Het Rijk, gemeenten en jeugdzorginstellingen gaan kijken wat de mogelijkheden zijn voor gedupeerde ouders en hun kinderen. Maar specifiek voor ouders en kinderen die nu te maken hebben met uithuisplaatsingen is er meer nodig, schrijft demissionair minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) donderdagmiddag aan de Kamer.

Een concreet plan moet nog worden uitgewerkt. "Daarbij kan bekeken worden of herstel van de gezinssituatie wenselijk en mogelijk is en in hoeverre een lopende uithuisplaatsing heroverwogen kan worden", schrijft Dekker.

"Dit vereist per geval een individuele afweging waarbij het belang van het kind voorop dient te staan", aldus de bewindsman. Dekker benadrukt dat een gedwongen uithuisplaatsing uitsluitend door een rechter bepaald kan worden.

Begin deze week was er veel verontwaardiging over het grote aantal van 1.115 kinderen van de zogenoemde 'toeslagenouders' die de afgelopen vijf jaar op een bepaald moment uit huis zijn geplaatst.

Eind december 2020, het laatst beschikbare peilmoment, waren er nog 420 uithuisgeplaatsten. Andere kinderen zijn bijvoorbeeld weer teruggeplaatst of volwassen geworden.

Dekker schrijft dat dit aantal mogelijk verder oploopt omdat er nog veel uitzoekwerk ligt. Bovendien melden zich nog iedere dag ouders die zeggen gedupeerd te zijn.

Het laat eens te meer zien hoeveel pijn en de schade de toeslagenaffaire veroorzaakt heeft. De getroffen ouders werden door de Belastingdienst onterecht als fraudeur bestempeld.

Door de hoge schulden als gevolg van terugvorderingen en het stopzetten van de kinderopvangtoeslag kwamen veel ouders diep in de problemen.

Onder andere het College voor de Rechten van de Mens oordeelde hard. "De kans bestaat dat deze en andere kinderrechten zijn, en mogelijk nog steeds worden, geschonden door de toeslagenaffaire", reageerde de organisatie op de uithuisplaatsingen.

Het kabinet moet wat het College betreft "onmiddellijk gedegen onderzoek" doen naar de situatie van deze kinderen om te kijken in hoeverre de toeslagenaffaire de oorzaak is van het scheiden van kinderen en hun ouders.

Demissionair premier Mark Rutte liet donderdag weten dat het kabinet "heel precies" gaat uitzoeken hoe het zit.

CDA, SP en ChristenUnie vroegen het kabinet de afgelopen weken meerdere keren om hoeveel huisuitplaatsing het gaat.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) onderzocht in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid de situatie van ongeveer 50.000 kinderen van ouders die bij de Belastingdienst in beeld zijn als gedupeerden.

Het gaat om kinderen die in de periode tussen 2015 en 2020 met jeugdbescherming en jeugdhulp in aanraking zijn gekomen.

"Wij vinden het verschrikkelijk als problemen met de kinderopvangtoeslag op welke manier dan ook een rol hebben gespeeld bij een uithuisplaatsing", schrijft Dekker, ook namens demissionair staatssecretarissen Alexandra van Huffelen (Toeslagen) en Paul Blokhuis (Volksgezondheid).

"Wij onderkennen dat financiële problemen een stapeling van andere problemen voor het gezin kunnen hebben veroorzaakt waardoor instanties uiteindelijk genoodzaakt waren over te gaan tot uithuisplaatsing van kinderen."

Gedupeerde ouders krijgen een vergoeding van minimaal 30.000 euro, maar de compensatieregeling verloopt tot grote frustratie van de Kamer stroef.

In een eerdere versie werden de termen 'uithuiszetting' en 'uithuisplaatsing' door elkaar gehaald. In dit geval gaat het om een uithuisplaatsing, een jeugdbeschermingsmaatregel.