Ruim 37.000 (81 procent) van de 45.720 FVD-leden brachten hun stem uit. Zij konden ja of nee antwoorden op de vraag: wilt u dat Thierry Baudet partijleider van Forum voor Democratie blijft?

Baudet mag als winnaar samen met Olaf Ephraim - die Baudet in tegenstelling tot de andere bestuursleden is blijven steunen - een nieuw bestuur vormen en een nieuwe kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen opstellen.

Als Baudet had verloren, dan had hij zich moeten terugtrekken en zou er een nieuw bestuur met een nieuwe lijst komen.

De Europarlementariërs van Forum voor Democratie breken met hun partij nu Baudet aanblijft als FVD-leider. De driekoppige FVD-delegatie in het Europees Parlement gaat zelfstandig verder, laat zij weten.

De Brusselse voorman Derk Jan Eppink had al aangekondigd dat die uitkomst voor hem en zijn collega's de deur dicht zou doen. "Dan verklaren wij ons onafhankelijk", zei Eppink.

Ze nemen Baudet niet alleen kwalijk dat hij volgens hen te weinig deed om antisemitisme in de jongerenbeweging van de partij tegen te gaan, maar ook dat de politicus FVD omsmeedde tot "een sektarische beweging" onder "een soort messias".

Behalve Eppink zitten ook Rob Roos en Rob Rooken voor FVD in het Europees Parlement.

Baudet laat vrijdag in een verklaring weten zich gesteund te voelen "door de overweldigende uitslag" van de ledenraadpleging en "het enorme mandaat dat FVD'ers mij vandaag hebben gegeven". Hij zegt de komende tijd "in volle overtuiging" door te gaan met zich in te zetten voor de partij.

Daarnaast zegt hij afscheid te nemen van "hen die zich niet in mijn lijn kunnen vinden". Baudet zegt echter wel open te staan voor "verzoenende gesprekken" met de "twijfelaars".

Het FVD-bestuur heeft nog niet gereageerd op de uitslag.

Eerder op vrijdag kondigde voormalig fractieleider van FVD in Overijssel, Johan Almekinders, aan dat hij het bestuur voor de rechter sleept vanwege "wanbestuur" rond het referendum.

Mede namens andere voormalige FVD-Statenleden in Overijssel en Utrecht wil hij dat de rechter de uitslag van het referendum nietig verklaard. Een datum voor een rechtszaak is er nog niet. Almekinders werd vanwege eerdere kritiek afgelopen donderdag uit de partij gezet.

Het referendum was al omstreden. Allereerst omdat er volgens FVD anoniem kon worden gestemd, maar NOS en RTL Nieuws toonden aan dat dit niet het geval was.

Volgens RTL Nieuws-journalist Daniël Verlaan houdt het systeem "precies bij wie je bent en wat je stemt". FVD beweerde in een reactie dat stemmen anoniem worden opgeslagen en niet zijn te herleiden tot een individu.

Ook was er kritiek op de vorm. Een bindend referendum is namelijk geen officieel instrument van de partij. Er werd in een nadere toelichting daarom gesproken van "een informele ledenraadpleging", waarbij bestuursleden Rob Rooken, Lennart van der Linden, Baudet en Ephraim "van tevoren de consequenties met elkaar hebben besproken en vastgelegd".

De ledenraadpleging volgde op twee weken van een ongekende chaos binnen de partij en een leegloop van prominente FVD'ers. Die chaos ontstond nadat jongerentak JFVD na berichtgeving van Het Parool in opspraak was gekomen vanwege nazistische, antisemitische en homofobe uitlatingen in appgroepen.

De JFVD-leden werden niet aangepakt, een enkeling maakte binnen de partij zelfs promotie. Partijleden die hun zorgen uitten, werden uit de partij gezet.

Het stak de opgestapte FVD'ers dat Baudet geen afstand nam van de gang van zaken. Hij bleef kandidaat-Kamerlid en JFVD-voorzitter Freek Jansen steunen. Jansen zelf is ook niet van onbesproken gedrag.

In het boek Mijn meningen zijn feiten schrijven journalisten Mischa Cohen en Harm Ede Botje dat Jansen een afspraak met de extreemrechtse Jared Taylor en Fausto Lanser, de oprichter van het extreemrechtse en racistische genootschap Erkenbrand, heeft geregeld.

De onrust past in het patroon van de afgelopen jaren waarin Baudet regelmatig in opspraak kwam vanwege racistische en antisemitische uitingen.

Zo zou Baudet twee weken geleden tijdens een etentje met kandidaat-Kamerleden hebben gezegd dat FVD-leden die in de appgroep de Holocaust relativeerden niet dom zijn, maar juist "een heel hoog IQ" hebben. "Daarom zeggen ze deze dingen ook."

FVD kwam in 2017 verrassend met twee zetels in de Tweede Kamer. De partij won in maart 2019 zelfs de Provinciale Statenverkiezingen en werd met twaalf zetels in één klap de grootste partij in de Eerste Kamer.

Sindsdien gaat het bergafwaarts met de partij. Interne ruzies hebben ertoe geleid dat senatoren zijn afgesplitst of opgestapt. FVD heeft nu nog vier zetels over in de Eerste Kamer.