CDA wil bladzijde van onrust omslaan, vizier moet op regeren
"Ik voelde eerst de aarzeling in de fractie om mee te praten over een coalitie. We hadden een kwart van onze Kamerzetels verloren. Maar als je als CDA 'nee' zegt, dan wordt de formatie nog ingewikkelder", zei Hoekstra zaterdag in Den Bosch, vlak nadat hij het congres had toegesproken.
Net na de verkiezingen hield Hoekstra de boot af. Het CDA was niet aan zet, zei hij steevast. Daarna was het hem om het even om in de oppositie of de coalitie te belanden.
Die schroom heeft Hoekstra nu dus van zich afgeworpen. Hij voelt daarbij de steun van de CDA-leden en de fractie. Een kleine slag om de arm houdt hij wel. "Natuurlijk doen we niet in alle gevallen sowieso mee."
'Steun ver te zoeken toen ik die het meest nodig had'
De neuzen stonden in ieder geval bij de bewindspersonen in de Brabanthallen dezelfde kant op.
"Als je naar alle grote thema's voor de toekomst kijkt, is het noodzakelijk dat we onze verantwoordelijkheid nemen om de samenleving bij elkaar te houden", zei demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge.
Demissionair staatssecretaris van Economische Zaken Mona Keijzer, die vorig jaar net als De Jonge een gooi deed naar het partijleiderschap: "Wij hebben eenheid in verantwoordelijkheid."
Toch ging het uitgerekend bij die eenheid mis. De lijsttrekkersverkiezing kenmerkte zich door wantrouwen en polarisatie.
"De omgang met onze partijleiders is niet onze sterkste kant", zei De Jonge. "Ik ben het maar kort geweest. Maar op het moment dat ik de steun het meeste nodig had, was die het verst te zoeken."
Voorkeur CDA blijft uitgaan naar voortzetten huidige coalitie
Hoewel Hoekstra meerdere keren op het congres benadrukte dat het CDA zich "constructief" blijft opstellen, sluit hij nog steeds de PvdA én GroenLinks uit voor onderhandelingen.
Daardoor is een meerderheidskabinet voor nu uit zicht en wordt er gekeken naar een minderheidsvariant.
Dat kun je niet alleen het CDA aanwrijven, vindt Hoekstra. "De afgelopen maanden hebben wij zeven of acht opties voor een meerderheidscoalitie op tafel gelegd. Onze voorkeur heeft de voortzetting van de huidige coalitie."
Die optie (VVD, D66, CDA en ChristenUnie) wordt weer geblokkeerd vanuit D66.
'Gooi deur niet dicht voor de twee linkse partijen'
De partijtop had weinig te duchten van kritische leden. Er waren wat aanmerkingen op de koers van de partij en men baalde van de vastgelopen formatie.
"Gooi alsjeblieft niet de deur dicht voor de twee linkse partijen", zei een spreker. En tegen het advies van de partijtop in, willen de leden dat IS-vrouwen en hun kinderen uit Syrië worden gehaald. "Ik mag hopen dat de fouten die ik maak, mijn kinderen niet verweten worden. Want dan hebben zij een rotleven", zei oud-Kamerlid Chris van Dam.
Ook was er de oproep om het afschaffen van het leenstelsel als breekpunt mee te nemen in eventuele onderhandelingen. Verder was er de stevige wens dat er in het parlement niet mag worden meegewerkt aan de Voltooid Leven-wet van D66.
'Dit was een congres na een crisis, geen crisiscongres'
Het zijn allemaal geen afdwingbare eisen omdat Kamerleden 'zonder last' hun werk moeten kunnen doen. Maar het zal Hoekstra vooral tevreden hebben gesteld dat verhitte discussies over de partijfundamenten uitbleven.
Het memorabele congres uit 2010, waarbij werd besloten wel of niet met de PVV in zee te gaan, was een uitzondering, zo bleek zaterdag. Toen werd de partij in de Rijnhal in Arnhem vanwege kabinetsdeelname voor het oog van de camera ideologisch in tweeën gesplitst door (prominente) leden.
Die breuklijnen komen nu nog steeds weleens aan de oppervlakte, constateerde De Jonge. Nu willen de leden de bladzijde omslaan, is zijn idee. "De ingewikkelde fase is achter de rug."
NUjij: Uitgelichte reacties