Hoekstra zit in een spagaat. Enerzijds is KLM met Schiphol als uitvalsbasis belangrijk voor de Nederlandse economie. De bewindsman laat geen kans onbenut om dat te benadrukken.

Anderzijds zitten er wel voorwaarden aan de steun. Dus hoe hard KLM het geld ook nodig heeft, Hoekstra houdt voorlopig de hand op de knip.

KLM heeft al een eerste deel ontvangen. Eind augustus maakte de overheid 277 miljoen euro over, via bankleningen waar de staat garant voor staat kwam daar nog eens 665 miljoen euro bij. Het luchtvaartbedrijf is bovendien de grootste gebruiker van de loonsubsidie (NOW) uit de noodpakketten.

Maar daar blijft het voorlopig bij. Het loonoffer van het personeel moet van Hoekstra net zo lang duren als de gehele looptijd van de staatssteun. Dat is waarschijnlijk vijf jaar. Het grond- en cabinepersoneel heeft voor twee jaar afspraken gemaakt, de piloten voor anderhalf jaar.

Deze plannen waren op 1 oktober al ingeleverd. De FNV, een van de bonden waarmee wordt onderhandeld, zegt dan ook verbaasd te zijn door deze "last-minute" extra voorwaarde van het kabinet. Niets van waar, zei Hoekstra vrijdag. De afspraken waren volgens hem helder.

"KLM heeft van alle bedrijven het meest gebruikgemaakt van de NOW, het is de enige onderneming waarin het kabinet fors aandelen heeft gekocht en het enige bedrijf waar we op het punt staan een miljardenlening uit te schrijven. Dat er iets wordt terugverlangd, vind ik redelijk", aldus de bewindsman vlak na de ministerraad.

Het signaal: KLM is de vragende partij, zij moeten over de brug komen.

Veel vliegtuigen van KLM staan aan de grond, omdat er door de coronacrisis veel minder passagiers willen vliegen. (Foto: Pro Shots)

Dat is zaterdag niet gebeurd. Naast FNV ging ook pilotenvakbond VNV niet akkoord met de extra loonoffers. De vraag is wat het kabinet gaat doen als dat zo blijft. Welke opties zijn er?

KLM staat letterlijk en figuurlijk aan de grond en het was Hoekstra zelf die dit voorjaar bij de bekendmaking van de miljardensteun zei: "Valt KLM om, dan heeft dat niet alleen gevolgen voor het bedrijf en het personeel, maar voor alle steentjes die erna nog komen."

Als je het bedrijf zo belangrijk maakt, dan verzwakt dat ook je onderhandelingspositie om eisen te stellen. Op de vraag of het kabinet de portemonnee met belastinggeld op zak houdt, en KLM daarmee de facto de afgrond in duwt, gebruikte Hoekstra vrijdag een bekende Haagse truc: "Ik ga niet in op als-dan-vragen."