NU.nl
Niet eerder was de toon van het kabinet tijdens een persconferentie over de steunpakketten voor werknemers en bedrijven zo optimistisch als donderdag. Inmiddels lijkt de belangrijkste vraag: wanneer draait de overheid de geldkraan dicht?
"De vooruitzichten zijn goed", zei minister Stef Blok van Economische Zaken. "Na een loodzwaar jaar is er weer reden voor optimisme", vindt minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken). Minister Hoekstra van Financiën: "Het gaat de goede kant op."
De stemming bij de trojka, zoals de drie-eenheid sinds zij de steunpakketten maken wordt genoemd, is donderdagmiddag opperbest.
Natuurlijk zijn er dilemma's, maar er "gloort voorzichtig licht aan het einde van de tunnel", schrijven zij in hun gezamenlijke brief aan de Tweede Kamer. Het overheidsinfuus dat al in maart vorig jaar werd aangelegd, kost flink wat geld.
Met de verlenging van het steunpakket van drie maanden tot en met september dit jaar is zo'n 6 miljard euro gemoeid. Daarmee staat de teller in totaal op ruim 80 miljard euro. "Dat is meer dan begroting van Onderwijs, Justitie en Veiligheid, Defensie, Landbouw en Buitenlandse Zaken samen in 2021", schetst Hoekstra ter vergelijking.
Een astronomisch bedrag, dat ooit natuurlijk moet worden terugbetaald. "Maar het was en is nodig", zegt Hoekstra. Hij praat over de economische crisis alsof die al achter ons ligt. "Ik ben heel blij dat door wat we als kabinet hebben gedaan, zovelen op een goede manier door deze crisis zijn gekomen."
Aanvraag steunmaatregelen daalt aanzienlijk
Koolmees deelt het optimisme. De belangrijkste aanwijzing om de overheidssteun helemaal af te bouwen, is of de coronamaatregelen nog nodig zijn. Want minder mensen in bijvoorbeeld het theater of het restaurant, betekent simpelweg minder omzet. Ook gedrag speelt een rol. Niet iedereen zal direct in het vliegtuig stappen als dat weer mag, denkt Koolmees.
Als er versoepelingen worden doorgevoerd, dan moet dat terug te zien zijn in het gebruik van de steunmaatregelen. Bij Sociale Zaken zien ze dat het aantal aanvragen in het tweede kwartaal, dat nog tot en met juni loopt, pas een kwart is vergeleken met het eerste kwartaal. Er zijn vooral veel minder aanvragen vanuit de detailhandel omdat de winkels in de eerste maanden van dit jaar de deuren moesten sluiten.
Zoals het er nu uitziet, mag er met stap 3 uit het openingsplan van het kabinet weer meer vanaf 5 juni. Koolmees verwacht dat stap 4, 5 en 6 in juli en augustus worden genomen. "Dat betekent dat de restricties die het ondernemers zo moeilijk maken echt weg zijn."
Tot slot zien de algemene economische cijfers er goed uit. In april kwam de werkloosheid uit op 3,4 procent van de beroepsbevolking. "Veel beter dan we vorig jaar hadden verwacht", aldus Koolmees.
'Neurotisch kijken naar coronadashboard'
Hoekstra ziet de cijfers eveneens de goede kant op bewegen. De komende maanden gaat de economie draaien "als een tierelier", verwacht hij. Tegelijk ziet hij het aantal ziekenhuis- en ic-opnames dalen en wordt binnenkort de negen miljoenste prik gezet. "Ik zit elke dag bijna neurotisch te kijken naar die getallen op het coronadashboard."
Toch loeren er nog gevaren, vooral hoe het virus zich ontwikkelt. "De negatieve kant waar je mee moet dealen, is een mutant die de boel weer overhoop gooit", zegt Hoekstra. "Dat zou echt roet in het eten gooien."
Maar vooralsnog stelt RIVM-directeur Jaap van Dissel hem gerust. De vaccins werken ook bij de meeste mutanten.
Het kabinet durft daarom wel te spreken over "gunstige economische vooruitzichten", maar zet er nog wel steevast "met onzekerheid" achter.
