"Ik begrijp niet direct waarom het kabinet voor deze specifieke maatregelen heeft gekozen", zei Rob Jetten in het debat waar zowel coalitie als oppositie op zoek was naar de logica achter het beleid.

Kees van der Staaij (SGP): "Dit is niet meer de eerste golf, de Kamer is kritischer en wil weten waarom sommige maatregelen genomen worden."

Meerdere partijen vonden het onbegrijpelijk dat musea, theaters en bibliotheken de komende twee weken op slot moeten terwijl drukbezochte winkels open mogen blijven. Lilian Marijnissen (SP): "We mogen nog wel naar de bouwmarkt, maar niet meer wandelen met familie of vrienden."

Dat musea opnieuw moeten inbinden stuit op onbegrip. Jesse Klaver (GroenLinks): "Juist de culturele sector heeft maatregelen genomen met onder meer minder bezoekers." Hij wilde weten welke afweging het kabinet heeft gemaakt om drukte in de winkels toe te staan, maar musea en vooral ook buurthuizen en bibliotheken te sluiten. Juist deze instellingen zouden moeten openblijven vanwege hun sociale en maatschappelijk functie.

Volgens premier Mark Rutte is de sluiting nodig om reisbewegingen en contactmomenten te verminderen. Een goede uitleg waarom de reisbewegingen en contacten bij de grote winkelketens anders zouden zijn dan de bibliotheek, kon hij niet geven.

Wel verzekerde hij dat uit de evaluaties zou blijken dat dit een goede maatregel zou zijn, maar wat de sluiting exact betekent voor het reproductiegetal kon niet worden gezegd.

Aanvankelijk leek de premier niet van plan de bieb en de buurthuizen te ontzien, maar kwam er na vragen van Klaver toch op terug. Ze mogen openblijven voor georganiseerde activiteiten als huiswerkbegeleiding en dagbesteding voor kwetsbare mensen. Ook boeken afhalen blijft mogelijk, het vrijelijk inlopen mag niet meer

De aanscherping van de 'gedeeltelijke lockdown' moet ervoor zorgen dat de druk op de zorg in een hoger tempo wordt verlicht. Het aantal positieve coronatests neemt af, maar is nog steeds hoog en gaat in een veel lager tempo naar beneden. De tweede golf waar Nederland middenin zit, zal daardoor een zwaardere wissel trekken op de zorg.

Dat het kabinet alsnog hard ingrijpt, verbaast onder meer de PvdA. Lodewijk Asscher riep het kabinet met onder meer GroenLinks en de SP op om eerder harder in te grijpen. Asscher herhaalde zijn oproep om het testen, traceren en isoleren op orde te krijgen om sneller het virus effectief te kunnen indammen.

Ook de SP herhaalde dat eerder harder ingegrepen had moeten worden. "Een korte harde klap is beter voor de economie, omdat de lockdown dan korter duurt." Premier Rutte zei dat het kabinet ook rekening heeft te houden met de economische gevolgen. Op de vraag wat de berekening van de economische gevolgen van de huidige maatregelen is, moest de premier de SP het antwoord schuldig blijven.

Kritiek op de koers klinkt ook voorzichtig vanuit de coalitie. De ChristenUnie begint zich af te vragen of het kabinet nu stuurt op wat de zorg aankan, of op het snel indammen van het virus. "Kunnen we het makkelijk maken door helder te stellen waar we op sturen?", aldus Gert-Jan Segers.

Hij had ook vragen over de routekaart die het beleid voorspelbaarder had moeten maken. "Ik kan de maatregelen niet allemaal terugleiden naar de routekaart", aldus Segers. "Nu zie ik verschillende maatregelen uit verschillende fases, zoals uit de zeer ernstige fase. Soms gaan ze zelfs verder dan de lockdownfase."

Jetten verwees naar mensen die hun bruiloft planden en nu verrast zijn dat de maximale groepsgrootte onverwacht is aangepast. "Een routekaart brengt voorspelbaarheid en vertrouwen, maar onverwachte of niet goed onderbouwde maatregelen knagen juist aan dat draagvlak."

Volgens de premier is dit 'verzwaringspakket' noodzakelijk en uitdrukkelijk beperkt tot twee weken. Hij was het met de Kamer eens dat het doel van de routekaart dat het mensen voorspelbaarheid moet bieden overeind moet blijven, maar voegde er wel aan toe dat het kabinet ervan kan afwijken als de situatie daarom vraagt en dat is nu. "Eén op de honderd mensen is nu besmettelijk. Dat is een enorm groot aantal", aldus Rutte. Hij overweegt een 'verzwaringsoptie' alsnog op te nemen in de routekaart.

Kritiek was er ook op de onverwachte terugkeer naar een regionale aanpak. Eerder werd hiervan afgestapt, omdat bleek dat burgemeesters, veiligheidsregio's en het kabinet naar elkaar keken wie verantwoordelijk was voor het ingrijpen. Dit keer hakt het kabinet de knoop door, verzekerde Rutte dinsdag.

Maar dat de voorzitter van de veiligheidsregio's Hubert Bruls zich openlijk heeft verzet tegen de wens van het kabinet, stoort onder meer het CDA en de ChristenUnie. Segers: "Het helpt niet als je een openbare discussie krijgt over of de regionale aanpak wel goed is of niet."

De discussie over het nut van de regionale lockdown werd ook in de Kamer gevoerd. Volgens PVV-leider Geert Wilders moet het kabinet zo snel mogelijk afzien van de avondklok. "Het doet denken aan de donkerste tijden die wij in dit land hebben meegemaakt."

Hij verwees naar een bijeenkomst eerder op de dag met RIVM-baas Jaap van Dissel die zei dat een avondklok urgentieverhogend kan werken. Wilders vindt dat onvoldoende en stelt dat vrijheden van mensen niet op zo'n ingrijpende manier mogen worden ingeperkt als niet duidelijk is wat precies de impact daarvan is op de besmettingscijfers. Ook wat D66 betreft gaat de maatregel te ver.

Volgens de premier is de maatregel nodig in regio's waar het echt slecht gaat. De avondklok, die van 22.00 uur tot 4.00 uur zou gelden, zou ervoor kunnen zorgen dat het aantal besmettingen in thuissituaties wordt voorkomen. Het kabinet mag niet achter de voordeur ingrijpen, maar hoopt met de maatregel op deze manier toch iets te doen aan besmettingen in thuissituaties.

Hij verdedigde de avondklok en bestreed de suggestie dat er geen draagvlak voor zou zijn in de samenleving. "Een meerderheid van de Nederlanders die zich netjes aan de regels houdt is het zat dat een klein deel het verpest voor de rest."