"Als hij (Alders, red.) denkt: de tijden zijn veranderd en dat valt mij zwaar, dan kan ik mij dat voorstellen. Maar ik ga niet op al zijn gevoelens reflecteren", zei Wiebes vrijdagmiddag na afloop van de ministerraad.

"Het is voor iedereen, voor de bewoners het meest en voor de bestuurders een beetje, in belangrijke mate een onzekere en moeilijke tijd", aldus Wiebes.

Daarmee doelt de bewindsman op het besluit de gaswinning in Groningen voor 2030 naar nul te brengen. Alleen zo kan op termijn de veiligheid van de bewoners worden gegarandeerd, redeneert het kabinet. Ondertussen gaat de verstevigingsoperatie in het gebied als gevolg van de aardbevingen wel door.

Daar zit nu de onenigheid tussen Wiebes en de opgestapte NCG, een samenwerkingsorgaan van tien Groninger gemeenten in het aardbevingsgebied, de provincie Groningen en de Rijksoverheid.

Alders heeft het gevoel dat Wiebes steeds minder vertrouwen had in zijn adviezen. "Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat in een aantal gevallen met dedain over de NCG wordt gesproken", schreef Alders in een woensdag gepubliceerde brief aan de bewindsman.  

Dat Wiebes onlangs besloot de versterkingsoperatie van 1.588 huizen uit te stellen, was voor Alders de druppel. Het ondermijnt volgens hem de geloofwaardigheid dat (lokale) overheden en de NCG goed samenwerken. Alders moest op bepaalde beloftes aan de Groningers terugkomen. Zijn integriteit kwam daarmee in het geding, vond hij.

"Alders heeft een programma in elkaar gesleuteld en tussendoor veel wijzigingen moeten accepteren", zegt Wiebes daar nu over.

"Dan komt er nu nog eens bij dat we zeggen: joh, gefopt, we gaan de gaswinning stopzetten. Dan wordt de situatie wéér anders. Ik kan me voorstellen dat er allerlei gevoelens bij hem bovenkomen. Die respecteer ik in alle eerlijkheid. Maar daar kan ik verder weinig op reflecteren."

De bewindsman prijst wel de inzet van Alders in de afgelopen drie jaar. "Die man staat avond aan avond in zalen met allemaal moeilijke boodschappen. Hij heeft zich bijna opgewerkt tot bouwdeskundige."

Wiebes redeneert dat door het dichtdraaien van de gaskraan een nieuwe situatie is ontstaan. Dat vraagt om een andere benadering van de verstevigingsoperatie. Voor de ongeveer 2.500 bewoners die al een verstevigingsadvies hebben gekregen, verandert er niets. Maar het advies voor 1.588 andere gevallen wordt dus uitgesteld tot voor de zomer.

Wiebes moest een afweging maken "tussen twee vreselijke dingen": mensen nog langer laten wachten op een advies, of een veiligheidsadvies. De bewindsman koos voor het laatste.

Vrijdag werd verder ook bekendgemaakt dat 90 procent van de ongeveer zesduizend Groningers met een oude schademelding een aanbod van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft gehad.

Voor 1 juli verwacht de NAM, verantwoordelijk voor de gasproductie in Groningen, iedereen van deze groep een aanbod te doen. In 60 procent van de gevallen is de schade inmiddels helemaal afgehandeld. 

Er is lang onderhandeld over dit zogenoemde schadeprotocol. Op verzoek van de gedupeerden is besloten de NAM op afstand te zetten. Sinds 19 maart dit jaar kunnen bewoners die schade hebben opgelopen na 31 maart 2017 terecht bij een onafhankelijke commissie.