De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) plaatste de meeste taps, namelijk 3205 van de 3.553 taps in totaal. Bij de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) waren het 348 taps. Het gaat dan om het plaatsen van een telefoontap, een internettap of het plaatsen van microfoons. Het aantal taps is sinds 2002 bijna elk jaar toegenomen.

In 2016 werden 3.477 taps door beide diensten geplaatst. De afgelopen jaren is het aantal flink toegenomen. In 2002 ging het bij de AIVD om 559 taps, in 2006 waren dat er 1.324 en in 2012 kwam het aantal boven de 2.000 uit en vier jaar later boven de 3.000.

De MIVD tapte in 2004 in totaal 19 keer af. Het aantal taps kwam bij deze organisatie in 2015 pas boven de 100. Een jaar later waren het er 382.

''De bijgevoegde aantallen moeten mede worden bezien in het licht van de toegenomen dreiging op het gebied van contraterrorisme, cyber en de instabiele geopolitieke situatie aan de buitengrenzen van Europa", schrijven de bewindslieden.

Het aantal taps staat niet gelijk aan het aantal onderzoeken van de inlichtingendiensten. Afgeluisterde personen of organisaties kunnen op verschillende manieren en op meerdere apparaten worden afgeluisterd.

De afluisterstatistieken waren geheim, maar komen nu in de jaarverslagen van de AIVD en MIVD te staan. De gegevens zijn gepubliceerd na een verzoek van de organisatie Bits of Freedom. De Raad van State oordeelde in december dat onvoldoende was gemotiveerd waarom de cijfers geheim zouden moeten blijven.

De gegevens komen een week voor het raadgevend referendum over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) naar buiten. Die wet geeft de AIVD en MIVD ruimere toegang tot digitale informatie via de kabel. Tegenstanders vrezen een aantasting van de privacy.

Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken laat weten dat ze het aantal keren dat de inlichtingendiensten mensen afluisteren best mee vindt vallen. Ze denkt dan ook niet dat de geopenbaarde cijfers mensen zullen bewegen in het referendum tegen extra bevoegdheden voor de diensten te stemmen.

"Het gaat natuurlijk om best veel taps, maar verhoudingsgewijs is het eigenlijk relatief overzichtelijk", vindt Ollongren. En het is ook nodig om die taps te gebruiken om de dreiging van jihadisten tegen te gaan, stelt ze. Ze is niet bang voor nadelige gevolgen voor de referendumcampagne van het kabinet en vindt het juist "goed dat mensen weten dat het over dit soort aantallen gaat".

Wil jij elke ochtend direct weten wat je ’s nachts gemist hebt en wat er die dag gaat gebeuren? Abonneer je dan nu op onze Dit wordt het nieuws-nieuwsbrief!