Een voorkeur sprak Rutte niet uit. "Daar nu een rangorde in aan te brengen past mij niet. Daar is de VVD te klein voor", zei de VVD-leider woensdag nadat hij een klein uur met informateur Herman Tjeenk Willink had gesproken.

Ook Buma is voorzichtig. "Als het CDA eigen voorkeuren gaat verzinnen, maakt dat de situatie alleen maar moeilijker", aldus de CDA'er.

De verkenning begint weer opnieuw nadat een tweede poging met GroenLinks maandag onmogelijk bleek. Buma en Rutte werden door Tjeenk Willink uitgenodigd voor een gesprek. Voor donderdagochtend wordt SP-leider Emile Roemer verwacht.

Omdat Rutte en Buma de voorkeur hebben voor een vierpartijenkabinet met een meerderheid in de Eerste en Tweede Kamer, blijven voor hen alleen de opties met SP, PvdA en ChristenUnie over.

Met de PVV, de tweede partij van Nederland, weigeren Rutte en Buma te onderhandelen, zoals zij voor de verkiezingen al bekendmaakten. Ook andere grote partijen hebben de partij van Geert Wilders uitgesloten.

"Allerlei geitenpaden naar meerderheidskabinetten stuiten ook weer op vraagstukken die moeten worden opgelost", zei Rutte.

Hij verwoordt daarmee de impasse die is ontstaan na bijna drie maanden formeren. Iedere gewenste combinatie van Rutte stuit op bezwaren die de afgelopen dagen door de betreffende partijen alleen maar nadrukkelijker zijn bevestigd.

VVD en CDA zien graag de ChristenUnie aanschuiven, maar die optie is in een eerder stadium afgestreept. Gert-Jan Segers zou nog wel willen, maar alleen als hij gewenst is.

Alexander Pechtold (D66) ziet een nieuwe gespreksronde met de christenen niet gebeuren. Ook bij het CDA geloven ze er niet meer in dat D66 en ChristenUnie er samen uit zullen komen.

In plaats daarvan richten de ogen zich wederom om de SP en PvdA, maar Emile Roemer (SP) wil niet met de VVD en de PvdA wil na een verkiezingsnederlaag van 29 zetels niet regeren.