
Kabinet ontkent dat belangrijk memo toeslagenaffaire expres is kwijtgemaakt
Het memo, in 2017 opgesteld door juriste van de Belastingdienst Sandra Palmen, speelt een cruciale rol in de toeslagenaffaire. In het stuk werd gewaarschuwd dat de Belastingdienst onterecht de kinderopvangtoeslag van honderden ouders stopzette en adviseerde om de gedupeerden te compenseren.
Als dat advies destijds was opgevolgd, dan was er zeer waarschijnlijk veel eerder een einde gekomen aan de toeslagenaffaire waarbij duizenden ouders onterecht als fraudeur werden bestempeld en waarbij de fiscus in sommige gevallen tienduizenden euro's kinderopvangtoeslag terugvorderde. De financiële en mentale gevolgen zijn schrijnend.
Dinsdag stuurde Van Huffelen een brief naar de Kamer waarin staat het zogenoemde memo-Palmen niet te archiveren. In de e-mail tussen twee medewerkers van de Belastingdienst op 4 juni 2019 staat letterlijk: "Dit document graag NIET verder verspreiden en ook niet in Digidoc hangen. Het is een intern document van Toeslagen. Ik wilde alleen checken of het hier is gedeeld. Dus het hoeft niet in onze archieven te zitten."
Niet archiveren juist bedoeld voor zuivere reconstructie
Volgens Van Huffelen had dit als doel om "een zuivere reconstructie van de opvolging van het memo mogelijk te maken." Dat is wat de medewerkers van de e-mail haar hadden verteld en ze had "geen enkele reden om aan de integriteit van deze medewerkers te twijfelen."
Toen het memo in 2017 werd geschreven, gebeurde er niets mee. Ook toen het in 2019 weer opdook, volgde er geen actie bij de top van de Belastingdienst. Het is dat Kamerlid Pieter Omtzigt er tijdens een debat in oktober 2020 naar vroeg, anders was het bestaan ervan überhaupt niet boven water gekomen. Het werd ook niet naar de Commissie-Van Dam gestuurd die begin dit jaar onderzoek deed naar de toeslagenaffaire, terwijl er wel specifiek naar werd gevraagd.
De tekst van het document werd uiteindelijk pas openbaar toen Sandra Palmen het tijdens haar verhoor voor de Commissie-Van Dam hardop voorlas.
Er is zoveel frustratie rondom de gang van zaken van het document en er zijn nog zoveel vragen, dat er in opdracht van de Kamer onderzoek wordt gedaan door PWC. Dat onderzoek is nog in volle gang. Van Huffelen vindt het vervelend dat "geïsoleerde emails van individuele medewerkers op deze manier onderwerp worden van het publieke debat". Omdat het onderzoek nog niet is afgerond, geeft zo'n e-mail volgens haar ook geen compleet beeld.
SP'er Leijten: 'Missie doofpot bijna geslaagd'
SP'er Renske Leijten kon "bijna niet luisteren" naar de uitleg van Van Huffelen. Er is namelijk al onderzoek gedaan naar de toeslagenaffaire door de Commissie-Van Dam waar Leijten zelf ook in zat. Die commissie vorderde alle documenten rondom het memo-Palmen op, maar kreeg die niet. "Missie doofpot bijna geslaagd", aldus Leijten dinsdag.
Ook andere Kamerleden waren niet te spreken over de gang van zaken. Farid Azarkan (DENK) voelde zich bedonderd. PvdA'er Henk Nijboer vond dat er een "rookgordijn" wordt opgehouden. "Alles hoort toch openbaar te zijn?", vroeg hij zich af.
Inge van Dijk (CDA) zei dat het niet archiveren van stukken juist het risico heeft dat cruciale informatie over het hoofd gezien wordt. In de mails van de ambtenaren ziet zij "crisismanagers van een doofpot."