Voltallige oppositie wil klimaatcijfers voor verkiezingen hebben
Dat laten de fractievoorzitters van GroenLinks, PVV, SP, PvdA, PvdD, 50PLUS, SGP, DENK en FvD (samen goed voor 74 zetels) in een gezamenlijke brief weten aan de directeuren van de planbureaus, Klimaatakkoord-voorzitter Ed Nijpels en minister Eric Wiebes van Klimaat.
"We moeten een situatie voorkomen waarin partijen voor de verkiezingen onduidelijk kunnen zijn over hun plannen om vervolgens, een paar weken na de stembusgang, kiezers te verrassen met ingrijpende besluiten", schrijven de politici.
In december werd een concept-Klimaatakkoord gepresenteerd. Na de doorrekeningen van het CPB en PBL gaat het kabinet met een "finale versie" met de Tweede Kamer in debat. Er wordt in Den Haag van uitgegaan dat die doorrekeningen pas na de Statenverkiezingen van 20 maart binnen zullen zijn.
"Daarom verzoeken wij u om de doorrekening van het ontwerp-Klimaatakkoord, zodra deze gereed is, niet enkel naar het kabinet, maar op hetzelfde moment ook naar de Tweede Kamer te sturen", schrijven de oppositieleden aan het kabinet en de planbureaus.
Kiezer heeft bij stembus geen invloed op plannen
De partijen stellen dat de kiezer bij de stembus zo geen invloed heeft op de klimaatplannen. Vanuit "democratisch oogpunt" mogen de cijfers niet over de verkiezingen heen worden getild.
Dinsdag deed GroenLinks-leider Jesse Klaver een vergelijkbare oproep aan premier Mark Rutte. Maar de minister-president verwees Klaver naar verantwoordelijk minister Wiebes. De planbureaus opereren onafhankelijk onder de vleugels van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Ook vrijdag tijdens de wekelijkse persconferentie van de premier wilde Rutte niet direct ingaan op het verzoek de cijfers eerder te delen met de oppositie. "Er is geen klimaatakkoord, er is een concept-klimaatakkoord", zei Rutte. Bovendien vindt hij dat de Provinciale Statenverkiezingen over de provincies gaan en niet het klimaat.
Er moeten veel klimaatmaatregelen worden ingevoerd om in 2030 aan de doelstelling van 49 procent minder CO2-uitstoot ten opzichte van 1990 te voldoen. Daar is een breed maatschappelijk draagvlak voor nodig, zeggen de coalitie en het kabinet bij herhaling.
Dit draagvlak staat onder druk als kiezers niet kunnen stemmen zonder de gevolgen van de klimaatplannen te kennen, schrijft de oppositie. "Draagvlak voor politieke keuzes wordt ondermijnd als kiezers zich hierover niet hebben kunnen uitspreken. Dat schaadt het vertrouwen in de democratie", aldus de opstellers van de brief.
Wiebes zei geen bezwaar te hebben tegen het verzoek, maar benadrukte wel dat hij er niet over gaat.
NUjij: Uitgelichte reacties