NU.nl
Een zeer pijnlijke fout van verkenner Kajsa Ollongren. Toen de demissionair minister van Binnenlandse Zaken donderdag de Tweede Kamer verliet omdat ze positief was getest op het coronavirus, legde een fotograaf van persbureau ANP de aantekeningen die Ollongren onder haar arm droeg vast. "Positie Omtzigt, functie elders", was er te lezen.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt zit oververmoeid thuis. Hij beet zich de afgelopen jaren vast in het dossier van de toeslagenaffaire. Samen met SP'er Renske Leijten kreeg hij steeds meer informatie boven water. Uiteindelijk volgde zo'n kritisch onderzoeksrapport dat het kabinet in januari aftrad.
Sindsdien lijkt de relatie tussen Omtzigt, die bekendstaat als een hardwerkend en vasthoudend Kamerlid, en de CDA-partijtop bekoeld. In de media verschenen verschillende berichten die bedoeld waren om Omtzigt te beschadigen.
CDA-leider Wopke Hoekstra deed woensdag een lijmpoging. "Enorme waardering voor Pieter, voor al zijn harde werk en inzet. Beterschap en hou je taai", twitterde hij.
Hoekstra noemt het bizar inkijkje
Het is onduidelijk wie nu de suggestie doet om Omtzigt een functie elders te geven. Hoekstra ontkende direct iedere betrokkenheid. "Bizar, dit inkijkje in de aantekeningen van verkenner Ollongren. Onderwerpen die geen van alle met mij zijn besproken en waar zij ook niet over gaat", liet hij via Twitter weten.
De CDA-leider is zelf ook onderwerp van gesprek. "Onderhandelingsstijl Hoekstra", staat er. Ook zijn positie in een volgend kabinet zou worden besproken. De verkenners van VVD en D66 hebben vooralsnog alleen het CDA als derde partij op het oog, zo blijkt.
De notitie is bedoeld als "voorlopige input voor de volgende ronde in de verkenningsfase", benadrukten Ollongren en medeverkenner Annemarie Jorritsma. Toch besloten zij hun functie als verkenner neer te leggen omdat zij hun werk "niet meer onbevangen en onbevooroordeeld" kunnen doen, aldus een schriftelijke verklaring.
De aantekeningen van Kajsa Ollongren zijn op deze foto nog net te lezen.
Links lijkt elkaar toch niet vast te houden
Het A4'tje met "aandachtspunten" geeft nog meer prijs. Zo staat er: "Linkse partijen houden elkaar niet echt vast." GroenLinks en PvdA spraken afgelopen november al af om elkaar vast te houden na de formatie.
GroenLinks-leider Jesse Klaver ging nog een stapje verder: hij voerde actief campagne om alleen met een links blok de formatiegesprekken in te gaan. Dat blok moet wat hem betreft naast uit GroenLinks bestaan uit PvdA, SP en D66. Op dat plan werd al direct lauw gereageerd door de overige partijen.
Tijdens de verkenningsgesprekken met Ollongren en Jorritsma afgelopen maandag, waren Klaver en PvdA-leider Lilianne Ploumen al minder stellig. De GroenLinks-leider had het over een "zo progressief mogelijk" kabinet. Ploumen zei alleen met een andere linkse partij te willen regeren, maar vertelde er niet bij welke.
Er wordt in het document ook gerefereerd aan Ploumens partij, als het over een "linkse partij" met zes zetels in de Eerste Kamer gaat - dat kan alleen de PvdA zijn. Er zou ook worden gesproken over een partij met drie zetels in de Tweede Kamer en zeven in de Eerste Kamer; daarmee wordt JA21 bedoeld.
Verder zou een meerderheid in de Eerste Kamer voor niemand "echt een must" zijn. Dat zou anders betekenen dat er een coalitie van vijf partijen moet komen. VVD-leider Mark Rutte had het eerder ook al over een coalitie met "uitzicht op een meerderheid" in de senaat. Voor een minderheidscoalitie lijkt "weinig echt enthousiasme" te zijn.
Fout wordt vaker gemaakt
Het is vaker gebeurd dat iedereen mee kan lezen in vertrouwelijke formatiestukken. Vier jaar terug overkwam GroenLinks-Kamerlid Bram van Ojik hetzelfde, toen hij Klaver verving in de formatiegesprekken met VVD, CDA en D66.
Toen waren onder meer een foto van de Russische president Vladimir Poetin en de tekst "Dreigingsbeeld Defensie" zichtbaar.
