staan voor de prijsrisico's die zij lopen. Ook moet het staatsbedrijf Energie Beheer Nederland (EBN) de opslag tot 70 procent van de capaciteit vullen, tenzij commerciële bedrijven dit zelf doen.

Het kostenplaatje voor de overheid wordt geraamd op ruim 600 miljoen euro. Deze kosten zullen via een extra heffing verhaald worden op gasgebruikers die juist profiteren van het vullen van opslagen.