In 2013 wil de overheid fraude harder aanpakken. Bijvoorbeeld met de kinderopvangtoeslag. Dat is belastinggeld dat niet-rijke ouders krijgen om de crèche en buitenschoolse opvang te betalen. Best regelmatig regelen mensen die daar helemaal geen recht op hebben, toch zo'n toeslag voor zichzelf.

Het kabinet en de Belastingdienst hebben allebei een team opgericht om fraude beter te bestrijden.

In de jaren daarna worden tienduizenden mensen onterecht door de Belastingdienst bestempeld als fraudeur. Bijvoorbeeld omdat iemand per ongeluk geen bonnetje inlevert bij de Belastingdienst.

Ook geeft de Belastingdienst later toe dat het in die tijd deed aan etnisch profileren. Dat betekent dat mensen met twee nationaliteiten sneller als fraudeur werden gezien.

Veel mensen krijgen daardoor schulden. Ze kunnen bijvoorbeeld de toeslag niet in een keer terugbetalen. Sommigen krijgen ook andere problemen. Ze verliezen bijvoorbeeld hun huis, hun baan, of hun geliefde.

Jarenlang proberen mensen de fout van de overheid aan te kaarten. Maar er wordt niet geluisterd. Zelfs een kritisch rapport van de Ombudsman in 2017 helpt weinig.

Dat verandert als in 2018 RTL Nieuws en de krant Trouw over de zaak berichten. Onder andere staatssecretaris van Financiën Menno Snel neemt ontslag. En minister van Financiën Wopke Hoekstra doet aangifte tegen de Belastingdienst.

De overheid stelt ook een speciaal onderzoek in naar de zaak. Dat gaat een parlementaire commissie doen. Die ondervraagt ambtenaren en politici over hun rol in de zaak. December 2020 verschijnt hun rapport Ongekend Onrecht.

De slachtoffers krijgen een schadevergoeding van 30.000 euro per persoon. Uiteraard hoeven ze ook niet voor de rechter te komen.

Ook politiek zijn er gevolgen. Op 14 januari laat PvdA'er Lodewijk Asscher weten dat hij stopt met de politiek. Hij was tijdens de affaire minister van Sociale Zaken.

Een dag later treedt het hele kabinet af vanwege de zaak, als teken dat de ministers en staatssecretarissen slecht werk hebben verricht. Dat betekent niet dat ze helemaal weg zijn. Ze worden demissionair. Tot er een volgend kabinet is, nemen ze alleen nog besluiten over dingen die niet kunnen wachten. Corona bijvoorbeeld.

Inmiddels is bekend dat de slachtoffers hun schulden niet hoeven terug te betalen. Maar nog steeds is niet alles goed geregeld door de overheid. Sommige mensen hebben nog altijd geldproblemen.

We zijn benieuwd naar je mening over dit artikel. Klik hier om je feedback achter te laten in een korte vragenlijst van een minuut.

Verbetering: In een eerdere versie van dit bericht stond dat Lodewijk Asscher destijds staatssecretaris van Financiën was. Dat klopt niet, hij was minister van Sociale Zaken. We hebben het aangepast.