Groningen, Gelderland, Friesland, Limburg en Zeeland pleiten voor een nieuwe koers met betrekking tot krimpregio's in een gezamenlijk document, Nederland in balans. De provincies waarschuwen dat in steeds meer delen van Nederland krimpgebieden zullen ontstaan, schrijft Dagblad van het Noorden.

De provincies pleiten voor de invoering van een landelijk transitiefonds, omdat ze de problemen zelf financieel niet aankunnen. Komt zo'n fonds er niet, dan ontstaat er een "opeenstapeling van problemen", zoals dalende arbeidsparticipatie, lagere inkomens en gezondheidsproblemen.

De rijksoverheid moet volgens Alice van Unen van de provincie Friesland tot een samenhangende aanpak komen. "Tegen eenzijdige focus op het stedelijke gebied en vóór het benutten van de dynamiek en de ruimte van de periferie. Een nieuw kabinet zou die twee moeten verbinden."

Er is over een periode van vijftien tot twintig jaar volgens de provincies jaarlijks 350 tot 400 miljoen euro nodig om te investeren in zaken als scholing, publieke gebouwen, digitalisering en de woning- en arbeidsmarkt.

Dat bedrag staat los van investeringen in duurzame energie en de verduurzaming van de voedselproductie.

Voor de krimpgebieden is nu ongeveer 11 miljoen euro per jaar beschikbaar. Dat is niet genoeg voor structurele oplossingen, vinden de provincies.

Dat de provincies met hun oproep komen voordat de verkiezingscampagne vol losbarst is een bewuste zet om de Randstad-lobby in Den Haag de pas af te snijden, zegt Van Unen. "Het stuk moet voor de verkiezingen naar buiten."

Provinciekoepel IPO in Den Haag bekijkt het voorstel. Volgens oud-Tweede Kamerlid en Friese gedeputeerde Sander de Rouwe komt er idealiter een gezamenlijk verhaal van alle provincies. De landelijke politiek heeft doorgaans meer oren naar investeringen in groei dan naar het terugdringen van krimp, zegt De Rouwe. "Dat wil ik bespreekbaar maken."